Η τσιπούρα και το λαυράκι αποτελούν τα σημαντικότερα εξαγώγιμα είδη εκτρεφόμενων ιχθύων στην Ελλάδα. Η επιτυχής εκτροφή τους βασίζεται πλέον όχι μόνο στην ισορροπημένη διατροφή και τον έλεγχο των συνθηκών, αλλά και στην ευζωία των ιχθύων. Η ευζωία των εκτρεφόμενων ιχθύων αποτελεί παράγοντα ζωτικής σημασίας για την παραγωγή και τη διακίνηση διότι καθορίζει την απόδοση, την ποιότητα και την ποσότητα της παραγωγής, αλλά και την αποδοχή των διαθέσιμων προϊόντων απο το καταναλωτικό κοινό. Η αναισθητοποίηση των ιχθύων έχει αποδειχτεί ότι συμβάλλει στην επίτευξη της ευζωίας των ιχθύων και τη σημαντική βελτίωση της ποιότητας του προϊόντος. Στην παρούσα εργασία μελετήθηκε η δράση της ισοευγενόλης ως αναισθητικού παράγοντα της εκτρεφόμενης τσιπούρας (Sparus aurata), μέσω της χρήσης του εμπορικού προϊόντος AQUI-S®.
Αρχικά, διερευνήθηκε η επίδραση του σωματικού βάρους στο χρόνο επαγωγής στα στάδια 3b και 5 της αναισθησίας, μέσα σε ένα εύρος βαρών 55,6 g έως 443,2 g και σε συγκέντρωση 50 ppm AQUI-S®. Παρατηρήθηκε θετική συσχέτιση μεταξύ του σωματικού βάρους και του χρόνου επαγωγής στο στάδιο αναισθησίας 5. Ωστόσο, δεν παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική συσχέτιση μεταξύ των παραμέτρων αυτών στο στάδιο αναισθησίας 3b. Βάσει των αποτελεσμάτων αυτών και με την χρήση στατιστικού προγράμματος δημιουργήθηκε ένας πίνακας πρόβλεψης του αναμενόμενου χρόνου επαγωγής στο στάδιο 5 για ιχθύς με διαφορετικό σωματικό βάρος, όταν το AQUI-S® εφαρμόζεται σε συγκέντρωση 50ppm.
Στη συνέχεια, μελέτηθηκε η επίδραση της συγκέντρωσης AQUI-S® (30ppm, 50ppm, 70ppm) σε σχέση με τον χρόνο έκθεσης (άθροισμα του χρόνου επαγωγής στο στάδιο 4 και χρόνου παραμονής μέχρι την αιμοληψία) στις τιμές του αιματοκρίτη και της συγκέντρωσης γλυκόζης στο πλάσμα των ιχθύων. Κατά την ανάλυση των αποτελεσμάτων δεν προέκυψαν στατιστικά σημαντικές διαφορές στις τιμές του αιματοκρίτη στις διαφορετικές συγκεντρώσεις του αναισθητικού (30ppm, 50ppm, 70ppm) και ο χρόνος έκθεσης στο AQUI-S® δεν παρουσίασε στατιστικά σημαντική επίδραση στις τιμές αυτές. Αντίθετα, ο χρόνος έκθεσης στο αναισθητικό επηρέασε σημαντικά την συγκέντρωση της γλυκόζης, υποδηλώνοντας την πιθανή εκδήλωση στρεσικής αντίδρασης. Το σωματικό βάρος (59,4 - 238,2 g) δεν επιρρέασε στατιστικά σημαντικά ούτε τον αιματοκρίτη αλλά ούτε και την γλυκόζη κατά τη διάρκεια της αναισθησίας.
