Λειτουργικά τρόφιμα: Αποτίμηση της παγκόσμιας αγοράς και μελλοντικές τάσεις

Abstract

Τα λειτουργικά τρόφιμα αναδείχθηκαν από την αλλαγή της αντίληψης των ανθρώπων για το ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η διατροφή στην υγεία τους, μεταβαίνοντας από το πεδίο της «επαρκούς διατροφής» σε εκείνο της «βέλτιστης διατροφής». Αντικείμενο της παρούσας εργασίας είναι η πολύπλευρη εξέταση των θεμάτων που συνδέονται με τα λειτουργικά τρόφιμα, προσεγγίζοντάς τα σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα βασικά μέρη βάσει των οποίων διαρθρώνεται η εργασία καθώς και στόχοι που επιδιώκονται, παρουσιάζονται παρακάτω: Στο πρώτο μέρος, η βιβλιογραφική επισκόπηση έχει ως σκοπό την καταγραφή και αποσαφήνιση των κυριότερων στοιχείων που σχετίζονται με τη νέα αυτή διατροφική πραγματική. Στο δεύτερο μέρος, αναλύεται το κόστος σχεδιασμού και ανάπτυξής των λειτουργικών τροφίμων με στόχο να υπογραμμιστεί η διαφορά τους από τα συμβατικά τρόφιμα. Επιπλέον, η παράθεση ενός παραδείγματος συγκριτικής μελέτης του κόστους παραγωγής ενός συμβατικού και ενός λειτουργικού τροφίμου, έχει ως στόχο αφενός, να καταδείξει το κόστος με το οποίο επιβαρύνεται η επιχείρηση για την παραγωγή του συγκεκριμένου λειτουργικού τροφίμου, και αφετέρου, να εξηγήσει την διαφορά στην τιμή με την οποία πωλούνται στην αγορά τα δύο αυτά προϊόντα. Στο τρίτο μέρος, η διεξαγωγή μιας ποσοτικής έρευνας στοχεύει στην αποτύπωση της αντίληψης και συμπεριφοράς των καταναλωτών ως προς τα λειτουργικά τρόφιμα. Τα κυριότερα συμπεράσματα της εργασίας είναι τα εξής:  Το κόστος μόνο των φυτικών στερολών στην τελική τιμή του τεμαχίου (250gr) είναι περίπου 1,5 φορές μεγαλύτερο σε σχέση με το συνολικό κόστος των πρώτων υλών που επιμερίζεται στο τεμάχιο.  Το συνολικό κόστος παραγωγής μιας λειτουργικής μαργαρίνης στο τεμάχιο είναι 2,5 φορές μεγαλύτερο σε σχέση με μιας συμβατικής μαργαρίνης εξαιτίας της υψηλής τιμής των φυτικών στερολών και της ειδικής επεξεργασίας τους.  Η συντριπτική πλειοψηφία των ατόμων καταναλώνει πολύ συχνά λειτουργικά τρόφιμα, κυρίως για προληπτικούς λόγους (67,5%).  Πέρα από το όφελος για την υγεία καθοριστικό παράγοντα επιλογής αποτελούν τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του τροφίμου, ενώ ο κυριότερος λόγος μη κατανάλωσης τους είναι η υψηλή τους τιμή.  Αν και τα εμπιστεύονται για τους ισχυρισμούς υγείας που φέρουν, εντούτοις φαίνεται ότι αγνοούν τις υποδείξεις των ειδικών και δεν τα καταναλώνουν στο πλαίσιο ενός ισορροπημένου και υγιεινού τρόπου ζωής.

Functional foods were highlighted by the change people's perceptions of the role that diet can play on their health by moving from the field of “adequate nutrition” to that of “optimal nutrition”. The aim of this study is the multiple examination of issues related to functional foods, by approaching the in a global level. The key parts on which this work is structured and the objectives that are pursued are listed below: In the first part, the aim of the literature review is to record and clarify the main points related to this new dietary reality. In the second part, the functional foods’ cost of development is analyzed in order to be emphasized their difference from that of conventional foods. Furthermore, the disclosure of an example of comparative study of the production costs of a conventional and a functional food, aims firstly, to demonstrate the cost incurred by the company for the production of this functional food, and second, to explain the difference in price that these two products are sold in the market. In the third part, the conduct of a quantitative survey aims to the depiction of consumers’ perception and behavior regarding functional foods. The main conclusions of this work are:  Only the cost of plant sterols in the final price of the piece (250gr) is about 1,5 times larger than the total cost of raw materials allocated to the piece.  The production cost of a functional margarine allocated to the piece is about 2,5 times higher than the one in the conventional margarine due to the high price of plant sterols and the specific technological process required.  The vast majority of individuals consume functional food very often, mostly for preventative reasons (67,5%).  Beyond health benefit, the key factor for choosing a functional food constitute the sensory characteristics of the food product, whereas the main reason for not consuming is their high price.  Although respondents trust food’s health claims, however it seems that they ignore specialists’ recommendations and they do not consume them as part of a balanced and healthy lifestyle.