Παράγοντες της τάσης κατανάλωσης τροφίμων σύμφωνα με το πρότυπο μεσογειακής διατροφής

Abstract

Πολλές χώρες που βρέχονται από τη Μεσόγειο θάλασσα ακολουθούν ένα συγκεκριμένο μοντέλο διατροφής, το όποιο μέσα από μελέτες αποδεικνύει τη συμβολή του στην διατήρηση της υγείας και την πρόληψη-προφύλαξη από ασθένειες. Η συγκεκριμένη διατροφή είναι η μεσογειακή, με κύριο χαρακτηριστικό της, τη μεσογειακή πυραμίδα. Παρ όλα αυτά, αρκετοί λαοί απομακρύνονται από αυτό το πρότυπο και καταφεύγουν στα Δυτικά Πρότυπα Διατροφής. Σκοπός την πτυχιακής μελέτης είναι η εκτίμηση του βαθμού προσήλωσης στην μεσογειακή διατροφή και η αναγνώριση συγκεκριμένων προσδιοριστικών παραγόντων που είχαν ερευνηθεί και σε παλιότερη μελέτη. Οι παράγοντες δηλαδή που μελετώνται, είναι κοινωνικοί, οικονομικοί και δημογραφικοί για τα έτη από το 2015 έως 2018. Η έρευνα βασίστηκε στα αρχεία από τις έρευνες οικογενειακών προϋπολογισμών της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για την περίοδο 2015-2018. Στο πρώτο μέρος της παρούσας μελέτης ορίζεται η μεσογειακή διατροφή, ποια είναι τα χαρακτηριστικά της και πως συμβάλει στην ανθρώπινη υγεία σύμφωνα με βιβλιογραφικές ενδείξεις. Στο δεύτερο μέρος μελετάται ο δείκτης προσκόλλησης στο μεσογειακό πρότυπο με εύρος από 0-4 όπου το 0-1 χαμηλή προσήλωση, 1-2 μέτρια προς χαμηλή προσήλωση, 2-3 μέτρια προς υψηλή προσήλωση και 3-4 υψηλή προσήλωση. Έπειτα μελετήθηκαν ποιοι είναι προσδιοριστικές παράγοντες που να επιδρούν στο δείκτη. Ο δείκτης κυμάνθηκε κατά μέσο όρο στους 2,52 βαθμούς, δηλαδή μία μέτρια προς υψηλή προσήλωση στη μεσογειακή διατροφή. Διαπιστώθηκαν ότι για τα έτη 2015-2018 στατιστικά σημαντικές με θετική επίδραση ήταν η καταναλωτική δαπάνη, ο αριθμός μελών, η ηλικία των υπεύθυνων, η πυκνοκατοικημένη περιοχή που ζει το νοικοκυριό και η ύπαρξη παιδιών ενώ αρνητικά επιδρά η χώρα γέννησης και η χώρα υπηκοότητας. Σε παλαιότερη έρευνα φοιτήτριας για τα έτη 2010-2014 στους ιδίους παράγοντες μελέτης παρατηρούνται κάποιες διαφοροποιήσεις καθώς η καταναλωτική δαπάνη επιδρά αρνητικά και η τριτοβάθμια εκπαίδευση που εμφανιζόταν στατιστικά σημαντική. Επίσης, η ύπαρξη παιδιών άλλοτε ήταν με θετικό πρόσημο και άλλοτε με αρνητικό. Παρ όλα αυτά, ο δείκτης προσκόλλησης κυμάνθηκε κατά μέσο όρο στους 1,99 βαθμούς για τα έτη 2010-2014, δηλαδή μία χαμηλή προς μέτρια προσήλωση. Ως συμπέρασμα, παρατηρείται ότι τα ελληνικά νοικοκυριά προσπαθούν να ακολουθούν το πρότυπο της μεσογειακής διατροφής στο πέρασμα των χρόνων, και εξέλιξαν το δείκτη από μία μέτρια προς χαμηλή προσήλωση σε μέτρια προς υψηλή. Η ελληνική κοινωνία ακολουθεί τη μεσογειακή διατροφή όλο και περισσότερο, με κάποιους παράγοντες να είναι καθοριστικοί για αυτήν είτε θετικά, είτε αρνητικά.

Many countries that are bathed by the Mediterranean Sea follow a specific diet model, which through studies proves its contribution to maintaining health and preventing disease. This particular diet is the Mediterranean, with its main feature, the Mediterranean pyramid. Nevertheless, many people are moving away from this standard and resorting to Western Dietary Standards. The purpose of this study is to assess the degree of adherence to the Mediterranean diet and to identify specific factors that had been studied in an earlier study. In other words, the factors had been studied are social, economic and demographic for the years from 2015 to 2018. The research was based on the data from the family budget surveys of the Hellenic Statistical Authority for the period 2015-2018. The first part of the present study defines the Mediterranean diet, what are its characteristics and how it contributes to human health according to bibliographic indications from many studies. In the second part, analyzed the adoption in the Mediterranean model with a score from 0 to 4 where 0-1 low adherence, 1-2 moderate to low adherence, 2-3 moderate to high adherence and 3-4 high adherence. Then they were studied which are factors that affect the index. The index ranged at an average of 2.52 points, that is a moderate to high focus on the Mediterranean diet. It was found that for the years 2015-2018 statistically significant with a positive effect were the consumer spending, the number of members, the age of those in charge, the densely populated area where the household lives and the existence of children while the country of birth and country of citizenship have a negative effect. In an earlier student survey for the years 2010-2014 in the same factors are observed some differences such as consumer spending has a negative effect and higher education that appeared statistically significant. Also, the existence of children was sometimes positive and sometimes negative. Nevertheless, the attachment index averaged 1.99 points for the years 2010-2014, which is a low to moderate commitment. In conclusion, it is observed that Greek households try to follow the pattern of the Mediterranean diet over the years, and have evolved the index from a moderate -low adoption focus to moderate -high adoption. Greek society follows the Mediterranean diet more and more, with some factors being decisive for it either positively or negatively.