Σκοπός της εργασίας ήταν η μελέτη της επίδρασης της ποικιλίας (γονοτύπου) και άλλων παραγόντων στη ριζοβολία φυλλοφόρων μοσχευμάτων ελιάς. Πραγματοποιήθηκαν τρία πειράματα σε συνθήκες υδρονέφωσης. Το φυτικό υλικό (φυλλοφόροι βλαστοί τρέχοντος έτους) λήφθηκε από μητρική φυτεία των φυτώριων «Κωστελένος» (Πόρος, Τροιζηνία). Στο πρώτο πείραμα, μελετήθηκαν, για πρώτη φορά, τα χαρακτηριστικά ριζοβολίας 50 ποικιλιών ελιάς. Φυλλοφόρα μοσχεύματα αυτών εμβαπτίστηκαν σε ορμόνη ριζοβολίας 2500 ppm IBA και τοποθετήθηκαν για 14 εβδομάδες στην υδρονέφωση. Στο τέλος του πειράματος, υπολογίστηκε, ανά ποικιλία, το ποσοστό ριζοβολίας των μοσχευμάτων, η ποιότητα του επίκτητου ριζικού συστήματος (μεγάλο, μέτριο, μικρό) καθώς και τα ποσοστά των άρριζων μοσχευμάτων που έφεραν κάλλο ή τρυφερή βάση ή είχαν ξερή ή σάπια βάση. Ακόμα, συσχετίστηκε η ανόργανη θρεπτική κατάσταση των μοσχευμάτων (συγκεντρώσεις ανόργανων στοιχείων σε φύλλα και βλαστούς) με ποιοτικούς και ποσοτικούς χαρακτήρες της ριζογένεσης. Στο δεύτερο πείραμα, διερευνήθηκε η επίδραση ορμόνης ριζοβολίας (2500 ppm IBA) και σκευάσματος μικροοργανισμών, μεμονωμένα ή σε συνδυασμό τους, στις ποικιλίες ελιάς Καλαμών, Καρυδολία και Μαστοειδής. Τέλος, στο τρίτο πείραμα, εξετάστηκε η αποτελεσματικότητα της προμεταχείρισης της βάσης των μοσχευμάτων με φύλλο αλουμινίου, προς επίτευξη συσκότισης, στην ποικιλία ελιάς Καλαμών. Στο πείραμα αυτό συμπεριλήφθηκε, επίσης, μεταχείριση με ορμόνη ριζοβολίας (2500 ppm IBA) είτε με ανεξάρτητη εφαρμογή της ή σε συνδυασμό με την προμεταχείριση της συσκότισης. Στο δεύτερο και το τρίτο πείραμα, η διάρκεια παραμονής των μοσχευμάτων στο σύστημα υδρονέφωσης ήταν επίσης 14 εβδομάδες. Επίσης, πραγματοποιήθηκαν ποσοτικές και ποιοτικές μετρήσεις παραμέτρων ριζογένεσης, αντίστοιχες με αυτές του πρώτου πειράματος. Περίληψη - 2 - Σύμφωνα με την στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων, ως προς την ικανότητα ριζοβολίας των φυλλοφόρων μοσχευμάτων τους, οι πενήντα γονότυποι που μελετήθηκαν, χωρίζονται σε: (α) εύκολης ριζογένεσης (ΚΑΡΥΔΟΛΙΑ ΣΠΕΤΣΩΝ, ΑΡΙΚΟΜΠΗ, ΚΑΡΟΛΙΑ ΡΟΔΟΥ, ARBOSANA ΙΣΠΑΝΙΑΣ), (β) μέτριας ριζογένεσης (ΑΕΤΟΝΥΧΟΛΙΑ ΑΣΤΡΟΥΣ, ΑΣΠΡΟΛΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ, ΜΩΡΑΪΤΙΚΗ ΦΩΚΙΔΑΣ, ΔΑΦΝΟΛΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ, ΓΚΟΥΜΕΣ ΣΕΡΡΩΝ, ΚΟΡΩΝΕΪΚΗ, ARBEQUINA ΙΣΠΑΝΙΑΣ, ΠΙΤΣΟΥΝΟΛΙΑ ΖΑΚΥΝΘΟΥ, ΑΓΟΥΡΟΜΑΝΑΚΟ ΓΠΑ, ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΔΑ, ΠΙΚΡΟΛΙΑ ΚΕΡΚΥΡΑΣ) ή (γ) δύσκολης ριζογένεσης (ΓΛΥΚΟΜΑΝΑΚΟ, ΚΑΡΥΔΟΛΙΑ ΤΡΟΙΖΗΝΙΑΣ, ΜΑΥΡΟΛΙΑ ΣΕΡΡΩΝ, ΠΕΤΡΟΛΙΑ ΜΙΚΡΟΚΑΡΠΗ, ΑΣΠΡΟΛΙΑ ΛΑΚΩΝΙΑΣ, ΚΟΛΛΥΡΕΪΚΗ ΗΛΕΙΑΣ, ΚΟΜΠΟΛΙΑ ΑΙΤ/ΝΙΑΣ, ΛΕΜΟΝΟΛΙΑ ΑΝΔΡΙΤΣΑΙΝΑΣ, ΛΕΥΚΟΛΙΑ ΣΕΡΡΩΝ, ΑΣΠΡΟΛΙΑ ΛΕΥΚΑΔΑΣ, ΚΑΛΑΜΩΝ, ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ, ΜΑΣΤΟΛΙΑ ΠΑΤΡΩΝ, ΕΛΙΑ ΣΠΙΝΟΥ, ΝΤΟΠΙΑ ΠΙΕΡΙΑΣ, ΑΣΠΡΟΛΙΑ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ, Ν-Κ ΓΙΓΑΣ, ΠΛΕΞΙΔΕΝΙΑ, ΚΑΛΟΛΙΑ ΑΣΤΡΟΥΣ, ΜΑΝΙΑΤΙΚΗ ΚΑΡΥΤΣΙΩΤΗ, ΜΟΘΟΛΙΑ ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ, ΣΤΡΟΥΜΠΟΥΛΟΛΙΑ ΚΕΡΚΥΡΑΣ, ΚΛΩΝΑΡΕΣ ΚΟΡΩΠΙΟΥ, ΑΔΑΜΚΩ ΣΑΛΟΝΙΤΣΑΣ, ΝΤΟΠΙΑ ΖΑΚΥΝΘΟΥ, ΚΟΡΦΟΛΙΑ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ, ΜΑΤΟΛΙΑ ΗΛΕΙΑΣ, ΣΕΡΡΕΣ Γ’, ΜΑΥΡΟΛΙΑ ΛΕΥΚΑΔΑΣ, ΜΠΡΟΤΣΟΥΛΟΛΙΑ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ, ΚΕΡΑΣΟΛΙΑ Α.Ο, ΚΟΜ-2, ΜΑΣΤΟΕΙΔΗΣ ΜΕΓΑΛΟΚΑΡΠΗ, ΚΑΚΟΥΡΟΥ ΛΑΚΩΝΙΑΣ, ΛΑΔΟΛΙΑ ΛΕΣΒΟΥ). Ανεξάρτητα από την ποικιλία, το ποσοστό ριζοβολίας των φυλλοφόρων μοσχευμάτων συσχετίστηκε γραμμικά θετικά με το ποσοστό των έρριζων μοσχευμάτων που έφεραν μεγάλη ή μέτρια ρίζα. Στο σύνολο των ποικιλιών που μελετήθηκαν, το ποσοστό ριζοβολίας επηρεάστηκε θετικά από τις συγκεντρώσεις των στοιχείων P και K των φύλλων και των Κ, Cu και Zn των βλαστών. Μάλιστα, η συγκέντρωση του P στα φύλλα συσχετίστηκε γραμμικά θετικά με το ποσοστό ριζοβολίας. Τα ποσοστά ριζοβολίας μοσχευμάτων των ποικιλιών Καρυδολιά, Μαστοειδής και Καλαμών, βελτιώθηκαν σημαντικά μετά από ταυτόχρονη, και όχι μεμονωμένη, εφαρμογή ορμόνης ριζοβολίας και Περίληψη - 3 - σκευάσματος μικροοργανισμών. Μάλιστα, η συνδυαστική μεταχείριση σκευάσματος μικροοργανισμών και αυξίνης, περιόρισε σημαντικά το ποσοστό των μοσχευμάτων που έφεραν ξερή ή σάπια βάση. Στην ποικιλία Καρυδολιά, τα ποσοστά ριζοβολίας ήταν μεγαλύτερα κατά την ανοιξιάτικη συγκριτικά με την φθινοπωρινή λήψη των μοσχευμάτων, ενώ το αντίθετο παρατηρήθηκε στις ποικιλίες Μαστοειδής και Καλαμών. Σε κάθε περίπτωση, όμως, τα ποσοστά ριζοβολίας της ποικιλίας Καλαμών κυμάνθηκαν από 3% (επέμβαση 2500 mg L-1 IBA, ανοιξιάτικη λήψη μοσχευμάτων) έως και 51% (συνδυαστική επέμβαση σκευάσματος μικροοργανισμών και 2500 mg L-1 ΙΒΑ, φθινοπωρινή λήψη μοσχευμάτων). Τέλος, η συσκότιση της βάσης των φυλλοφόρων μοσχευμάτων της ποικιλίας Καλαμών, επί ένα μήνα, δεν επηρεάζει σημαντικά το ποσοστό ριζοβολίας τους, ανεξάρτητα από την εφαρμογή ή μη ορμόνης ριζοβολίας.
