Επίδραση της συχνότητας κατανάλωσης ομάδων τροφίμων στο γλυκαιμικό έλεγχο, στο σωματικό βάρος και στα λιπίδια, ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, υψηλό κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και χωρίς σακχαρώδη διαβήτη

Abstract

H διερεύνηση συσχέτισης μεταξύ της συχνότητας κατανάλωσης ομάδων τροφίμων και σωματικού βάρους, γλυκόζης νηστείας, γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c) και λιπιδίων αίματος ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (ΣΔ2), ατόμων υψηλού κινδύνου εμφάνισης ΣΔ2 και ατόμων χωρίς ΣΔ2. Μέθοδος: Aναλύθηκαν ιστορικά και ερωτηματολόγια συχνότητας κατανάλωσης ομάδων τροφίμων, γυναικών (n=322) και αντρών (n=131) ηλικίας 18 έως 80 ετών που προσήλθαν στα εξωτερικά Ιατρεία του Διαβητολογικού Κέντρου, του Γενικού Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου «Αττικόν»: με ΣΔ2 (n=164), με υψηλό κίνδυνο εμφάνισης ΣΔ2 (n=89) και χωρίς ΣΔ2 (n=200). Έγιναν ανθρωπομετρικές εκτιμήσεις (ύψος, σωματικό βάρος, περίμετρος μέσης και ισχίων), μετρήθηκαν οι βιοχημικοί δείκτες HbA1c, γλυκόζη νηστείας, ολική χοληστερόλη (CHOL), υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη της χοληστερόλης (HDL), τριγλυκερίδια (TG) και υπολογίστηκε η χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη της χοληστερόλης (LDL). Αποτελέσματα: Τα άτομα με ΣΔ2 είχαν υψηλότερο σωματικό βάρος, περίμετρο μέσης, αναλογία περίμετρου μέσης προς ισχία (WHR), HbA1c, γλυκόζη νηστείας, (LDL), (TG) και χαμηλότερη (HDL), συγκριτικά με τα άτομα υψηλού κινδύνου εμφάνισης ΣΔ2 και τα άτομα χωρίς διαβήτη (P<0.001). Τα άτομα με ΣΔ2, κατανάλωναν με χαμηλότερη εβδομαδιαία συχνότητα, κρέας-κοτόπουλο, μακαρόνια-ρύζι-πατάτες, δημητριακά πρωινού και γλυκά ενώ με υψηλότερη, ψάρι, φρούτα, λαχανικά, συγκριτικά με τις άλλες δύο ομάδες ατόμων (P<0.001). Η εβδομαδιαία συχνότητα κατανάλωσης της ομάδας μακαρόνια-ρύζι-πατάτες συσχετίστηκε αρνητικά μόνο με το WHR (P<0.001) και μόνο στην ομάδα αυξημένου κινδύνου ΣΔ2, με τη γλυκόζη νηστείας (P<0.001) και στις τρεις υπό μελέτη ομάδες και με την LDL (P<0.05) μόνο στην ομάδα χωρίς ΣΔ2. Τα δημητριακά πρωινού συσχετίστηκαν αρνητικά με το ΔΜΣ (P<0.001) και το WHR (P<0.001) στην ομάδα υψηλού κινδύνου εμφάνισης ΣΔ2 και την ομάδα χωρίς ΣΔ2 αλλά όχι στην ομάδα με ΣΔ2 και αρνητικά μόνο με τη γλυκόζη νηστείας (P<0.001) και τις τρεις ομάδες. Επίσης υπήρξε αρνητική συσχέτιση των δημητριακών πρωινού με την LDL (P<0.05) μόνο στην ομάδα χωρίς ΣΔ2. Η κατανάλωση φρούτων συσχετίστηκε αρνητικά με το ΔΜΣ (P<0.05) μόνο στην ομάδα αυξημένου κινδύνου ΣΔ2. Η κατανάλωση λαχανικών συσχετίστηκε αρνητικά με την περίμετρο μέσης (P<0.05) και στις τρεις ομάδες, ενώ με το WHR (P<0.05) στην ομάδα υψηλού κινδύνου εμφάνισης ΣΔ2 και την ομάδα χωρίς ΣΔ2 αλλά όχι στην ομάδα με ΣΔ2. Επίσης υπήρξε αρνητική συσχέτιση των λαχανικών με τη γλυκόζη νηστείας (P<0.05) μόνο στην ομάδα υψηλού κινδύνου εμφάνισης ΣΔ2. Η κατανάλωση της ομάδα γάλα-γιαούρτι συσχετίστηκε αρνητικά μόνο με το WHR (P<0.05) μόνο στην ομάδα με ΣΔ2 ενώ μόνο με την περίμετρο μέσης (P<0.05) στην ομάδα χωρίς ΣΔ2. Η κατανάλωση οσπρίων συσχετίστηκε αρνητικά με το ΔΜΣ (P<0.05) μόνο στην ομάδα χωρίς ΣΔ2, αρνητικά με τη γλυκόζη νηστείας (P<0.05) στην ομάδα υψηλού κινδύνου εμφάνισης ΣΔ2 και αρνητικά με τη CHOL (P<0.05) και την LDL (P<0.001) μόνο στην ομάδα χωρίς ΣΔ2. Η κατανάλωση αυγού συσχετίστηκε αρνητικά με το σωματικό βάρος (P<0.001), μόνο στην ομάδα χωρίς ΣΔ2, ενώ συσχετίστηκε αρνητικά με την HbA1c (P<0.001), τη γλυκόζη νηστείας (P<0.001) και τη CHOL (P<0.05) μόνο στην ομάδα υψηλού κινδύνου εμφάνισης ΣΔ2. Η κατανάλωση της ομάδας κρέας-κοτόπουλο συσχετίστηκε αρνητικά με τη γλυκόζη νηστείας (P<0.001) στην ομάδα υψηλού κινδύνου εμφάνισης ΣΔ2 και την ομάδα χωρίς ΣΔ2 αλλά όχι στην ομάδα με ΣΔ2. Η ομάδα κρέας-κοτόπουλο συσχετίστηκε αρνητικά με την CHOL (P<0.05) μόνο στην ομάδα υψηλού κινδύνου εμφάνισης ΣΔ2, ενώ με την LDL (P<0.05) μόνο στην ομάδα χωρίς ΣΔ2. Συμπεράσματα: Καμία ομάδα τροφίμων δε συσχετίστηκε με το ΔΜΣ στην ομάδα με ΣΔ2, ενώ μόνο η εβδομαδιαία συχνότητα κατανάλωσης φρούτων και δημητριακών πρωινού συσχετίστηκε αρνητικά με το ΔΜΣ στην ομάδα υψηλού κινδύνου εμφάνισης ΣΔ2 και η εβδομαδιαία συχνότητα κατανάλωσης αυγού, οσπρίων και δημητριακών πρωινού, αρνητικά στην ομάδα χωρίς ΣΔ2. Μόνο η εβδομαδιαία συχνότητα κατανάλωσης των ομάδων μακαρόνια-ρύζι-πατάτες και δημητριακών πρωινού, συσχετίστηκε αρνητικά με τη γλυκόζη νηστείας και στις 3 ομάδες. Η εβδομαδιαία συχνότητα κατανάλωσης οσπρίων, κρέας-κοτόπουλου και αυγού, συσχετίστηκε αρνητικά με δείκτες γλυκαιμικού ελέγχου και λιπιδαιμικού προφίλ σε άτομα με υψηλό κίνδυνο εμφάνισης ΣΔ2.

