Μελέτη της αγοράς του φρέσκου χυμού στην Ελλάδα και εξαγωγή συμπερασμάτων για συγκεκριμένες αγορές

Abstract

Η ανάλυση μιας αγοράς αποτελεί χρήσιμο εργαλείο για την ανάδειξη της ευρύτερης συνεισφοράς της στην οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον, σε τοπικό, εθνικό ή διεθνές επίπεδο. Οι δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα εντός μιας αγοράς δεν έχουν μόνο άμεσες επιπτώσεις στην οικονομία, όπως η προστιθέμενη αξία, οι θέσεις εργασίας και τα φορολογικά έσοδα, αλλά και άλλες επιπτώσεις, όπως η δαπάνη των εισοδημάτων των εργαζομένων. Η παρούσα εργασία μελετάει τον κλάδο των χυμών φρούτου, ενώ ιδιαίτερη βάση δίνεται στην ελληνική αγορά των 100% φυσικών χυμών φρούτου. Ο εν λόγω κλάδος χαρακτηρίζεται σε υψηλό βαθμό συγκεντρωτικός και ανταγωνιστικός, αφού ελέγχεται από λίγες και μεγάλου μεγέθους επιχειρήσεις. Το γεγονός αυτό ωθεί τις επιχειρήσεις στην συνεχή διεύρυνση της ποικιλίας των προϊόντων, στην προσπάθεια διασφάλισης της ποιότητας των χυμών και στην προσπάθεια αύξησης την αναγνωρισιμότητας της ετικέτας των προϊόντων, με σκοπό την προσέλκυση των καταναλωτών και την προστασία του μεριδίου αγοράς από τα ιδιωτικής παραγωγής προϊόντα. Η γενικότερη τάση που επικρατεί ευνοεί τις πωλήσεις χυμού και ιδιαίτερα του 100% φυσικού χυμού, καθώς το καταναλωτικό κοινό ωθείται σε έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής και άθλησης και επομένως και στρέφει το ενδιαφέρον του σε προϊόντα που υποστηρίζουν το παραπάνω πρότυπο. Επιπλέον, η αυξημένη τουριστική κίνηση σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες κατά τους θερινούς μήνες, επηρεάζουν την πορεία της συνολικής κατανάλωσης και δημιουργούν ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις του κλάδου. Η συνολική κατανάλωση χυμού φρούτων σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εμφάνισε καθοδική πορεία και ανήλθε σε 9,299 εκατομμύρια λίτρα το 2016 από 10,357 το 2012. Στην εγχώρια αγορά χυμού, ο συνολικός κύκλος εργασιών ανήλθε σε 137 εκατομμύρια λίτρα, αξίας €193 εκατομμυρίων, για το έτος 2013. Η οικονομική κρίση επηρέασε βαθύτατα τις πωλήσεις των χυμών, η οποία από το 2012 μέχρι το 2016 απώλεσε το 15,3% του όγκου πωλήσεων. Η μεγαλύτερη ποσότητα χυμού προήλθε από καταστήματα λιανικής, τα οποία περιλαμβάνουν σούπερ μάρκετ, ψιλικατζίδικα και περίπτερα, σε ποσοστό περίπου 66%. Οι εισαγωγές και εξαγωγές χυμού, αποτελούν μικρής έντασης δραστηριότητες της εγχώριας αγοράς, καθώς ο κλάδος έχει συνήθως τοπικού χαρακτήρα ανάπτυξη. Συγκεκριμένα, οι εισαγωγές χυμού κάλυψαν το 2014 το 9% της εγχώριας κατανάλωσης, ενώ οι εξαγωγές αποτέλεσαν το 7,4% της εγχώριας παραγωγής. Αξίζει να αναφερθεί, ότι οι εξαγωγές διπλασιάστηκαν την τελευταία πενταετία. Η άμεση επίδραση από τον κλάδο παραγωγής χυμού φρούτων εκτιμάται σε €520 εκατομμύρια, ποσό το οποίο ισοδυναμεί με το 0,5% του ΑΕΠ το 2013, ενώ η συνολική επίδραση από την παραγωγή και διανομή των χυμών υπολογίζεται σε €800 εκατομμύρια, ποσό το οποίο ισοδυναμεί με το 0,8% του ΑΕΠ, εκ του οποίου το μεγαλύτερο μέρος σε αξία οφείλεται στον κλάδο των ξενοδοχείων, της εστίασης και των καφετεριών. Επιπλέον, σημαντική είναι η συνεισφορά του κλάδου στην απασχόληση, καθώς οι συνολικές θέσεις εργασίας που προσφέρει ο κλάδος των χυμών φρούτου εκτιμάται σε 787, που ισοδυναμούν με το 0,02% της συνολικής απασχόλησης στη χώρα μας το 2013. Τέλος, τα άμεσα έσοδα του κράτους που προέρχονται από τη φορολόγηση του εξεταζόμενου κλάδου, εκτιμώνται σε €99 εκατομμύρια, ενώ αν συμπεριληφθούν και οι φόροι που προκύπτουν από άμεσες αντιδράσεις, τότε τα συνολικά έσοδα από τη φορολογία ανέρχονται σε €204,6 εκατομμύρια. Συμπερασματικά, αυτό που προκύπτει από την ανάλυση του εξεταζόμενου κλάδου είναι ότι παρατηρούνται σε αυτόν ισχυρές διασυνδέσεις με τον τουριστικό και εμπορικό τομέα, ενώ παράλληλα συμβάλλει στην ενίσχυση της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και εσόδων για το κράτος, καθιστώντας έτσι τον κλάδο χυμών φρούτο ιδιαίτερα σημαντικό συστατικό στοιχείο της ελληνικής οικονομίας.

