Προοπτικές καλλιέργειας στο τσάι του βουνού (sideritis scardica) στο Ν. Λάρισας

Abstract

Η εργασία αυτή ασχολείται με την καλλιέργεια του φυτικού είδους Sideritis scardica γνωστού ως " Τσάι του Βουνού". Το γένος Sideritis L. απαντάται σε όλη τη Μεσόγειο και είναι γνωστό για το ρόφημα που παρασκευάζεται από την αποξηραμένη δρόγη του φυτού και το οποίο έχει πολλές ευεργετικές ιδιότητες στον άνθρωπο. Αρκετά είδη αυτού του αρωματικού φαρμακευτικού φυτού αυτοφύονται σε πολλά βουνά της Ελλάδας. Αρχικά γίνεται μια αναλυτική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας που αναφέρεται στο γένος Sideritis scardica.Επίσης αναφέρονται στοιχεία για την καλλιέργεια στο χωριό Ελασσόνα καθώς και για τη σημερινή καλλιεργητική πρακτική, με στόχο να επισημανθούν οι προοπτικές του τσαγιού του βουνού. Το τσάι του βουνού μπορεί να είναι ευρέως γνωστό σε όλους μας ως εξαιρετικό ρόφημα με ευεργετικές για την υγεία ιδιότητες, ωστόσο η καλλιέργειά του εμφανίζει μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης, με κάθε άλλο παρά ευκαταφρόνητες αποδόσεις. Άλλωστε, τα τελευταία χρόνια σε όλες τις διεθνείς αγορές η ζήτηση για προϊόντα φυσικής προέλευσης είναι αυξανόμενη. Το τσάι βουνού ή σιδερίτης είναι ίσως ένα από τα πιο διαδεδομένα σε κατανάλωση αφεψήματα σε όλη την Ελλάδα. Τα τελευταία χρόνια γίνεται ολοένα και πιο γνωστό και στην Ευρώπη, όπου το αναζητούν για τις θαυμαστές ιδιότητές του. Τα αρωματικά φαρμακευτικά φυτά είναι προϊόντα που αφήνουν κέρδος, με την προϋπόθεση ότι ο παραγωγός θα ασχοληθεί σοβαρά και θα τηρηθούν οι κανόνες και αρχές για μία ποιοτική παραγωγή. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται και στην εργασία ο νεοεισερχόμενος παραγωγός οφείλει να είναι πλήρως ενημερωμένος σχετικά με την καλλιέργεια του “Σιδηρίτη”. Ωστόσο, για να υπάρξουν νέες προοπτικές και να ανοίξουν νέοι ορίζοντες στην καλλιέργεια του προϊόντος πρέπει να μετατραπεί σιγά σιγά σε βιολογική καθώς τα βιολογικά προϊόντα είναι αυτά που κερδίζουν όλο και μεγαλύτερο μερίδιο στην αγορά τροφίμων. Οι δυνατότητες ανάπτυξης του κλάδου των αρωματικών φαρμακευτικών φυτών στην Ελλάδα είναι μεγάλες. Το “κλειδί”, μάλιστα, για την προώθηση του προϊόντος είναι το εμπόριο τόσο στην Ελλάδα όσο και σε διεθνές επίπεδο. Γι΄αυτό τον λόγο οφείλουμε να προστατέψουμε το τσάι του βουνού από την αλόγιστη συλλογή του και όλοι μαζί μπορούμε, με προσωπικό ενδιαφέρον και ευαισθησία, να συμβάλλουμε στην προστασία και διατήρηση των τόσο σημαντικών για τον κόσμο αρωματικών και ενδημικών φυτών. Εν συνεχεία, στην προσπάθεια να μελετηθεί τόσο η σημερινή κατάσταση της καλλιέργειας του τσαγιού γενικότερα, στο Νομό Λαρίσης ειδικότερα, όσο οι προοπτικές της καλλιέργειας του, γίνεται η χρήση ερωτηματολογίων για την καλύτερη διερεύνηση του θέματος. Συγκεκριμένα, μέσα από τους συμμετέχοντες του ερωτηματολογίου αντλήθηκαν πληροφορίες σχετικά με την καλλιέργεια του τσαγιού, τις δυσκολίες του καλλιεργητή κατά τη φύτευση, τις αποδόσεις και τις ιδιότητες του αρωματικού-φαρμακευτικού φυτού και τέλος τις προοπτικές ανάπτυξης του προϊόντος σε διεθνές πεδίο.

This work deals with the cultivation of the plant species Sideritis scardica known as "Mountain Tea". The genus Sideritis L. is found throughout the Mediterranean and is known for the beverage prepared from the dried plant dander and which has many beneficial properties in humans. Several species of this aromatic - medicinal plant are indigenous to many mountains of Greece. Initially, a detailed review of the bibliography referring to the genus Sideritis scardica is also provided. Also, data on the cultivation in the village of Elassona as well as the current cultivation practice are presented, in order to highlight the prospects of mountain tea. Mountain tea can be widely known to us all as an excellent beverage with health-promoting properties, but its cultivation has great growth prospects, with little to no value. Indeed, in recent years in all international markets the demand for natural products is growing. Mountain tea or sideritis is probably one of the most widely consumed infusions in Greece. In recent years, it has become increasingly well-known in Europe, where they are looking for its admirable properties. Aromatic medicinal plants are profit-making products, provided that the producer will deal seriously and that the rules and principles for a qualitative production. Specifically, as stated in the work, the new entrant must be fully informed about the cultivation of “Sideritis”. However, in order to have new prospects and to open up new horizons in the cultivation of the product, it must gradually become organic, as organic products are gaining an increasing share in the food market. The potential for growth of the aromatic medicinal plant sector in Greece they are great. The "key" in promoting the product is trade in Greece and internationally. That is why we have to protect the mountain tea from its unreasonable collection and we can all together, with personal interest and sensitivity, contribute to the protection and preservation of the world's important aromatic and endemic plants. Then, in an effort to study both the current state of tea cultivation in general, in Larissa Prefecture in particular, as much the prospects of its cultivation, the use of questionnaires is used to better investigate the issue. Specifically, information was obtained from the participants in the questionnaire on the cultivation of tea, the grower's difficulties in planting, the yields and the properties of the aromatic-medicinal plant, and the prospects for product development in the international field.