Το investigate the correlation between the frequency of consumption of food groups and glycosylated hemoglobin (HbA1c), blood lipids and body weight of people with type 2 diabetes mellitus (DM2), high risk individuals onset type 2 diabetes and those without DM2. Method: We analyzed medical and dietary history questionnaires of women (n = 322) and men (n = 131) aged 18-80 years who attended the outpatient Diabetes Centre, University General Hospital "Attikon» (n = 453): type 2 diabetes (n = 164), high-risk individuals onset diabetes type 2 (n = 89) and those without diabetes (n = 200). There were done anthropometric assessments (height, weight, HbA1c, plasma glucose, total cholesterol (CHOL), high density lipoprotein cholesterol (HDL), triglycerides (TG) and calculated low density lipoprotein cholesterol (LDL). Results: Individuals with DM2 had a higher body weight, waist circumference, waist to hip ratio (WHR), HbA1c, fasting glucose, (LDL), (TG) and lower (HDL), compared with people at high risk onset DM2 and individuals without DM2 (P <0.001). People with DM2, ate with lower weekly frequency, meat-chicken, macaroni-rice-potatoes, breakfast cereals and sweets while with higher, fish, fruits, vegetables, compared with the other two groups (P <0.001). Τhe weekly frequency of macaroni-rice-fries group consumption was negatively correlated only with the WHR (P <0.001) only at high risk individuals onset DM2, the fasting glucose (P <0.001) in all three study groups and the LDL ( P <0.05) only in the group without DM2. The breakfast cereal was negatively associated with BMI (P <0.001) and WHR (P <0.001) at high risk individuals onset DM2 and the group without DM2 but not in the group with DM2 and negatively only with fasting glucose (P <0.001) and the three groups. There was also a negative correlation of breakfast cereal with LDL (P <0.05) only in the group without DM2. Fruit consumption was negatively correlated with BMI (P <0.05) only in high risk individuals onset DM2. The vegetable consumption was negatively correlated with waist circumference (P <0.05) in all three groups, while the WHR (P <0.05) at high risk individuals onset DM2 and the group without DM2 but not in the group with DM2. There was also a negative correlation of vegetables with fasting glucose (P <0.05) only in high risk individuals onset DM2. The consumption of milk-yogurt group negatively correlated only with the WHR (P <0.05) only in the group with DM2 while only waist circumference (P <0.05) in the group without DM2. The legume consumption correlated negatively with BMI (P <0.05) only in high risk individuals onset DM2, negatively with fasting glucose (P <0.05) in high risk individuals onset DM2 and negative with CHOL (P <0.05) and LDL (P <0.001) only in the group without DM2. The egg consumption negatively correlated with body weight (P <0.001), only in high risk individuals onset DM2, while negatively correlated with HbA1c (P <0.001), fasting glucose (P <0.001) and CHOL (P <0.05) only in high risk individuals onset DM2. The consumption of meat-chicken group correlated negatively with fasting glucose (P <0.001) in high risk individuals onset DM2 and the group without DM2 but not in the group with DM2. The meat-chicken group was negatively correlated with the CHOL (P <0.05) only at high risk individuals onset DM2, while the LDL (P <0.05) only in the group without DM2. Conclusions: There was no food group that associated with BMI in the group with DM2, while only the weekly frequency of fruit and breakfast cereal consumption was negatively correlated with BMI in the group of high risk onset DM2 and the weekly frequency of egg, legumes and breakfast cereal group consumption, negatively correlated without DM2. Only the weekly frequency of macaroni-rice-fries and breakfast cereal consumption was negatively correlated with fasting glucose in all 3 groups. The weekly frequency of legumes, meat-chicken and egg consumption, was negatively correlated with glycemic indices and lipid profile in individuals at high risk onset DM2.