Μελέτη ποιοτικών χαρακτηριστικών σε λοβούς εγχώριων και εισαγόμενων πληθυσμών και ποικιλιών βίγνας (Vigna unguiculata και Vigna sesquipedalis).

Abstract

Η παρούσα εργασία πραγματοποιήθηκε στο Εργαστήριο Κηπευτικών Καλλιεργειών του Γ.Π.Α και είχε ως αντικείμενο μελέτης τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των νωπών λοβών 37 τοπικών πληθυσμών αμπελοφάσουλου (Vigna unguiculata ssp. unguiculata και V. unguiculata ssp. sesquipedalis) που προέρχονται από την Ελλάδα, την Ισπανία και τη Πορτογαλία, με σκοπό την αξιολόγηση των πληθυσμών και την αξιοποίησή τους για την παραγωγή νωπών λοβών που καταναλώνονται ως λαχανικά. Οι πληθυσμοί αυτοί καλλιεργήθηκαν το καλοκαίρι του 2014 στον αγρό του Εργαστηρίου Κηπευτικών Καλλιεργειών του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και συλλέχθηκαν λοβοί σε διάφορα στάδια ανάπτυξης. Στους λοβούς του κατάλληλου σταδίου ανάπτυξης για κατανάλωση ως νωπό λαχανικό (ο λοβός να έχει αποκτήσει το μέγιστο μέγεθος διατηρώντας όμως τον πράσινο χρωματισμό και την τρυφερότητά του, καθώς και να μην έχει ίνες και ιδιαίτερα ανεπτυγμένα σπέρματα στο εσωτερικό του), προσδιορίστηκαν διάφορα ποιοτικά χαρακτηριστικά, διατροφικοί και αντιδιατροφικοί παράγοντες, όπως: το περιεχόμενο σε ολικά διαλυτά στερεά συστατικά, χλωροφύλλη, καροτενοειδή και ξανθοφύλλες, πρωτεΐνες, ολικά φαινολικά, νιτρικά, άμυλο και διαλυτά σάκχαρα (φρουκτόζη, γλυκόζη, σακχαρόζη, μαλτόζη, RFO’s), καθώς και η τιτλοδοτούμενη οξύτητα και η συνολική αντιοξειδωτική ικανότητα. Συνολικά, σε όλους τους πληθυσμούς και ιδιαίτερα σε αυτούς που προέρχονται από τον ελλαδικό χώρο, αν και παρατηρήθηκαν μεγάλες διακυμάνσεις μεταξύ των διάφορων πληθυσμών, οι συγκομισμένοι λοβοί στο κατάλληλο στάδιο ανάπτυξης για κατανάλωση ως νωπό λαχανικό παρουσίασαν πολύ καλά διατροφικά χαρακτηριστικά, με υψηλό περιεχόμενο σε διαλυτά στερεά και διαλυτά σάκχαρα, χλωροφύλλη, καροτενοειδή, ολικά φαινολικά και κατά συνέπεια υψηλή αντιοξειδωτική δράση και πρωτεΐνες (ιδιαίτερα σε σχέση με άλλα λαχανικά, εκτός όμως από ψυχανθή). Επιπλέον, παρουσίασαν χαμηλό περιεχόμενο σε νιτρικά, ιδιαίτερα σε σχέση με φυλλώδη λαχανικά, καθώς και σε ολιγοσακχαρίτες της οικογένειας της ραφφινόζης, ιδιαίτερα σε σχέση με τους σπόρους των ψυχανθών. Συνεπώς, η καλλιέργεια της βίγνας για νωπό λοβό, μπορεί να αποτελέσει μια αξιόλογη εναλλακτική καλλιέργεια, παράγοντας υψηλής διατροφικής αξίας λαχανικά, αξιοποιώντας παράλληλα τοπικούς πληθυσμούς και εγχώριο γενετικό υλικό που υπάρχει σε αφθονία στο μεσογειακό χώρο, όπως και στη χώρα μας.

The present experiment took place in the Laboratory of Vegetable production of Agricultural University of Athens and the subject of the study was the examination of quality characteristics of fresh pod of 37 Cowpea varieties (Vigna unguiculata ssp. unguiculata και V. unguiculata ssp. sesquipedalis) that are originated from Greece, Spain and Portugal in order to evaluate the populations and their use for producing fresh pods consumed as vegetables. These populations were cultivated in the field of Vegetable Production Laboratory (A.U.A) the summer of 2014 and the pods were collected at different stages of maturity. In pods that were in the growth stage for consumption as a fresh vegetable (the pods were in their maximum size while maintaining the green color and their tenderness, and having no fiber and highly developed seeds inside), several quality characteristics were examinen, as well as nutritional and untinutritional factors, such as: the content of total soluble solids, chlorophyll, carotenoids and xanthophylls, protein, total phenolics, nitrates, starch and soluble sugars (fructose, glucose, sucrose, maltose, RFO's), and the titratable acidity and total antioxidant capacity. Overall, in all populations, and particularly those who originate from Greece, although high variations between different populations were observed, the pods at the appropriate growth stage for consumption as a fresh vegetable showed very good nutritional characteristics, with high content of soluble solids and soluble sugars, chlorophyll, carotenoids, total phenolics and therefore high antioxidant activity and proteins. Also, pods shown a low content of nitrates (especially in relation to the leafy vegetables) and oligosaccharides of the family of raffinose. Therefore, the cultivation of Vigna for pod consumption can be a valuable alternative crop culture, producing highly nutritious vegetables, while using local populations and indigenous genetic material that exists in abundance in the Mediterranean area, as in Greece.