Πολυδραστηριότητα και αγροτικός τουρισμός: η περίπτωση του Δήμου Δωρίδος Φωκίδας

Abstract

Η παρούσα μεταπτυχιακή εργασία έχει ως σκοπό τη διερεύνηση του φαινομένου του αγροτικού τουρισμού καθώς και των διασυνδέσεών του με τη γεωργία στο Δήμο Δωρίδος, Νομός Φωκίδας. Στην έρευνα συμμετείχαν οι δραστηριοποιούμενοι στην περιοχή μελέτης ιδιοκτήτες καταλυμάτων. Επιλέχθηκε η απογραφική προσέγγιση ενώ η έρευνα πραγματοποιήθηκε στη βάση ειδικά διαμορφωμένου ερωτηματολογίου. Βασικά στοιχεία που καταγράφηκαν είναι τα δημογραφικά και κοινωνικοοικονομικά χαρακτηριστικά των νοικοκυριών των επιχειρηματιών του αγροτουρισμού, η σχέση τους με τη γεωργική δραστηριότητα και οι προοπτικές των επιχειρήσεων, αλλά και των γεωργικών εκμεταλλεύσεων που τυχόν διαθέτουν τα νοικοκυριά. Στην ανάλυση επιχειρείται και μια σύγκριση των χαρακτηριστικών των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων όσων επιχειρηματιών διαμένουν μόνιμα στην περιοχή σε σχέση με το σύνολο των ιδιοκτητών καταλυμάτων στην περιοχή έρευνας. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, στην πλειονότητά τους οι ιδιοκτήτες των καταλυμάτων εμφανίζονται ως πολυδραστήριοι. Πλην όμως, η λειτουργία αγροτουριστικής επιχείρησης σε ελάχιστες περιπτώσεις συνδυάζεται με επαγγελματική απασχόληση του κατόχου ή/και των μελών της οικογένειάς του με τη γεωργία. Επίσης, τόσο η γεωργία όσο και ο αγροτουρισμός δεν φαίνεται, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, να καταφέρνουν αφ’ εαυτών να δώσουν ικανοποιητικά επίπεδα εισοδήματος. Επιπλέον, τα δεδομένα της έρευνας δείχνουν ότι η πλειονότητα των παιδιών άνω των 18 ετών των νοικοκυριών της έρευνας, εργάζονται εκτός γεωργίας και εκτός της αγροτουριστικής επιχείρησης, ενώ οι αγροτουριστικές επιχειρήσεις έχουν καλύτερες προοπτικές διαδοχής σε σχέση με τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Ο αγροτουρισμός, τέλος, δεν φαίνεται να άλλαξε τη δυσμενή σχέση φύλου και επιχειρηματικότητας. Συμπερασματικά, διαπιστώνεται ότι στην περιοχή έρευνας ο στόχος της προώθησης του αγροτουρισμού στο πλαίσιο της ενίσχυσης των διαρθρώσεων των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και την πολυλειτουργικότητα της γεωργίας τελικά δεν επιτυγχάνεται ή, έστω, έχει ισχνή εφαρμογή.

This paper aims to investigate the phenomenon of rural tourism and its linkages with agriculture in the Municipality of Doridos, in the Prefecture of Fokidas. The survey participants were owners of accommodations in the study area. The census approach was chosen, while the survey was conducted based on a specially designed questionnaire. The basic data recorded included the demographic and socioeconomic characteristics of the households of the agritourism entrepreneurs, their relationship to agricultural activity and enterprises prospects, and the farming that are owned by the households. The analysis included a comparison of the characteristics of households and enterprises of the entrepreneurs who live permanently in the area with those of all the owners of accommodations in the study area. According to the survey results, the majority of the owners of accommodations appeared pluriactive. However, the operation of agritourism enterprise is very few cases related with the professional employment of the owner and/or members of his/her family in agriculture. Also, in the majority of the cases, both the agriculture and agritourism did not appear to be sufficient sources satisfactory levels of income. Moreover, the survey data showed that the majority of the children of the household owners, who were over 18 years old, worked outside in the agriculture and outside the agritourism enterprise, while the agritourism enterprises have much better prospects of succession in relation to farms. Finally, agritourism has not been able to change the unfavourable, for women, relationship between gender and entrepreneurship. In conclusion, it appears that in the study area the goal of promoting agritourism in the context of strengthening the structures of agricultural holdings and the multifunctionality of agriculture has not been achieved or even has weak fit.