Τα τελευταία χρόνια γίνεται εντονότερη η ανησυχία των καταναλωτών για θέματα που αφορούν τις συνθήκες διαβίωσης των ζώων από τα οποία προέρχονται τα προϊόντα που καταναλώνουν.
Σκοπός της παρούσας μελέτης, ήταν ο προσδιορισμός του οικονομικού κόστους της μετάβασης προς παραγωγικά συστήματα βελτιωμένης ευζωίας στην ωοπαραγωγό πτηνοτροφία. Για το σκοπό αυτό, εξετάστηκαν τρεις διαφορετικές μεταβολές μεταξύ των παραγωγικών συστημάτων εκτροφής ωοπαραγωγών ορνίθων. Κατά τις μεταβάσεις, προϋπόθεση ήταν η διατήρηση σταθερού του αριθμού των εκτρεφόμενων ορνίθων της εκάστοτε επιχείρησης σε 12.000 όρνιθες ωοπαραγωγής. Οι εξεταζόμενες μεταβάσεις που μελετήθηκαν ήταν οι εξής: (Μ1) μετάβαση από το συμβατικό σύστημα εκτροφής σε εμπλουτισμένους κλωβούς προς την εκτροφή σε δάπεδο (αχυρώνα), (Μ2) μετάβαση από την εκτροφή σε αχυρώνα προς την εκτροφή σε ελεύθερη βόσκηση και (Μ3) μετάβαση από την εκτροφή σε ελεύθερη βόσκηση προς τη βιολογική εκτροφή. Παρουσιάζονται οι διαφορετικές εκτροφές καθώς και οι αλλαγές που απαιτούνται σε καθεμία μετάβαση με τα οικονομικά τους στοιχεία, ενώ για κάθε περίπτωση προσδιορίστηκε το αρχικό κόστος της επένδυσης. Αναλύθηκαν οι διαφορές που προκύπτουν στους παραγωγικούς συντελεστές μεταξύ των συστημάτων εκτροφής και υπολογίστηκαν τα έσοδα και οι δαπάνες των αρχικών εκτροφών και των εκτροφών μεταβάσεων. Στη συνέχεια, εξετάστηκαν οι μεταβάσεις με τη μέθοδο του γεωργικού προϋπολογισμού και αξιολογήθηκε η κάθε επένδυση με τη μέθοδο της Καθαρής Παρούσας Αξίας (ΚΠΑ), του Εσωτερικού Βαθμού Απόδοσης (ΕΒΑ) και του Χρόνου Επανείσπραξης του Κεφαλαίου (ΠΕΚ). Παράλληλα, παρουσιάστηκαν συγκριτικά τα οικονομικά αποτελέσματα των αρχικών εκτροφών και των εκτροφών μεταβάσεων. Όλες οι παράμετροι υπολογίστηκαν με τη κατάρτιση πινάκων στο Excel. Για κάθε μετάβαση θεωρήθηκε ως έτος μετάβασης το 5ο έτος λειτουργίας ενώ η εξέταση των επενδύσεων έγινε για διάστημα 10 ετών.
Κατά την ανάλυση διαπιστώθηκαν διαφορετικά αποτελέσματα μεταξύ των μεταβάσεων. Αναλυτικότερα, ο μερικός προϋπολογισμός έδειξε θετική μεταβολή του οικονομικού αποτελέσματος >0 για όλες τις μεταβάσεις, ενώ μεγαλύτερη ήταν στη Μ2. Κατά την αξιολόγηση των επενδύσεων, τόσο με το κριτήριο αξιολόγησης της ΚΠΑ (ΚΠΑΜ1= 12.972,67€, ΚΠΑΜ2= 215.354,03€, ΚΠΑΜ3= 78.158,22€) όσο και με τον ΕΒΑ (ΕΒΑΜ1= 9,27%, ΕΒΑΜ2= 210,83%, ΕΒΑΜ3= 15,83%) οι επενδύσεις κρίθηκαν συμφέρουσες. Τέλος, το γεωργικό εισόδημα παρουσίασε αύξηση σε όλες τις μεταβάσεις, με καλύτερα αποτελέσματα στη Μ2 σε σύγκριση με τη Μ1 και Μ3.
Συμπερασματικά, η συγκεκριμένη μελέτη έδειξε ότι η μετάβαση προς εναλλακτικά συστήματα εκτροφής στην ωοπαραγωγό πτηνοτροφία είναι οικονομικά βιώσιμη με βάση τις τρέχουσες τιμές εισροών και εκροών. Η βελτίωση της ευζωίας των ορνίθων δεν αντιβαίνει την οικονομική προοπτική της πτηνοτροφικής επιχείρησης με την προϋπόθεση ότι οι καταναλωτές είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν υψηλότερη τιμή για αυγά από όρνιθες που εκτρέφονται σε παραγωγικά συστήματα, τα οποία εξασφαλίζουν αυξημένα επίπεδα ευζωίας.
In recent years, consumers have a growing concern on welfare of farmed animals. In addition, a considerable number of retailers and food companies promote food of animal origin that comes from production systems of improved welfare status. Legislation of EU and of many European governments increasingly supports welfare improvement.
The aim of this study was to determine the financial costs of transitioning to production systems of improved welfare in laying hen farms. Three different case studies were examined with a standard number of laying hens at 12.000. The transitions examined were as follows: (Μ1) transition from enriched colony system to deep litter – barn system, (M2) transition from deep litter - barn system to free range system and (M3) transition from free range system to organic farming. A description of all different production systems and the required transition changes are presented. The initial investment cost of each production system was also calculated. Firstly, the differences on the production factors among the different production systems were analyzed and the revenues and expenses were calculated for each case. Afterwards, the financial results of each transition were calculated with the use of the partial budget method. The Net Present Value, the Internal Rate of Return and the Payback Period indices were also determined for each investment. The year of transition in each case was considered to be the 5th year of operation and the analysis was examined on a 10-year period.
There were different results among transitions. Application of the partial budget showed positive economic results (>0) for every transition examined and the result was better in M2. Both NPV (NPVΜ1= 12972.67€, NPVΜ2= 215354.03€, NPVΜ3= 78158.22€) and IRR (IRRΜ1= 9.27%, IRRΜ2= 210.83%, IRRΜ3= 15.83%) criteria showed that the investments can be considered as acceptable. Income was improved in all transitions throughout the 10-year analysis period. Improved results were obtained for M2 transition in comparison with M1 and M3.
In conclusion, this study showed that transitioning to alternative production systems in laying hen farms is financially viable. Nevertheless, improved welfare may be accompanied by improvements in financial results of the poultry farm.