Τέλος, μελετήθηκε η επίδραση της συγκέντρωσης AQUI-S® κατά την αναισθητοποίηση της τσιπούρας έως το στάδιο 4 (12 min σε 30ppm, 5 min σε 50ppm) πριν την τοποθέτηση σε παγόνερο, στη συγκέντρωση της γλυκόζης στο πλάσμα του αίματος και στις τιμές του αιματοκρίτη των ιχθύων, σε σχέση με τον χρόνο παραμονής στο παγόνερο έως την θανάτωση τους και την αιμοληψία. Οι ίδιες μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν και χωρίς αναισθησία πριν την τοποθέτηση των ιχθύων στο παγόνερο. Στην περίπτωση αυτή, η συγκέντρωση της γλυκόζης παρουσίασε στατιστικά σημαντική συσχέτιση με τον χρόνο παραμονής στο παγόνερο. Αντίθετα, όταν είχε πραγματοποιηθεί αναισθησία, η συγκέντρωση της γλυκόζης παρέμενε σταθερή μέχρι τον θάνατο των ιχθύων στο παγόνερο και δεν διέφερε σημαντικά μεταξύ των δύο συγκεντρώσεων του AQUI-S®. Τα επίπεδα του αιματοκρίτη δεν διέφεραν στατιστικά σημαντικά μεταξύ των τριών χειρισμών και δεν επηρεάζονταν σημαντικά από τον χρόνο παραμονής στο παγόνερο. Επίσης, η επίδραση του σωματικού βάρους της τσιπούρας (227 - 457,8g) δεν ήταν σημαντική τόσο στα επίπεδα της γλυκόζης όσο και του αιματοκρίτη και στους τρεις χειρισμούς επίδραση
Η αναισθητοποίηση των ιχθύων με AQUI-S® πριν την τοποθέτηση τους στο παγόνερο συντελεί στην σταθεροποίηση των επιπέδων της γλυκόζης, στην πιο ήρεμη συμπεριφορά των ιχθύων και στην πιο γρήγορη θανάτωση τους. Λόγω αυτής της συμβολής κρίνεται σκόπιμη η περεταίρω διερεύνηση της πρακτικής εφαρμογής της αναισθητοποίησης με ισο-ευγενόλη πριν τη θανάτωση σε παγόνερο, αντί της απ΄ ευθείας μεταφοράς στο παγόνερο που συνήθως χρησιμοποιείται στις μονάδες εντατικής εκτροφής τσιπούρας, μετά από μελέτη των επιπέδων της ισο-ευγενόλης στη σάρκα και τον καθορισμό της κατάλληλης συγκέντρωσης στο νερό ανάλογα με τις χρησιμοποιούμενες πρακτικές. Τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης συμβάλλουν στη κατανόηση της δράσης του αναισθητικού AQUI-S® και στη βελτίωση της εφαρμογής του σε συνθήκες παραγωγής.
Bream and Bass constitute the most important export of farmed fish in Greece. Fish welfare combined with nutritionally balanced diet and tight control on farming conditions is now acknowledged as a major component of prosperous fish rearing. Due to its determinant role on yield, product quality and quantity as well as on the consumer perception and acceptability of the product, fish welfare is crucial for commercial production and trade. Moreover, the achievement of fish welfare and has been proved to be accommodated by fish anaesthetization which also significantly improves product quality. In the present study, the effectiveness of Isoeugenol as anesthetic agent is examined in the breeding of sea bream (Sparus aurata), through the use of the commercial product AQUI-S®.
Firstly, we investigated the influence of body weight on the induction time in steps 3b and 5 of anesthesia. Using these two steps, we then determined the induction time within the weight range of 55,6g to 443,2g using a concentration of 50ppm AQUI-S®. A positive correlation between body weight and induction time in stage 5 of anesthesia was observed whereas there was no statistically significant correlations between the average body weight and induction time in the anesthesia stage 3b. According to these results, a prediction table of the expected induction time in step 5 for fish of different weights, at a concentration of 50ppm AQUI-S® was constructed with the use of the appropriate statistical software.
Further on, we examined the effect of exposure time (the sum of the recorded values of the induction time in step 4 and the time recorded until the blood sampling) on hematocrit values and the concentration of plasma glucose of the fish at three different concentrations of AQUI-S® (30ppm, 50ppm, 70ppm). Data analysis showed that the exposure time and the different concentrations (30ppm, 50ppm, 70ppm) of AQUI-S® had no statistically significant effect on hematocrit value. In contrast, the concentration of glucose seems to be significantly affected by exposure time to AQUI-S®, suggesting a possible stress reaction event.
Finally, the effect of sampling time (the sum of the values of predetermined residence time in AQUI-S® until stage 4 (12 min at 30ppm, 5 min at 50ppm) before the placement of them at the ice water on the concentration of plasma glucose and hematocrit values of the fish in relation to the residence time in the ice water until their killing and blood sampling was examined. The same measurements were carried out without anesthesia before placing the fish in ice water. It was found that sampling time had statistically significant effect on the time spend inside ice water. On the contrary, when it was performed anesthesia, the glucose concentration remained stable until the death of fish in ice water and did not differ significantly between the two concentrations of AQUI-S®. However the total residence time in anesthesia and ice water showed no statistically significant correlation with the concentration of glucose. Also, there is no effect of the sea breams body weight (227 - 457,8g) for both levels of glucose and hematocrit, at the three operations.
Fish anesthesia with AQUI-S® before there placement into ice water contribute at the level stabilization of glucose, at more sedate fish behavior and a faster death. Because of this contribution is appropriate to further explore the practical application of stunning by iso-eugenol before killing in ice water, instead of directly transfer to ice water normally used in intensive farms of sea bream, after studying the levels of iso-eugenol in the flesh and determining the appropriate concentration in water at used practices. The results of the present study contribute to the comprehension of AQUI-S® effectiveness and the improvement of its implementation under farming conditions.
