Assessment of nutritional behavior, lifestyle and psychological climate in the classroom before and after the implementation of innovative health education program in nutrition and physical activity

Abstract

Στόχος της παρούσας μελέτης ήταν ο έλεγχος της επίδρασης μιας διεπιστημονικής παρέμβασης στην υγιεινή διατροφή των παιδιών σχολικής ηλικίας. Συγκεκριμένα, η μελέτη διερεύνησε τη σχέση μεταξύ ψυχολογικού κλίματος στην τάξη και σωματικής δραστηριότητας και καθιστικής συμπεριφοράς σε μαθητές της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Επιπλέον, αξιολόγησε την επίδραση ενός προγράμματος διατροφικής εκπαίδευσης στο ΔΜΣ παιδιών σχολικής ηλικίας, τη διατροφική πρόσληψη και συμπεριφορά τους. Τέλος, διερεύνησε τις πιθανές διαφορές σε αυτά τα αποτελέσματα ως συνάρτηση των προσώπων που παρέδωσαν την παρέμβαση (δηλ. εκπαιδευτικοί και διατροφολόγοι). Μεθοδολογία: Οι φοιτητές χωρίστηκαν τυχαία σε τρεις ομάδες μελέτης: μια ομάδα εντατικής παρέμβασης (ΟΕΠ), που ακολούθησε ένα πρόγραμμα εντατικής διατροφικής εκπαίδευσης και σωματικής άσκησης από εξειδικευμένο προσωπικό και εκπαιδευτικούς, μια ομάδα παρέμβασης (ΟΠ) που ακολούθησε ένα λιγότερο εντατικό πρόγραμμα από εκπαιδευτικούς και μια ομάδα ελέγχου (ΟΕ) που δεν έλαβε παρέμβαση. Το Ψυχολογικό Κλίμα της Τάξης (ΨΚΤ) μετρήθηκε σε όλες τις ομάδες και καταγράφηκαν τα δεδομένα σχετικά με τη σωματική δραστηριότητα και τις καθιστικές δραστηριότητες, όπως ο χρόνος παρακολούθησης τηλεόρασης ή βιντεοπαιχνιδιών (χρόνος θέασης οθόνης). Επιπλέον, εξετάσθηκαν ο ΔΜΣ μεταξύ παιδιά φυσιολογικού βάρους και υπέρβαρων/παχύσαρκων παιδιών και οι αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες και τις συνήθειες του τρόπου ζωής. Αποτελέσματα: Οι τριβές μειώθηκαν και η ικανοποίηση αυξήθηκε σημαντικά μετά την παρέμβαση στην ΟΠ σε σύγκριση με την ΟΕ. Δεν υπήρξε σημαντική διαφορά στη σωματική δραστηριότητα και τον χρόνο θέασης οθόνης μεταξύ των ομάδων. Η καθημερινή ώρα θέασης οθόνης συνδέθηκε θετικά με την αυξημένη τριβή, η οποία αποτελεί μέτρο των συγκρούσεων μεταξύ των μαθητών στο σχολικό περιβάλλον. Δεν βρέθηκαν διαφορές αναφορικά με το ΔΜΣ ή ανθρωπομετρικά δεδομένα μεταξύ των ομάδων. Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής και τις διατροφικές συνήθειες που παρατηρήθηκαν στις δύο ομάδες παρέμβασης, αλλά δεν ήταν στατιστικά σημαντικές σε σύγκριση με την ΟΕ. Συμπεράσματα: Ένα σχολικό πρόγραμμα εκπαίδευσης για τη διατροφή και τη σωματική άσκηση αποδείχθηκε ότι μειώνει την τριβή μειώνοντας τον ημερήσιο χρόνο θέασης της οθόνης και αυξάνοντας τις υπαίθριες δραστηριότητες. Τα ευρήματα δείχνουν, επίσης, ότι οι εκπαιδευτικοί από μόνοι τους μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικοί στην παροχή προγραμμάτων προαιρετικής αγωγής υγείας από εξειδικευμένο προσωπικό και εκπαιδευτές. Η μελλοντική έρευνα πρέπει να επικεντρωθεί στις εξατομικευμένες παρεμβάσεις που επικεντρώνονται σε συγκεκριμένες συνήθειες διατροφής και τρόπου ζωής. Επιστημονική Περιοχή: Προγράμματα Αγωγής Υγείας – Διατροφική Αγωγή Λέξεις κλειδιά: διατροφική εκπαίδευση, θεατρική παράσταση, διατροφικές συνήθειες, καθιστική συμπεριφορά, σωματική δραστηριότητα, δάσκαλοι, επαγγελματίες υγείας, ψυχολογικό κλίμα στην τάξη, τρόφιμα, Ελλάδα, εκπαίδευση για την υγεία, υπαίθριες δραστηριότητες, χρόνος θέασης οθόνης.

The objective of the current study was to examine the effect of a multidisciplinary approach intervention on healthy nutrition of school-age children. In particular, the study aimed at investigating the relationship between classroom psychological climate and the physical and sedentary behavior of primary school students. Furthermore, to assess the effect of a nutrition education program on school-age children’s BMI, nutritional intake and eating behaviors. Lastly, to examine potential differences on these outcomes as a function of the persons who deliver it (i.e., teachers versus nutritionists). Methods: Students were randomly assigned to three study groups: an Intensive Intervention Group (IIG) that underwent an intensive nutrition and physical activity education program delivered by specialized personnel and teachers, an Intervention Group (IG) that underwent a less intensive program delivered by their regular teacher and a Control Group (CG) that received no instruction. Classroom Psychological Climate (CPC) was measured in all groups, and the data regarding physical activity and sedentary lifestyle habits, such as the time spent viewing TV or video games (screen time), were recorded. Furthermore, BMI changes in normal weight and overweight/obese children and changes in dietary and lifestyle habits were examined. Results: Friction declined and satisfaction increased significantly after the intervention in the IG compared with the CG. There was no significant difference in physical activity and screen time between the groups. Daily screen time was positively associated with increased friction, which is a measure of conflicts between students in the school environment. No BMI or anthropometric differences were found between groups. Changes in lifestyle and dietary habits were observed in the two interventional groups, but they were not statistically significant compared to CG. Conclusions: A school nutrition and physical activity education program was shown to decrease friction by decreasing daily screen time and increasing outdoor activities. These findings also suggest that teachers alone may be more effective in delivering optional health education programs than specialized personnel and instructors. Future research should focus on tailor made interventions focusing on specific dietary and lifestyle habits. Scientific area: Health Education Programs – Nutritional Education Keywords: School based nutrition education, theatrical play, dietary habits, sedentary behavior, physical activity, teachers, health professionals, classroom psychological climate, food, Greece, health education, outdoor activities, screen time.