Θεραπευτικοί κήποι και ψυχική ασθένεια: Η συμβολή του φυσικού περιβάλλοντος στη δημιουργία θεραπευτικών κήπων ως εργαλείο αποκατάστασης των ψυχικών νοσημάτων

Abstract

Η μελέτη αυτή διερευνά το πώς το φυσικό περιβάλλον και η συμμετοχή σε δραστηριότητες που γίνονται σε αυτό είναι ευεργετικές για την ανθρώπινη υγεία, και ιδιαίτερα για τα άτομα που έχουν κάποια ψυχική ασθένεια. Κίνητρο για την μελέτη αυτή ήταν η αυξανόμενη αναγνώριση του ρόλου της φύσης στην ψυχική υγεία και την ευημερία, η οποία έχει κερδίσει εξέχουσα θέση ως μια στροφή προς την αναζήτηση ολιστικών μεθόδων θεραπείας. Πολλές μελέτες αποδεικνύουν ότι η σχέση που καλλιεργούν τα άτομα με τη φύση μπορεί να είναι θεραπευτική και ότι μας βοηθά να αισθανόμαστε καλύτερα. Ωστόσο, κατά την ανασκόπηση της σχετικής βιβλιογραφίας, παρατηρήθηκε έλλειψη επιστημονικής έρευνας γύρω από τα στοιχεία και τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της φύσης και του σχεδιασμού του τοπίου που είναι αποτελεσματικά στην ψυχική υγεία. Η μελέτη αυτή διερευνά την έννοια της ψυχικής ασθένειας και την χρήση των θεραπευτικών κήπων στην αποκατάσταση ψυχικών νοσημάτων. Στη συνέχεια, εντοπίζονται οι θεωρίες που σχετίζονται με τον τρόπο συμβολής του φυσικού περιβάλλοντος και των παρεμβάσεων αρχιτεκτονικής τοπίου στην αποκατάσταση ψυχικών νοσημάτων και τα οφέλη που προκύπτουν από τη σχέση αυτή για τα άτομα που βιώνουν κάποια ψυχική ασθένεια. Η συγκέντρωση των στοιχείων αυτών γίνεται μέσω ανασκόπησης βιβλιογραφίας σχετικής με τους θεραπευτικούς κήπους και την ψυχική ασθένεια. Στόχος της μελέτης αυτής είναι η ανάδειξη των στοιχείων που φαίνεται να είναι καθοριστικά στο σχεδιασμό του τοπίου ενός θεραπευτικού κήπου ώστε να επιτυγχάνεται η μέγιστη δυνατή συμβολή του φυσικού περιβάλλοντος στην αποκατάσταση ψυχικών νοσημάτων και η χρήση τους στον θεραπευτικό κήπο της μελέτης εφαρμογής της παρούσης μεταπτυχιακής μελέτης. Για τη μελέτη εφαρμογής έχει επιλεχθεί να σχεδιαστεί ένας θεραπευτικός κήπος στον υπαίθριο χώρο της Ψυχιατρικής κλινικής Αττικής Δρομοκαίτειου.

This study explores how natural environment and activities that take place in it are beneficial to human health, especially to people having a mental illness. Motivation for this study was the increasing recognition of the role of nature in the mental health and well-being, which has gained prominence as research to holistic health approaches exhibits an ongoing research interest. Many studies claim that the relationship of people with nature can be therapeutic and it helps us feel better. However, during the review of the relevant literature a lack of scientific research was observed concerning data and specific landscape design characteristics that can be beneficial to mental health. This study explores the concept of mental illness and the use of therapeutic gardens in restoring it. Then, it identifies the theories related to how the contribution of the natural environment and landscape interventions can restore mental illness as well as benefits arising from this relationship for people experiencing mental illness. The methodology of this study is based on thorough and extensive literature review and analysis of important case studies. The aim of this study is to highlight the landscape elements that appear to be decisive in therapeutic garden design in order to achieve the maximum possible contribution of the natural environment to restore mental illness. The outcome of this thesis is applied to a specific case study, the design of a therapeutic garden for the Dromokaiteio Psychiatric Clinic of Attica.