Διερεύνηση της χρήσης ισοευγενόλης στην αναισθητοποίηση/θανάτωση της τσιπούρας (Sparus aurata L.) κάτω από σταθερές θερμοκρασιακές συνήκες (20±1 oC)

Abstract

Οι διαδικασίες πριν και κατά τη διάρκεια της θανάτωσης θεωρούνται από τις πιο σημαντικές στη διαχείριση της εκτροφής των ιχθύων σε ότι αφορά την ευζωία και την ποιότητα του τελικού προϊόντος. Η αναισθητοποίηση των ιχθύων πριν τη θανάτωση έχει βρεθεί ότι επιδρά θετικά και στα δύο αυτά ζητήματα. Στην παρούσα εργασία εξετάστηκε η ισοευγενόλη ως αναισθητικός παράγοντας στην εκτροφή της τσιπούρας (Sparus aurata L.) μέσω της χρήσης του εμπορικού προϊόντος AQUI-S® . Αρχικά, διερευνήθηκε η επίδραση του σωματικού βάρους στο χρόνο επαγωγής στο στάδιο 5 της αναισθησίας, μέσα σε ένα εύρος από 105 έως 285 g σε συγκεντρώσεις από 30 έως 110 ppm AQUI-S® . Διαπιστώθηκε ότι το σωματικό βάρος δεν παίζει ρόλο στο χρόνο επαγωγής στο στάδιο 5 της αναισθησίας, ο οποίος βρέθηκε να είναι 26 λεπτά στα 30 ppm, 9 λεπτά στα 50 ppm, 6 λεπτά στα 70 ppm, 5 λεπτά στα 90 ppm και 4 λεπτά στα 110 ppm, ενώ ο χρόνος επαναφοράς από το στάδιο αναισθησίας 5 ξεπέρασε τα 5 λεπτά σε όλες τις συγκεντρώσεις. Στη συνέχεια, καθορίστηκε ο μέσος απαιτούμενος χρόνος έκθεσης σε τρεις διαφορετικές συγκεντρώσεις του AQUI-S® (30, 50 και 70 ppm) για τη διενέργεια αιμοληψίας και αξιολογήθηκαν τα επίπεδα της γλυκόζης στο πλάσμα και του αιματοκρίτη ως δείκτες stress. Ο αιματοκρίτης βρέθηκε στατιστικά σημαντικά υψηλότερος στις συγκεντρώσεις 50 και 70 ppm AQUI-S®, ενώ η γλυκόζη δεν παρουσίασε σημαντικές διαφορές μεταξύ των τριών συγκεντρώσεων. Τέλος, πραγματοποιήθηκε σύγκριση μεταξύ της θανάτωσης των ιχθύων με εισαγωγή στο παγόνερο και της θανάτωσης στο παγόνερο όπου προηγήθηκε η αναισθητοποίησή τους για προκαθορισμένο χρόνο σε τρεις διαφορετικές συγκεντρώσεις του AQUI-S® (30, 50 και 70 ppm). Για τη σύγκριση αυτή προσδιορίστηκαν τα επίπεδα της γλυκόζης του πλάσματος και του αιματοκρίτη ως δείκτες stress αλλά και του pH του φιλέτου ως δείκτη ποιότητας. Δεν εμφανίστηκαν διαφοροποιήσεις στον αιματοκρίτη. Αντίθετα, τα επίπεδα της γλυκόζης όταν δεν προηγείτο αναισθησία ήταν σημαντικά χαμηλότερα, ενώ όταν προηγούνταν έκθεση στα 30 ppm AQUI-S® η γλυκόζη ήταν σημαντικά αυξημένη σε σύγκριση με την έκθεση στα 50 ή 70 ppm. Το pH του φιλέτου 2 ώρες μετά τη θανάτωση διατηρείται σε υψηλότερα επίπεδα όταν έχει προηγηθεί αναισθητοποίηση, ανεξάρτητα με τη συγκέντρωση της ισοευγενόλης, σε σχέση με την άμεση εισαγωγή στο παγόνερο, εξασφαλίζοντας καλύτερη ποιότητα στο τελικό προϊόν.

Pre-slaughter and killing procedures play a significant role in fish farming management as they affect both welfare and quality of the final product. Anaesthetization of fish before slaughter is considered to improve both aspects. The aim of this study was to evaluate isoeugenol as an anaesthetic in gilthead sea bream (Sparus aurata L.) by using the commercial product AQUI-S®. Firstly, the effect of fish weight on induction time (anaesthesia stage 5) was tested. Fish weighting 105,0 -285,0 g, were exposed to water containing different concentrations of AQUI-S® from 30 to 110 ppm. Weight did not affect significantly induction time (stage 5) which was found to be 26 min in 30 ppm, 9 min in 50 ppm, 6 min in 70 ppm, 5 min in 90 ppm and 4 min in 110 ppm. Meanwhile, recovery time exceeded the 5 min margin in all cases. Secondly, the mean required time to conduct blood sampling (anaesthesia stage 4) was determined in fish exposed to three concentrations of AQUI-S® (30, 50 and 70 ppm). Plasma glucose and haematocrit were evaluated as stress indicators. Haematocrit value was significantly higher in fish exposed to 50 and 70 ppm of AQUI-S®, while plasma glucose was at the same level in all three concentrations. Finally, the killing method of immersion in ice/water slurry was compared to the method of anaesthetizing fish by exposing them to three concentrations of AQUI-S® (30, 50 and 70 ppm) for a predetermined time, before immersion in ice/water slurry. Plasma glucose and haematocrit were evaluated as stress indicators and muscle pH as quality indicator. Haematocrit value was not elevated among any procedure, while plasma glucose in fish directly immersed in ice/water slurry remained at low level, in contrast with anaesthetized fish. Fish exposed to 30 ppm AQUI-S® showed the highest glucose levels. Muscle pH two hours post mortem was higher in fish exposed to anaesthesia, regardless of the concentration, than in fish being directly immersed in ice/water slurry, ensuring better quality.