Διερεύνηση της εγκατάστασης και αυξητικής συμπεριφοράς μεικτής συστάδας ελάτης και μαύρης πεύκης από αναδάσωση στο όρος Τυμφρηστός

Abstract

Στην παρούσα εργασία μελετάται, με δενδροοικολογικές μεθόδους, μια μεικτή συστάδα μαύρης πεύκης – ελάτης στην περιοχή του όρους Τυμφρηστός στα όρια Ευρυτανίας- Φθιώτιδας. Πιο συγκεκριμένα μελετήθηκε η αυξητική συμπεριφορά των δυο ειδών μέσα από τη μελέτη του πλάτους των δακτυλίων σε όλη τη διάρκεια της ζωής των δένδρων, καθώς και οι σχέσεις κλίματος – αύξησης των ειδών. Συγκεκριμένα από μια έκταση 1 στρ, που περιείχε πυκνά φυτεμένη μαύρη πεύκη από αναδασώσεις με διάσπαρτα στο εσωτερικό της δένδρα ελάτης που εγκαταστάθηκαν την ίδια περίοδο με την πεύκη με φυσικό αναγέννηση, επιλέχθηκαν 10 δένδρα μαύρης πεύκης (Pinus nigra) και 10 δένδρα κεφαλληνιακής ελάτης (Abies cephalonica) από τα οποία ελήφθησαν τρυπανίδια. Μετά από κατάλληλη προετοιμασία των δειγμάτων, μέτρηση των πλατών των δακτυλίων και τη στατιστική επεξεργασία με τη χρήση δενδροχρονολογικών τεχνικών, κατασκευάσθηκαν χρονοσειρές των αρχικών δεδομένων και των δεικτών των πλατών των δακτυλίων. Από τη μελέτη της αύξησης των δυο ειδών, η ελάτη, παρόλο που τα πρώτα 10-14 χρόνια υστερεί σε αύξηση σε σχέση με την μαύρη πεύκη, στη συνέχεια υπερτερεί σημαντικά έως και τώρα. Οι σχέσεις κλίματος-αύξησης δείχνουν μια στατιστικά σημαντική θετική συσχέτιση των πλατών των δακτυλίων με τις βροχοπτώσεις του Ιουλίου για την μαύρη πεύκη καθώς και με τις θερμοκρασίες του Μαρτίου και Απριλίου και μια αρνητική συσχέτιση με τις θερμοκρασίες του Ιουνίου και Αυγούστου. Τα αποτελέσματα της έρευνας που συνδυάζουν τα πρότυπα της αύξησης και τις σχέσεις κλίματος – πλάτους δακτυλίων αποτυπώνουν την αυξητική πορεία της μεικτής συστάδας, υπό την υφιστάμενη διαχείριση, και το ρόλο του κλίματος στη συμπεριφορά των ειδών, στοιχεία χρήσιμα για τη διαχείριση των ορεινών αυτών κωνοφόρων και την προσπάθεια που γίνεται για την προσαρμογή των δασών τους απέναντι στην κλιματική αλλαγή.

A mixed stand of black pine and cephalonian fir, in the area of Mountain Timfristos on the borders of Evritania-Fthiotida, is studied in the present study by dendroecological methods. More specifically, the growth behavior of the two species was investigated by studying the tree-ring widths over the lifespan of the trees, as well as the climate-growth relationships of the species. Samplings were conducted in area of 0.1 ha of densely planted black pine derived from reforestation. Presently there are fir trees scattered inside, established at the same time as the pine but from with natural regeneration. In particular, 10 black pine trees (Pinus nigra) and 10 cephalonian fir (Abies cephalonica) trees were selected from which tree-ring cores were obtained. In the laboratory, and after the standard preparation of the samples, a series of measurements were conducted including i. the measurement of the tree-ring width’s and their statistical processing using dendrochronological techniques, ii. time series of the original data and construction of the tree-ring widths indices. From the study of the growth patterns of the two species, fir growth is presently significantly higher even though in the first 10-14 years lags in relation to the black pine. Climate-growth relationships show a statistically significant positive correlation of the tree-ring growth with July precipitations for black pine as well as March and April temperatures and a negative correlation with June and August temperatures. No statistically significant relationships were found for fir but they seem to be similar to those of the black pine. The results of the research that combine the growth patterns and the climate-growth relationships reflect the growth comportment of the mixed stand, under the existing management, and the role of climate in the behavior of the species, which is useful knowledge for the management of these mountain conifers and the effort being made to adapt their forests to climate change.