Αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών - Μεταβολή χρήσεων γης με τη βοήθεια της Τηλεπισκόπησης. Η περίπτωση της πυρκαγιάς του 2007, στην περιοχή της Ζαχάρως του Νομού Ηλείας

Abstract

Η παρούσα μελέτη αναφέρεται σε μια περιοχή που κάηκε κατά τη διάρκεια της δασικής πυρκαγιάς από 24 έως 27 Αυγούστου 2007 στη Ζαχάρω του Νομού Ηλείας στην Ελλάδα και συγκρίνει τις αλλαγές χρήσεων γης που έχουν επέλθει σε αυτήν. Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η αξιολόγηση της συνεισφοράς των σύγχρονων αναπτυξιακών εργαλείων της Τηλεπισκόπησης και των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών στην καταγραφή φυσικών καταστροφών. Αρχικά έγινε μία ανασκόπηση στις βασικότερες έννοιες της Τηλεπισκόπησης και των σημαντικότερων διαθέσιμων συστημάτων παρακολούθησης και καταγραφής πυρκαγιών καθώς και των χρησιμοποιούμενων τεχνολογιών και ειδικότερα της πυρκαγιάς με τη χρήση δορυφορικών εικόνων. Για την πληρέστερη παρουσίαση της μεθοδολογίας εκπονήθηκε μία μελέτη για την περίπτωση πυρκαγιάς για τον Νομό του Ηλείας στην περιοχή της Ζαχάρως για το έτος 2007, με απώτερο σκοπό τη χαρτογράφηση της καμένης έκτασης και τη μεταβολή των χρήσεων γης στο χρόνο. Για την πραγματοποίηση των ανωτέρω χρησιμοποιήθηκαν ορθοφωτοχάρτες περιόδου λήψης 1997 (προγενέστερα της πυρκαγιάς) καθώς και δύο σειρές δορυφορικών εικόνων, η μία εκ των δύο από το δορυφόρο Ikonos (ακριβώς μετά την πυρκαγιά) χρονολογία λήψης 2007 και μία από το Δορυφόρο World View-2, χρονολογία λήψης 2013 για την ίδια περιοχή μελέτης. Στην πρώτη σειρά ορθοφωτοχαρτών πραγματοποιήθηκε φωτοερμηνεία για την κάλυψη χρήσεων γης ενώ για τις επόμενες δύο χρονολογίες (2007,2013) χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της επιβλεπόμενης ταξινόμησης με τις αντίστοιχες κατηγοριοποιήσεις χρήσεων γης. Τέλος παρουσιάζεται η σύγκριση των καλύψεων γης δέκα χρόνια πριν από την πυρκαγιά, ακριβώς μετά και έξι χρόνια μετά το πέρας της. Επίσης παρουσιάζεται η μείωση σε χρόνο και το όφελος σε κόστος που παρέχουν τα σύγχρονα συστήματα ελέγχου σε σχέση με τις κλασσικές μεθόδους επιτόπιων ελέγχων.

Η επεξεργασία της τηλεπισκοπικής μεθοδολογίας πραγματοποιήθηκε με τη βοήθεια των λογισμικών ERDAS IMAGINE 2010 και ArcGIS. Στο τέλος αναφέρονται τα συμπεράσματα που προέκυψαν από τη σύνταξη της εργασίας και αφορούν : α)στη δυνατότητα αποτελεσματικότητας των σύγχρονων επιστημών της Τηλεπισκόπησης και των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, β) στην επίπτωση αυτών στο φυσικό περιβάλλον καθώς και γ) στη δυνατότητα λήψης αποφάσεων που παρέχεται στους αρμόδιους στην αποκατάσταση των δασικών εκτάσεων που καταστρέφονται.

This study refers to an area that was burned during a forest fire that lasted from 24th August until 27th august of 2007 in the region of Zaxaro of the prefecture of Hleia in Greece and makes the comparison in the land change detection.

The aim of this study is the contribution of Remote Sensing and Geographic Information Systems in recording natural destructions.

Initially, there is an overview of basic Remote Sensing techniques and the available systems of fire monitoring and especially with the satellites.

For the complete presentation of methodology was worked out a study of case of fire incident on the Prefecture of Hleia at the year 2007 in Zaxaro, with final aim the mapping of fire region and the land change detection.

For the realisation of above used orthomaps images with acquisition date 1997 (before the fire) and two satellite images Ikonos (just after the fire) with acquisition date 2007 and another from the satellite World View 2, with acquisition date 2013.

In the orthomaps images with acquisition date 1997, the methodology of photo-interpretation was used in order to find the land cover use, while in the next two years (2007,2013) the methodology that was used, was the supervised classification, with the equivelant land cover use as in 1997. Finally it is represented a comparison between the land cover use that existed ten years before the fire started, just after and six years after it had finished. In addition it is perpresented the less time that we need in order to do this job, the benefits according to the cost that this compulsory systems provides, in comparison with the classic ground truth checks.

The treatment of Remote Sensing methodology was realised with the software ERDAS IMAGINE 2010 and ArcGIS.

Finally, are reported the conclusions that resulted from the syntax of work and concern a) in the effectiveness of modern sciences of Remote Sensing and Geographic Information Systems in the confrontation of physical incidents b) the effectiveness in the environment c) the possibility of taking decisions that Remote Sensing provides in order to reconstruct all the forest burned areas that have been destroyed.