Αξιολόγηση του προγράμματος Νέων Αγροτών

Abstract

Η γεωργία είναι ο μεγαλύτερος χρήστης γης στις αγροτικές περιοχές και συνεχίζει μέχρι σήμερα να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην ποιότητα της υπαίθρου και του περιβάλλοντος. Η κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι αγροτικές περιοχές παρουσιάζει έντονες διακυμάνσεις, με πλήθος σημαντικών προβλημάτων: μη ανταγωνιστικές γεωργικές εκμεταλλεύσεις, χαμηλό κατά κεφαλή εισόδημα, ανεπάρκεια δεξιοτήτων και ελάχιστα ανεπτυγμένο τομέα υπηρεσιών. Την ίδια στιγμή, οι περιοχές αυτές έχουν πολλά να προσφέρουν: πρώτες ύλες, φυσική ομορφιά, ανάπαυση και αναψυχή, τοπία με ιδιαίτερο φυσικό κάλος και πλούσια φυσική και πολιτιστική κληρονομιά. Η Κοινή Αγροτική Πολιτική έχει θέσει ως στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών μέσω της επικουρικότητας, της πολύ-λειτουργικότητας και της πολύ-τομεακής προσέγγισης. Εκμεταλλεύεται τις ενδογενείς δυνατότητες των περιοχών, ενθαρρύνοντας της διαφοροποίηση και τη διατήρηση αλλά και διεύρυνση του κοινωνικού ιστού των αγροτικών περιοχών. Ένα από τα εργαλεία που ασκείται η κοινή αγροτική πολιτική και το πλήθος των μέτρων και δράσεων που προσφέρει είναι το μέτρο της «Εφάπαξ Πριμοδότησης Νέων Αγροτών», το οποίο στοχεύει στην πληθυσμιακή αναζωογόνηση της υπαίθρου και τη βελτίωση του ανθρωπίνου δυναμικού για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας στον τομέα της γεωργίας. Στα πλαίσια αυτά προβλέπεται η παροχή οικονομικών ενισχύσεων για τη διευκόλυνση της εγκατάστασης νέων γεωργών ηλικίας κάτω των 40 ετών, οι οποίοι διαθέτουν επαρκή επαγγελματική ικανότητα, εγκαθίστανται για πρώτη φορά ως αρχηγοί γεωργικής εκμετάλλευσης και υποβάλλουν επιχειρηματικά σχέδια για την ανάπτυξη των γεωργικών δραστηριοτήτων τους. Στην παρούσα μελέτη έχουμε ως στόχο να μελετήσουμε ποια είναι τα ποιοτικά εκείνα χαρακτηριστικά που βοηθούν κάποιον που εντάσσεται στο πρόγραμμα των Νέων Γεωργών να ολοκληρώσει με επιτυχία τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει εντός της προκαθορισμένης ημερομηνίας. Αυτό επιτυγχάνεται με τη χρήση του οικονομετρικού μοντέλου Logit, καθώς η εξαρτημένη μεταβλητή μας (Ολοκλήρωση ή μη του προγράμματος) είναι ποιοτική κι όχι ποσοτική. Ως δείγμα χρησιμοποιήθηκαν οι Νέοι Γεωργοί όλης της επικράτειας που εντάχθηκαν στο πρόγραμμα κατά τη 2η προγραμματική περίοδο (έτος 2002). Τα στοιχεία μας δόθηκαν από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και πιο συγκεκριμένα από τον Τελικό Δικαιούχο του Μέτρου, την Ειδική Υπηρεσία Εφαρμογής Συγχρηματοδοτούμενων Ενεργειών από τα ΕΓΤΠΕ-Π και αποτελούν στοιχεία από το φάκελο υποψηφιότητας κάθε νέου γεωργού.