Διερεύνηση εξαγωγικών ευκαιριών και σύνδεσης με τουριστικό κλάδο αγροδιατροφικών προϊόντων μέσω προτάσεων μάρκετινγκ. Η περίπτωση του ελαιολάδου στο νομό Ηλείας

Abstract

Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν η διερεύνηση της τάσης και των ευκαιριών για εξαγωγές τυποποιημένου ελαιολάδου και επιτραπέζιων ελιών από τις ελαιοκομικές επιχειρήσεις του νομού Ηλείας και, παράλληλα, η σύνδεση των προϊόντων αυτών με τον τουρισμό, λαμβάνοντας υπόψη ότι η Αρχαία Ολυμπία αποτελεί έναν από τους δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς στην Ελλάδα. Για τον σκοπό της εργασίας αυτής καταστρώθηκε ένα σχέδιο μάρκετινγκ για μια υποθετική μικρομεσαία επιχείρηση παραγωγής και εμπορίας τυποποιημένου ελαιολάδου και επιτραπέζιων ελιών και παρουσιάστηκαν προτάσεις μάρκετινγκ προς βοήθεια οποιουδήποτε ασχολείται ή θέλει να ασχοληθεί με τον κλάδο αυτό. Μεθοδολογικά η μελέτη βασίζεται στη συλλογή δευτερογενών στοιχείων (από συγγράμματα, επιστημονικές μελέτες, άρθρα σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά) αλλά και πρωτογενών στοιχείων (με στοχευμένες ερωτήσεις) σε επιχειρηματίες στο κλάδο του ελαιολάδου που ασκούν ήδη εξαγωγική δραστηριότητα στο νομό Ηλείας. Η παρούσα εργασία αποτελείται από έξι κεφάλαια. Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται μια θεωρητική προσέγγιση του μάρκετινγκ μέσα από τον ορισμό του, τη στρατηγική του και το μίγμα μάρκετινγκ, ενώ, δίνεται έμφαση στο ρόλο του Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων. Στο δεύτερο κεφάλαιο δίδεται το θεωρητικό πλαίσιο του τουρισμού με αναφορά στην έννοιά του, τα είδη του, τις διακρίσεις των ταξιδιωτών και τα κίνητρά τους. Στη συνέχεια, δίνεται έμφαση στο γαστρονομικό τουρισμό, τις δράσεις του, τα οφέλη και τη σημασία του. Στο τρίτο κεφάλαιο παρουσιάζονται κάποια στοιχεία για το νομό Ηλείας καθώς και για την καλλιέργεια της ελιάς στην περιοχή και τις αποδόσεις του ελαιολάδου. Στο τέταρτο κεφάλαιο γίνεται μια αναφορά στην ιστορία της ελιάς, την οικονομική της σημασία, της ποικιλίες της καθώς και στον τρόπο συλλογής και επεξεργασίας του καρπού. Στη συνέχεια, παρουσιάζονται η διατροφική αξία και οι ποιοτικές κατηγορίες του ελαιολάδου αλλά και ο τρόπος τυποποίησης, συσκευασίας και ποιοτικού ελέγχου. Τέλος, στο πέμπτο και έκτο κεφάλαιο παρουσιάζεται το στρατηγικό σχέδιο μάρκετινγκ για μια υποθετική μικρομεσαία επιχείρηση που πρόκειται να δημιουργηθεί στο νομό Ηλείας. Πιο συγκεκριμένα, στο πέμπτο κεφάλαιο γίνεται μια εκτενής ανάλυση του εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος της επιχείρησης, καθώς και μια ανάλυση της συμπεριφοράς των καταναλωτών, κυρίως στις τρεις αγορές που μας ενδιαφέρουν, την ελληνική, τη γερμανική και την αγορά των Η.Π.Α. Παράλληλα, γίνεται αναφορά στις προοπτικές και τα προβλήματα του κλάδου, έτσι ώστε στη S.W.O.T. ανάλυση να αναδειχθούν όλα τα δυνατά σημεία, οι αδυναμίες, οι ευκαιρίες και οι απειλές που μπορεί να προκύψουν. Στο έκτο κεφάλαιο καθορίζεται η τελική στρατηγική μάρκετινγκ που θα ακολουθήσει η επιχείρηση, μέσω της τμηματοποίησης των αγορών στόχων, της στόχευσης και στη συνέχεια της ανάλυσης του μίγματος μάρκετινγκ. Συμπερασματικά, αξίζει να αναφερθεί ότι οι καταναλωτές, κυρίως των αγορών που εστιάζουμε, στρέφονται όλο και περισσότερο σε έναν πιο υγιεινό τρόπο διατροφής, όπως αυτόν της Μεσογειακής διατροφής, με αποτέλεσμα, το ελαιόλαδο, που αποτελεί τη βάση της Μεσογειακής διατροφής, να γίνεται όλο και πιο επιθυμητό. Σημαντικό, επίσης, πλεονέκτημα που μπορεί να αξιοποιήσει μια μελλοντική επιχείρηση ή και οι ήδη υπάρχουσες επιχειρήσεις του νομού, είναι και η τοποθεσία, αφού η Αρχαία Ολυμπία αποτελεί έναν αρκετά δημοφιλή τουριστικό προορισμό. Επομένως, μπορεί να δοθεί έμφαση και στον γαστροτουρισμό. Επειδή, όμως, ο ανταγωνισμός από τις άλλες χώρες είναι σκληρός και συνεχώς εντεινόμενος, κρίνεται σκόπιμο να υπάρξει και μια εθνική στρατηγική που θα συμβάλλει στη προστασία, τη βελτίωση και την ανάδειξη της ποιότητας του ελληνικού ελαιολάδου.

