Η μελισσοκομία αποτελεί σημαντικό παράγοντα οικονομικής και οικολογικής
σταθερότητας παγκοσμίως. Η συνεισφορά της μελισσοκομίας στην οικονομία μέσω της
επικονίασης των καλλιεργειών είναι μια «υπηρεσία» που κοστολογείται στα 215 δις ευρώ το
χρόνο. Ωστόσο, η κατάρρευση των αποικιών των μελισσών βρίσκεται σε ανοδική πορεία και
αποτελεί σημαντικότατο πρόβλημα παγκοσμίως. Η μόλυνση των αποικιών από τα ακάρεα
Βαρρόα θεωρείται ότι είναι ένας από τους κυριότερους παράγοντες που οδηγεί στην
κατάρρευση τους. Οι τρόποι αντιμετώπισης των Βαρρόα είναι περιορισμένοι και
περιλαμβάνουν χημικές ουσίες, οι οποίες έχουν μειωμένη αποτελεσματικότητα εξαιτίας της
ανάπτυξης ανθεκτικών πληθυσμών Βαρρόα. Η καταγραφή περιστατικών και η ανάλυση των
μηχανισμών ανθεκτικότητας είναι σημαντική προϋπόθεση για τη διαχείρισή της. Η επιστήμη
της βιοτεχνολογίας αλλά και οι εξελίξεις στην ανάπτυξη βιοεντομοκτόνων προσφέρουν
δυνατότητες αντιμετώπισης του Βαρρόα με σύγχρονες μεθόδους, φιλικές προς το περιβάλλον.
Στην παρούσα διατριβή, επιχειρείται η ανάλυση της ανθεκτικότητας του Βαρρόα στο σύνολο
των συνθετικών ακαρεοκτόνων που χρησιμοποιούνται για τη καταπολέμηση του, με κλασσικές
και σύγχρονες τεχνικές (βιοδοκιμές, μοριακές μεθόδους, ανάλυση μεταγραφώματος,
βιοχημικές αναλύσεις κ.ά.). Παράλληλα, πραγματοποιείται η ανάπτυξη και αξιολόγηση
εφαρμογών με βάση τη βιοτεχνολογία και τη χρήση βιοεντομοκτόνων για την αντιμετώπιση
δυσεξόντοτων – ανθεκτικών πληθυσμών του παρασίτου.
Beekeeping consists a significant factor of economic and ecological stability worldwide.
The contribution of beekeeping to the global economy through the pollination of crops is
estimated at 215 billion euros per year. However, colony collapse disorder is increased rapidly
and constitute a major problem of beekeeping worldwide. Infection of bee colonies by Varroa
mites is considered to be one of the main factors, leading to their collapse. Varroa control
treatments are limited and comprise chemicals, which have reduced efficacy due to the
development of resistant Varroa populations. Monitoring for incidents and analysis of resistance
mechanisms are important precondition for Varroa resistance management. Biotechnology and
the development of bioipesticides offer modern methods in Varroa control, enviromentally
friendly. In the present dissertation, the analysis of Varroa resistance to all synthetic acaricides
was performed, using classical and modern techniques such as bioassays, molecular methods,
transcript analysis, biochemical analysis etc. Furthermore, the development and evaluation of
applications based on biotechnology and the use of biopesticides for the treatment of resistant
Varroa populations were carried out.