This search was elaborated in order to assess the effect of the variety and several other factors on rooting of leafy olive (Olea europaea) cuttings. There were held three experiments under mist propagation. Cuttings (1 year old shoots) were taken out of stock plants from Kostelenos nurseries in the area of Poros, Greece. For experiment No. 1 there were studied, for the first time, the characteristics of rooting of 50 different varieties of Olive. The base of leafy cuttings was dipped into IBA solution (2500 ppm) and placed into the greenhouse under intermittent mist for 14 weeks. The initial nutritional status of the cuttings was correlated with the quantitative characteristics of rhizogenesis. For experiment No. 2 the effect of IBA (2500 ppm) was investigated in combination with a product containing microorganisms, either individually or together, on varieties ‘Kalamon’, ‘Karidolia’ and ‘Mastoidis’. For experiment No.3, which was the last one, we also assessed a pre-treatment in ‘Kalamon’ in which we have used foil strips at the base of the leafy cuttings, in order to obtain local etiolation. Treatments with IBA (2500 ppm) were also applied individually or in combination with foil strips. While exporting all three experiments, we estimated the rooting percentage of the cuttings, the quality of the adventitious roots (Large, Medium or Small rooting system) so as the percentage of the non-rooted cuttings that have formed callus tissue or were either tender or dry. The rooting percentage of the cuttings during Experiment No. 1 was positively correlated in a linear way to the percentage of the rooted cuttings that has formed large of medium sized roots. For all the varieties that were studied, the rooting percentage was affected by Abstract - 5 - the concentrations of the nutrients P, K and Zn of the leaves positively, and K, Cu and Zn of the stems negatively. The rooting percentage of the cuttings of the varieties ‘Karidolia’, ‘Mastoidis’ and ‘Kalamon’ was significantly improved after the simultaneous treatment of IBA and the product that contained microorganisms. Certainly, this last treatment reduced the percentage of the cuttings that were dry or rotten. For the variety ‘Karidolia’, rooting percentages were increased during Spring period instead of Fall period. The opposite result was observed for ‘Mastoidis’ and ‘Kalamon’ varieties. In any case, rooting percentages of Kalamon were between 3% (2500 ppm IBA, Spring) and 51% (IBA+microorganisms, Fall). Closing, etiolation of the base of leafy cuttings of ‘Kalamon’, for one month, does not significantly affect their rooting percentages either with or without the usage of IBA.