The purpose of this study was to investigate the trend and opportunities for export of standard olive oil and table olives from the olive oil companies in the prefecture of Ilia and at the same time to link these products with tourism, considering that Ancient Olympia is one of the most popular tourist destinations in Greece. For the purpose of this study a marketing plan for a hypothetical small and mediumsized enterprise producing and marketing standard olive oil and table olives was developed, and marketing proposals were presented to assist anyone who engages in this field or he wishes to. Methodologically the study is based on the collection of secondary data (from textbooks, scientific studies, articles in international scientific journals) and primary data (with targeted questions) on olive oil businessmen who are already exporting in the prefecture of Ilia. The present paper consists of six chapters. The first chapter presents a theoretical approach to marketing through its definition, strategy and marketing mix, while emphasizing the role of Agricultural Product Marketing. The second chapter gives the theoretical framework of tourism with reference to its meaning, types, discriminations of travelers and their motives. Then, emphasis is placed on gastronomic tourism, its actions, its benefits and importance. The third chapter presents some data on the prefecture of Ilia as well as on olive cultivation in the area and yields of olive oil. The fourth chapter makes a reference to the history of the olive tree, its economic importance, its varieties, and how the fruit was collected and processed. Following are the nutritional value and quality categories of olive oil as well as the standardization, packaging and quality control. Finally, the fifth and sixth chapters present the strategic marketing plan for a hypothetical SME to be created in the prefecture of Ilia. More specifically, chapter five provides an in-depth analysis of the internal and external business environment, as well as an analysis of consumer behavior, mainly in the three markets we are interested in, the Greek, German and US markets. At the same time, the prospects and problems of the industry are mentioned, so that the S.W.O.T. analysis to highlight all the strengths, weaknesses, opportunities and threats that may arise. The sixth chapter defines the final marketing strategy that the business will follow, by segmenting the target markets, targeting and then analyzing the marketing mix. In conclusion, it is worth noting that consumers, especially in the markets we focus on, are increasingly turning to a healthier diet, such as that of the Mediterranean diet, with the result that olive oil, which forms the basis of the Mediterranean diet, is becoming more desirable. Moreover, an important advantage that a future business or even existing businesses in the county can take advantage of is the location, since Ancient Olympia is a very popular tourist destination. Therefore, gastrotourism can also be emphasized. However, since competition from other countries is fierce and everincreasing, it is also appropriate to have a national strategy to help protect, improve and promote the quality of Greek olive oil.