The analysis of a product market is a useful tool to pinpoint its contribution in a broader sense, to economy, society and to the environment in a local, national, and global level.The activities that take place in a market do not only have direct consequences on the economy as in value added employment and tax income, but also indirect consequences as in the expenditure of employees income. The present project studies the field of fruit juice although specific attention is given to the Greek market of 100% natural fruit juice .This specified field is significantly described as centralized and competitive, since it is controlled by a few and major cooperations.In view of this fact companies are driven in perpetually expanding on variety of products in the effort to insource the quality of the juice and in the effort to increase the identity of the product label which targets to attract consumers and to protect that part of the market from private producers. The main stream that prevails is conducive to the sales of juice and especially to 100% natural juice since consumers are impelled to a more healthy life style and exercise, therefore is more interested in products that support that particular lifestyle.Also increased tourism in combination with high temperatures during the summer months affect the course of the total consumption and create opportunities for companies in that field.The total consumption of fruit juice in the countries of EU has had a down trend showing that 9,299millionlt were consumed in 2016 over 10.357 million ltin 2012. In the domestic juice market the progress of work came to 137 million liters valued at 193 million euros for the year 2013.The economic crisis deeply affected juice sales which from 2012 up to 2016 lost 15,3% of sales volume.Most of the sales came from retail salerswhich include super markets, local stores and news stands at a percentage of 66%. Imports and exports of juice make up for low economic activities since the field has local development. Specifically juice imports covered 9% of domestic consumptions and exports covered 7,4% of domestic production.It is worth mentioning that exports have doubled in the last five years. Direct effects from the field in juice production is estimated at 520 million euros, an a mount which is equivalent to 0,5% G.N.P in 2013, although the overall impact from the production and distribution of juice is estimated at 800 million euro an a mount that is equivalent to 0,8% G.N.P of which the main value is owed by the field of hotels, diners and cafes. Furthermore there is a significant contribution of the field to employment and the total amount of working positions that the juice field has to offer is estimated to 787 which is equivalent to 0,02% of the total employment in our country in 2013.Ultimattly direct store income from the taxation of the juice field is estimated to 99 million euros and if taxes are included which emerged from another economic reactions then the total amount of taxation incomes rises to 204,6 million euros. In conclusion resulting from the research of this field it is noticed that it istightly linked to tourism and commercial fields and also contributes to domestic economic activities in the creation of work jobs and income for the country appointing the fruit juice field and extremely significant component in Greek economy.