Διερεύνηση της σχέσης των αστέγων με τους υπαίθριους χώρους πρασίνου και η εν δυνάμει αξιοποίηση αυτών στην κοινωνική τους επανένταξη

Abstract

Η παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή έχει ως αντικείμενο «Διερεύνηση της σχέσης των αστέγων με τους υπαίθριους χώρους πρασίνου και η εν δυνάμει αξιοποίηση αυτών στην κοινωνική τους επανένταξη». Η προσέγγιση του ζητήματος έγινε με βάση της διερεύνησης των απόψεων του ευρύτερου κοινού και των άστεγων ατόμων μεσώ ερωτηματολογίων, ενώ αξιοποιήθηκαν τα αποτελέσματα τους στην σχεδιαστική πρόταση ανάπλασης της περιοχής μελέτης του πρώην θεματικού πάρκου Tivoli στην ευρύτερη περιοχή της Λευκωσίας. Η εργασία δεν επιθυμεί να αγγίξει επιφανειακά και ρηχά το θέμα της έλλειψης στέγης πονεμένων, δυστυχισμένων και κοινωνικά αποκλεισμένων ανθρώπων, τουτέστιν προτείνει στον αναπλασθέντα χώρο της μελέτης περίπτωσης να συμπλέξει τις διάφορες ευεργετικές λειτουργίες των χώρων πρασίνου, και να παρέχει ευκαιρίες αρμονικής συνύπαρξης, χρήσης και διάδρασης μεταξύ του κοινού και των αστέγων σε αυτόν στηριζόμενα στα αποτελέσματα έρευνας μέσων ερωτηματολογίων που απευθύνονταν στο ευρύτερο κοινό και στους αστέγους. Το πρώτο μέρος της μελέτης, επικεντρώνεται στις εννοιολογικές διαστάσεις του φαινομένου της έλλειψης στέγης σχετιζόμενο με τον δημόσιο χώρο και τον σχεδιασμό του. Ο διαχωρισμός του γίνεται σε τρεις ενότητες που αφορούν τον ορισμό της αστεγίας με ιστορική αναδρομή όσον αφορά την Ελλάδα και την Κύπρο, τον ορισμό του δημόσιου χώρου και τα χαρακτηριστικά του και η τρίτη αφορά τον σχεδιασμό του αστικού τοπίου σε σχέση τους άστεγους. Το δεύτερο μέρος αποτελεί το εφαρμοσμένο τμήμα της μελέτης, το οποίο χωρίζεται σε τρεις ενότητες. Στην πρώτη ενότητα γίνεται παρουσίαση της εκπόνησης έρευνας μέσω ανάλυση των ερωτηματολογίων που διεξήχθησαν στο ευρύτερο κοινό με την συμμετοχή Ελλήνων και Κυπρίων κατοίκων και άστεγων ατόμων με την ανάλυση των αποτελεσμάτων τους. Στη δεύτερη ενότητα γίνεται ανάλυση της περιοχής μελέτης που επιλέχθηκε για την σχεδιαστική Σελίδα4 πρόταση χώρου με σκοπό να αποτελέσει αρωγός στην επανένταξη των ατόμων στην κοινωνία. Στην τρίτη ενότητα παρατίθεται η σχεδιαστική πρόταση της μελέτης, η οποία προέκυψε με βάση τα δεδομένα των προηγούμενων κεφαλαίων, και αναλύεται ο σκοπός, το αντικείμενο σχεδιασμού, οι πηγές έμπνευσης και η επεξήγηση της σχεδιαστικής πρότασης, των χώρων και των προτεινόμενων δραστηριοτήτων. Εν κατακλείδι, μέσα από την βιβλιογραφική ανασκόπηση, την διερεύνηση ομοιών περιπτώσεων και την διεξαγωγή των ερωτηματολογίων εξάγονται μερικά συμπεράσματα τα οποία μπορούν να αποτελέσουν εν δυνάμει αρωγό στην προσέγγιση του προβλήματος της αστεγίας το οποίο όλο και περισσότερο ανάγεται σε μείζον θέμα στην Ελλάδα και στην Κύπρο αλλά και ανά το παγκόσμιο.

The current Master Thesis deals with the exploration of the relationship of homeless people with outdoor green spaces and how they are developed to reintegrate homeless people back into the community. The approach used to tackle the issue, was based the analysis of the results of a questionnaire survey addressing the views of the general public and the homeless people, that was used in the design proposal for the study area of the former Tivoli theme park in the greater Nicosia area, of Cyprus. The thesis does not want to touch superficially and shallowly the issue of homelessness, of suffering, unhappy and socially excluded people, on the contrary it proposes in the regenerated space of the case study to combine the various beneficial functions of green spaces and provide opportunities within the same green space for the harmonious coexistence, use, and interaction of the general public and homeless people based on the results of a questionnaire survey addressed at people of the general public and the homeless. The first part of the thesis focuses on the conceptual dimensions of the phenomenon of homelessness related to public space and its design. It is divided into three sections, firstly the definition of homelessness in combination with the historical background of Greece and Cyprus, secondly the definition of public space and its characteristics and thirdly the design of the urban landscape in relation to the homeless. The second part, is the applied section of the thesis which is also separated in three sections. The first section analyses the results of questionnaire survey, addressed at people of the general public of Greece and Cypriots residents and the homeless people. In the second section, the study area selected for the designed proposal of a space that will be an aid in the reintegration of homeless individuals into society is investigated . The third section presents the design proposal based on the collected data of the previous chapters, that includes the design concept, aims and objectives, spaces and proposed activities. Σελίδα6 In conclusion, through the biographical review, the investigation of similar cases and the conduct of a questionnaire survey, conclusions are drawn which can have a potential to help in approach the problem of homelessness which is increasingly becoming a major issue not only in Greece and Cyprus but worldwide.