Μία κριτική επισκόπηση των μεθοδολογιών που χρησιμοποιούνται για την εκτίμηση του κόστους της ποιοτικής υποβάθμισης των υδάτινων πόρων στις χώρες του ΟΟΣΑ - Ε.Ε

Abstract

Σκοπός της παρούσας μεταπτυχιακής ερευνητικής εργασίας είναι να εξετάσει την υποβάθμιση της ποιότητας των υδάτινων πόρων σε κάποιες χώρες του ΟΟΣΑ - ΕΕ, από οικονομική σκοπιά και συγκεκριμένα βάση των αρχών της οικονομίας του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων. Αντικείμενο της εργασίας αποτελεί η βιβλιογραφική ανασκόπηση του θεωρητικού υπόβαθρου της οικονομικής αποτίμησης των περιβαλλοντικών αγαθών και ως επί τον πλείστον των υδάτινων πόρων καθώς και η παρουσίαση των εκτιμήσεων της υποβάθμισης της ποιότητας των υδάτινων πόρων σε χρηματικούς όρους που προέκυψαν από μια σειρά μελετών της ακαδημαϊκής βιβλιογραφίας στα πλαίσια μίας πρακτικής άσκησης που εκπονήθηκε τον Ιούνιο του 2010 στον ΟΟΣΑ στο Παρίσι.

Τα κύρια βήματα που ακολουθήθηκαν κατά την ανασκόπηση της βιβλιογραφίας αφορούν την παράθεση και ανάλυση θεωριών που έχουν διατυπωθεί σχετικά με τις έννοιες: οικονομική αποτίμηση και οικονομική αξία περιβαλλοντικών αγαθών και υδάτινων πόρων, οριακό κόστος εξάντλησης και υποβάθμισης των φυσικών πόρων, μέθοδοι αποτίμησης της χρηματικής αξίας των περιβαλλοντικών αγαθών και υπηρεσιών (δεδηλωμένης και αποκαλυπτόμενης προτίμησης). Εν συνεχεία, εξετάζονται ζητήματα που αφορούν τις χρήσεις, την ποιότητα και τις πηγές ρύπανσης του νερού και αναφέρονται οι βασικές κατηγορίες επιπτώσεων της υποβάθμισης της ποιότητας των υδάτινων πόρων. Η βιβλιογραφική ανασκόπηση ολοκληρώνεται μέσω της θεώρησης των αναγκών πληροφόρησης όσον αφορά την μεταφορά των προαναφερθέντων επιπτώσεων σε ποσοτικές οικονομικές εκτιμήσεις.

Το επόμενο βήμα που ολοκληρώνει την παρούσα ερευνητική εργασία αφορά την ποσοτική ανάλυση των δεδομένων με τη χρήση συγκεντρωτικών πινάκων που δημιουργήθηκαν μετά από επεξεργασία των στοιχειών που συλλέχθηκαν κατά την πρακτική στον ΟΟΣΑ. Παρατηρούνται τα εξής κύρια ευρήματα: το κόστος επεξεργασίας του νερού (για να καταστεί το νερό κατάλληλο για πόσιμη χρήση) ανά νοικοκυριό για το έτος 2008 για 5 χώρες του ΟΟΣΑ, η προθυμία πληρωμής για τη βελτίωση της ποιότητας των υδάτινων πόρων ανά νοικοκυριό για το έτος 2008 για 6 χώρες του ΟΟΣΑ. Με τη χρήση του συντελεστή Spearman που χρησιμοποιείται στη μη παραμετρική στατιστική εξετάστηκε η συσχέτιση μεταξύ των κατανομών των μεταβλητών: προθυμία πληρωμής για τη βελτίωση της ποιότητας των υδάτινων πόρων/νοικοκυριό και του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος/νοικοκυριό για το έτος 2008. Προέκυψε θετική μονοτονική συσχέτιση μεταξύ των κατανομών αυτών των μεταβλητών, από την οποία συμπεραίνουμε ότι καθώς αυξάνεται η τιμή της μεταβλητής ΑΕΠ/νοικοκυριό αυξάνεται και η τιμή της μεταβλητής προθυμία πληρωμής για τη βελτίωση της ποιότητας των υδάτινων πόρων. Συνεπώς, οι βόρειες υπό εξέταση χώρες (Δανία, Αγγλία, ΗΠΑ) με υψηλό ΑΕΠ/νοικοκυριό έχουν την τάση να προσφέρουν μεγαλύτερο ποσό χρημάτων για να βελτιώσουν την ποιότητα των υδάτινων πόρων σε σχέση με τις υπό εξέταση νότιες χώρες (Ιταλία, N. Κορέα).

The purpose of this master thesis is to examine the degradation of water quality in some OECD - EU countries, from an economic point of view, namely based on the principles of natural resource and environmental economics. The scope of this research is a literature review on the theoretical underpinnings of economic valuation of environmental goods and in particular of water resources and the presentation of estimates of the deterioration of water quality in monetary terms raised by a series of studies in the academic literature within an internship conducted in June 2010 at OECD in Paris.

The main steps followed in the literature review concern the indication and the analysis of the theories that have been raised about the following concepts: economic valuation and total economic value of environmental goods and water resources, marginal cost depletion and degradation of natural resources, methods of assessing the monetary value of environmental goods and services (stated and revealed preferences methods). Then, it examines issues related with uses, quality and water pollution sources and the main categories of impacts of water quality degradation. The literature review is completed by looking at information needs regarding the transfer of the above impacts on quantitative economic assessment.

The next step in completing this research involves quantitative analysis of data by using tables that were created after processing the data collected during the practice in the OECD. Below are referred the main findings: the cost of water treatment (so as to make the water suitable for potable use) per household for 2008 for 5 OECD countries, the willingness to pay for water quality improvement per household for 2008 for 6 OECD countries. By using the Spearman coefficient that is used in nonparametric statistics it is examined the correlation between the distributions of variables: willingness to pay for improving water quality/household and Gross Domestic Product/household for 2008. The main result that occurred is a positive monotonic correlation between them which is interpreted as follows: while the value of the variable GDP / household is increasing, the value of the other variable willingness to pay for improving water quality/household is also increasing. Therefore, the Nordic countries in question (Denmark, England, USA) tend to offer greater amount of money to improve water quality in relation to the southern countries in question (Italy, S. Korea).