Foodborne pathogens cause millions of illnesses each year, therefore their early detection and quantification is an issue of major importance. The purpose of this thesis was the review of almost all rapid methods that could be implemented in food microbiology. The methods were categorized as: i.) Nucleic acid-based techniques, ii.) Spectroscopic techniques, iii.) Spectral imaging techniques, iv.) Biosensors, v.) Metabolomics and vi.) Other instrumental techniques. For each technique, the theoretical background was described along with recent applications in microbiology. Nucleic-acid based techniques were considered as one of the most sensitive and specific methods that could be invaluable in food microbiology with the well-established Polymerase Chain Reaction (PCR) variants and with the more recent approach of Next Generation Sequencing (NGS). Spectroscopic and spectral imaging techniques, even not widely implemented for microbiological purposes, seemed to have great potential with the evolvement of data analysis tools due to their non-destructive approach. Biosensors appeared to address portability, easy-of-use and low cost although their in-field applications were limited. Metabolomics along with chromatographic and –omics techniques share the same holistic approach that is closely related to phenotype, although the complexity of instrumentation, analysis procedure and data analysis maybe was the main cause of limited applications. Flow cytometry “addressed” some limitations of the past that were reducing its sensitivity and specificity although the high cost still remained a significant obstacle of wide-scale implementation. Impedance microbiology seemed to have better results when integrated in biosensors although such applications were still limited. Immunological-based techniques have begun to be more prevalent in food microbiology laboratories although the high cost of some approaches remained a limiting factor. In conclusion, the most important problem of almost all of the rapid methods included in this review had to do with the need of preliminary steps of sample processing that increased the theoretical total time of analysis, yet not in levels of conventional methods.
Τα τροφιμογενή παθογόνα προκαλούν εκατομμύρια ασθένειες κάθε χρόνο, επομένως η έγκαιρη ανίχνευση και ποσοτικοποίησή τους είναι ένα ζήτημα μείζονος σημασίας. Ο σκοπός αυτής της διατριβής ήταν η βιβλιογραφική ανασκόπηση σχεδόν όλων των ταχείων μεθόδων που θα μπορούσαν να αξιοποιηθουν στη μικροβιολογία τροφίμων. Οι μέθοδοι κατηγοριοποιήθηκαν ως: i.) Τεχνικές που σχετίζονται με τα νουκλεϊκά οξέα, ii.) Τεχνικές φασματοσκοπίας, iii.) Τεχνικές φασματικής απεικόνισης, iv.) Βιοαισθητήρες, v.) Μεταβολομική (metabolomics) και vi.) Άλλες τεχνικές ενόργανης ανάλυσης.
Για κάθε τεχνική, αναλύθηκε το θεωρητικό της υπόβαθρο μαζί με πρόσφατες εφαρμογές στη μικροβιολογία. Οι τεχνικές που σχετίζονται με τα νουκλεϊκά οξέα κατατάχθηκαν ανάμεσα στις μεθόδους με την υψηλότερη ευαισθησία (sensitivity) και εξειδίκευση (specificity) και συνεπώς θα μπορούσαν να είναι πολύτιμες στη μικροβιολογία τροφίμων, κυρίως, μέσω της Αλυσιδωτής Αντίδρασης Πολυμεράσης (PCR) και των διάφορων παραλλαγών της καθώς και μέσω της πιο πρόσφατης προσέγγισης του Next Generation Sequencing (NGS). Οι φασματοσκοπικές τεχνικές και οι τεχνικές φασματικής απεικόνισης, αν και δεν έχουν εφαρμοστεί σε ευρεία κλίμακα για μικροβιολογικούς σκοπούς, φάνηκαν να έχουν σημαντικές προοπτικές με την ανάπτυξη σύγχρονων εργαλείων ανάλυσης δεδομένων, λόγω της μη καταστρεπτικής προσέγγισής τους. Οι βιοαισθητήρες φάνηκαν να ικανοποιούν τις απαιτήσεις που σχετίζονται με τη φορητότητα, την ευκολία στη χρήση και το χαμηλό κόστος, παρόλο που οι ρεαλιστικές εφαρμογές τους στην πράξη ήταν περιορισμένες. Η μεταβολομική (metabolomics) μαζί με τις τεχνικές χρωματογραφίας και άλλες –omics προσεγγίσεις μοιράζονται την ίδια ολιστική προσέγγιση που είναι άμεσα συνδεδεμένη με τον φαινότυπο, ωστόσο η πολυπλοκότητα των μηχανημάτων, της διαδικασίας ανάλυσης καθώς και της ανάλυσης των δεδομένων ήταν ίσως η κύρια αιτία των περιορισμένων εφαρμογών. Η κυτταρομετρία ροής «αντιμετώπισε» ορισμένα προβλήματα του παρελθόντος που περιόριζαν την ευαισθησία και την ειδικότητά της, ωστόσο το υψηλό κόστος εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό εμπόδιο στην ευρεία εφαρμογή της. Η μικροβιολογία σύνθετης αντίστασης (impedance microbiology) φάνηκε να παρουσιάζει καλύτερα αποτελέσματα όταν ενσωματώθηκε σε βιοαισθητήρες αν και τέτοιου είδους εφαρμογές ήταν ακόμη περιορισμένες. Οι ανοσολογικές τεχνικές έχουν αρχίσει να είναι πιο διαδεδομένες στα εργαστήρια μικροβιολογίας τροφίμων, αν και το υψηλό κόστος ορισμένων προσεγγίσεων παρέμεινε περιοριστικός παράγοντας. Συμπερασματικά, το πιο σημαντικό πρόβλημα σχεδόν όλων των ταχείων μεθόδων που περιλαμβάνονται σε αυτήν την ανασκόπηση είχε να κάνει με την ανάγκη προκαταρκτικών βημάτων επεξεργασίας των δειγμάτων που αύξαναν τον συνολικό, θεωρητικό χρόνο ανάλυσης, όμως όχι στα επίπεδα των συμβατικών μεθόδων.