Πιλοτικό πρόγραμμα διατροφικής αγωγής στους παιδικούς σταθμούς του Δήμου Γαλατσίου

Abstract

Η παχυσαρκία καθώς και τα συνοδά νοσήματα φθοράς αποτελούν την κυριότερη αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας παγκοσμίως. Τα προβλήματα αυτά συνδέονται άμεσα με τον τρόπο ζωής, γεγονός που καθιστά την πρόληψή τους εφικτή αλλά και απαραίτητη. Η πρόληψη οφείλει να ξεκινά από την προσχολική κιόλας ηλικία, όπου δημιουργούνται οι διατροφικές συνήθειες, οι οποίες θα διατηρηθούν και αργότερα στην ενήλικη ζωή. Στην Ελλάδα δεν έχει πραγματοποιηθεί κάποια διατροφική παρέμβαση σε παιδιά προσχολικής ηλικίας. Η παρούσα μελέτη στοχεύει στη δημιουργία ενός πιλοτικού προγράμματος διατροφικής αγωγής σε παιδικούς σταθμούς. Πραγματοποιήθηκε σε 73 παιδιά από δύο δημοτικούς παιδικούς σταθμούς του δήμου Γαλατσίου. Αξιολογήθηκαν σωματομετρικά χαρακτηριστικά, όπως ύψος, βάρος και περιφέρεια μέσης καθώς και η ποιότητα της διατροφής με τη βοήθεια του δείκτη Preschoolers Diet-Lifestyle Index (PDL) πριν και αμέσως μετά την παρέμβαση. Για τον έναν παιδικό σταθμό πραγματοποιήθηκε μία επιπλέον αξιολόγηση ένα μήνα πριν την παρέμβαση ενώ για τον άλλον ένα μήνα μετά την παρέμβαση. Η παρέμβαση διήρκησε τέσσερις εβδομάδες και περιελάμβανε επτά θεματικές ενότητες: φρούτα και λαχανικά, δημητριακά, κρέας και όσπρια, γαλακτοκομικά, λίπη και έλαια, γλυκά και τυποποιημένα σνακ, φυσική δραστηριότητα και καθιστική ζωή. Κάθε θεματική ενότητα αναλύονταν σε μία συνεδρία μέσα στην τάξη, η οποία περιελάμβανε συζήτηση, δραστηριότητες, παιχνίδια και μουσική. Τα παιδιά έπρεπε να πραγματοποιήσουν μία δραστηριότητα ανά θεματική ενότητα στο σπίτι, με στόχο την ευαισθητοποίηση της οικογένειας. Οι γονείς ενημερώνονταν εγγράφως για την πορεία τους προγράμματος. Η παρέμβαση παρά τη μικρή της διάρκεια κατάφερε να αυξήσει στατιστικά σημαντικά την κατανάλωση λαχανικών. Επίσης, φάνηκε ότι έπαιξε σημαντικό ρόλο το διατροφικό περιβάλλον των παιδικών σταθμών στις συνήθειες των παιδιών, καταδεικνύοντας την ανάγκη λήψης μέτρων εκ μέρους της πολιτείας. Στο μέλλον, παρεμβάσεις σε μεγαλύτερη κλίμακα πρέπει να οργανωθούν στη χώρα μας ώστε να απαντήσουν στα καινούρια ερωτήματα που δημιουργήθηκαν.

Obesity and the diet-related non-communicable diseases are the leading cause of morbidity and mortality globally. Thνse problems are directly related to lifestyle, which makes their prevention feasible but also necessary. Prevention should begin from the preschool-age as in this age dietary habits are created and established till adulthood. In Greece no nutrition intervention has ever been conducted in preschoolers. The current study aims to develop a pilot nutrition educational program in nurseries. It was carried out on 73 children from two municipal nurseries in the area of Galatsi in Athens. Height, weight, waist circumference and quality of food using the Preschoolers Diet-Lifestyle Index (PDL) were evaluated before and immediately after the intervention. An additional assessment took place four weeks before the intervention for the first nursery while for the second one it took place four weeks after the end of the intervention. The intervention lasted four weeks and included seven sections: fruits and vegetables, cereals, meat and legumes, dairy, fats and oils, sweets and processed snacks, physical activity and screen time. Each module was analyzed in one session during school time and included discussion, activities, games and music. Children took homework after each session so as to raise their family’s awareness. Parents were informed about the program by newsletters. Despite the short duration of the intervention, the consumption of vegetables was significantly increased. Findings suggest that the nutritional environment of the nurseries played an important role in the dietary habits of preschool-age children, indicating thus the need for governmental action. It is apparent that if answers to the new raised questions are to be given, future interventions on a larger scale of population should be designed.