Ανατομική και ιστοχημική μελέτη των φύλλων του φυτού Achillea millefolium L.

Abstract

Τα ανατομικά χαρακτηριστικά των φύλλων της Αχίλλειους σε συνδυασμό με την ιστοχημική σύσταση των διαφόρων φυτικών οργάνων των φύλλων της αποτελέσαν τους κύριους σκοπούς της παρούσας διατριβής. Γι’ αυτό το λόγο χρησιμοποιήθηκαν O.M. και Η.Μ.Σ., ενώ παράλληλα έγινε χρήση διαφόρων χρωστικών ουσιών για την ιστοχημική ανάλυση. Το φυτό Achillea millefolium είναι ένας ποώδες πολυετές θάμνος, με σύνθετα φυλλάρια και ταξιανθία σκιάδιο. Χαρακτηρίζεται ως ενδημικό φυτό της ελληνικής χλωρίδας και μνημονεύεται τόσο για τις πολλαπλές θεραπευτικές του ιδιότητες όσο και για την ευρεία προσαρμοστικότητα του στις εδαφοκλιματικές απαιτήσεις. Από την ανατομική μελέτη των φύλλων της Αχίλλειους, διαπιστώνεται το πυκνό δίκτυο των μη αδενώδων τριχωμάτων στη μέση πλευρά, όπου υπάρχει αλληλοεπικαλύψη μεταξύ των φυλλαρίων. Τα κυρία χαρακτηριστικά των μη αδενωδών τριχών, είναι το μεγάλο μήκος τους, η διακλάδωσή τους και ο μικρός τους αριθμός. Τα αδενώδη τριχώματα είναι πολυάριθμα στην προσαξονική επιφάνεια των φύλλων, ενώ εμφανή είναι και στην αποαξονική. Στην προσαξονική επιφάνεια ο κύριος ρόλος τους είναι η έκκριση αιθέριων ελαίων, ενώ στη κάτω επιφάνεια του φύλλου κυρίως η προστατευτική δράση έναντι αντίξοων εξωτερικών παραγόντων. Τα στόματα εμφανίζονται και στις δυο επιφάνειες των φύλλων, ειδικότερα από την άνω πλευρά μέχρι την άκρια ενώ από την κάτω μέχρι το σημείο που υπάρχει αλληλοεπικάλυψη. Είναι ανισοκυτικού τύπου και παρουσιάζονται κυρίως ελαφρώς υπερυψωμένα σε σχέση με τα επιδερμικά κύτταρα, ενώ υπάρχουν και στόματα των οποίων τα καταφρακτικά κύτταρα βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο με τα επιδερμικά κύτταρα. Τέλος, η διάταξη των στομάτων στα φύλλα της Αχίλλειους είναι παρόμοια με την αντίστοιχη στα φύλλα του Juniperus phoenicea L, το οποίο χαρακτηρίζεται εξίσου από λεπιοειδή φύλλα. Βάση των ιστοχημικών αναλύσεων, έντονη χαρακτηρίζεται η παρουσία των φλαβονοειδών και των τερπενοειδών στους φυτικούς ιστούς των φύλλων της Αχιλλείους, ενώ παρατηρήθηκε απουσία αλκαλοειδών. Η ταυτοποίηση των ταννινών, είναι εξίσου αξιοσημείωτη εξαιτίας των μικρών συγκεντρώσεων τους στο υπό μελέτη φυτό. Η παρουσία των λιπιδίων δεν είναι ευδιάκριτα εμφανής, αφού παρατηρείται ασθενής ερυθρός χρωματισμός της εφυμενίδας, των ελαιοσταγονιδιών, της κεφαλής του αδενώδους τριχώματος καθώς και της βάσης του μη αδενώδους τριχώματος. Με το FeSO και το Sudan IV το ανιχνεύθηκαν τα εκκρίματα των μη αδενωδών τριχωμάτων, ενώ στα αδενώδη τριχώματα εντοπίστηκαν τερπενοειδή καθώς και λιπίδια στα κύτταρα της κεφαλής τους.