Οικονομική σύγκριση δύο προβατοτροφικών μονάδων (βιολογικής και συμβατικής κατεύθυνσης)

Abstract

Η προβατοτροφία αποτελούσε, αποτελεί και θα αποτελεί, κάτω από τις κατάλληλες προϋποθέσεις, έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες της οικονομίας της χώρας μας. Επιπλέον, θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια σημαντική θέση στον πρωτογενή τομέα κατακτά και η βιολογική προβατοτροφία. Σκοπός της παρούσας μεταπτυχιακής εργασίας - έρευνας είναι αρχικά να γίνει μια παρουσίαση της πορείας τόσο της βιολογικής όσο και της συμβατικής προβατοτροφίας κατά την τελευταία δεκαετία (2010-2019) σε εγχώριο, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο και ενώ μέσω της σύγκρισης δύο ισοδύναμων προβατοτροφικών μονάδων (μιας συμβατικής και μιας βιολογικής) στην ευρύτερη περιοχή της Π.Ε. Ιωαννίνων να βγουν κάποια ενδεικτικά συμπεράσματα για το ποια από τις δύο μεθόδους εκτροφής είναι η πιο συμφέρουσα, από οικονομική άποψη, να ακολουθήσει ένας παραγωγός. Ειδικότερα, η εργασία αυτή χωρίζεται σε δύο μέρη, στο θεωρητικό (πρώτο, δεύτερο και τρίτο κεφάλαιο) και το πρακτικό μέρος (τέταρτο κεφάλαιο και τα συμπεράσματα). Αρχίζοντας με το θεωρητικό μέρος και συγκεκριμένα στο πρώτο κεφάλαιο παρουσιάζεται η εξελεγκτική πορεία της βιολογικής και της συμβατικής προβατοτροφίας τόσο στη χώρα μας όσο και στην Ε.Ε. και στον κόσμο κατά την τελευταία δεκαετία (2010-2019). Στο επόμενο κεφάλαιο, ορίζονται οι έννοιες της συμβατικής και βιολογικής εκτροφής. Επίσης, γίνεται η παρουσίαση των προϋποθέσεων προκειμένου να είναι μια προβατοτροφική μονάδα βιολογική, ενώ ταυτόχρονα γίνεται μια σύγκριση, σε θεωρητικό επίπεδο, μεταξύ της βιολογικής και συμβατικής προβατοτροφίας καθώς και των πλεονεκτημάτων και των μειονεκτημάτων των δύο αυτών μεθόδων εκτροφής. Τέλος, στο τρίτο κεφάλαιο θα παρουσιαστεί το ευρωπαϊκό και εθνικό νομοθετικό πλαίσιο που αφορά τον τρόπο βιολογικής εκτροφής και παραγωγής βιολογικών προϊόντων καθώς επίσης παρουσιάζονται οι φορείς που πιστοποιούν μια μονάδα ως βιολογική όπως και το σύστημα πιστοποίησης στη χώρα μας και οι προϋποθέσεις που πρέπει να τηρούν τα σφαγεία που καλούνται να εξυπηρετούν τις βιολογικές μονάδες και τα τυροκομεία που προμηθεύονται βιολογικό γάλα προκειμένου να παράξουν βιολογικά προϊόντα. Ακολουθεί το πρακτικό μέρος της πτυχιακής μελέτης (τέταρτο κεφάλαιο και τα συμπεράσματα - προτάσεις). Εδώ, παρουσιάζονται, με τη χρήση του προγράμματος του excel, τα χρηματοοικονομικά δεδομένα δύο ισοδύναμων προβατοτροφικών μονάδων (μιας βιολογικής και μιας συμβατικής) από την ευρύτερη περιοχή της Π.Ε. Ιωαννίνων. Τα στοιχεία αυτά συγκεντρώθηκαν κατόπιν προσωπικής τηλεφωνικής επικοινωνίας με τους ιδιοκτήτες των μονάδων αυτών. Συγκεκριμένα, στο τέταρτο κεφάλαιο γίνεται μια συγκριτική ανάλυση των χρηματοοικονομικών στοιχείων των δύο αυτών μονάδων, προκειμένου να γίνει μια πρώτη σύγκριση των στοιχείων αυτών και να εξαχθούν όσο το δυνατό πιο αξιόπιστα αποτελέσματα ια το ποια από τις δύο μονάδες είναι πιο επικερδής. Ειδικότερα, συγκρίνονται τα κόστη, οι δαπάνες και τα οικονομικά αποτελέσματά τους. Επιπρόσθετα, με τη χρήση του γραμμικού προγραμματισμού γίνεται αναδιάρθρωση του διατροφικού προγράμματος των δύο αυτών μονάδων με σκοπό την αριστοποίηση της διατροφής του ζωικού κεφαλαίου των δύο μονάδων. Μετά τη διαδικασία αυτή επαναπροσδιορίζονται οι δαπάνες και τα οικονομικά αποτελέσματα. Η όλη αυτή διαδικασία γίνεται με σκοπό να βγουν όσο το δυνατό πιο ασφαλή αποτελέσματα για το ποια από τις δύο μεθόδους εκτροφής είναι πιο επικερδής και αν αξίζει, εν τέλει, κάποιος νέος να ασχοληθεί με αυτή. Κατόπιν των σχετικών υπολογισμών, έγιναν οι συγκρίσεις που οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι η συμβατική μονάδα επιφέρει περισσότερο γεωργικό εισόδημα για τον ιδιοκτήτη της έναντι της βιολογικής. Αυτό οφείλεται στις μικρότερες αποδόσεις σε κρέας και γάλα που επιφέρει η εκτροφή με βιολογικό τρόπο, οι ακριβές ζωοτροφές, το μεγάλο ποσοστό θνησιμότητας, οι κακές συνθήκες υγιεινής, η δυσκολία πώλησης του κρέατος ως βιολογικό. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι δεν επιφέρει και στον ιδιοκτήτη της βιολογικής μονάδας ένα ικανοποιητικό εισόδημα, το οποίο μπορεί να αυξηθεί κάτω από κάποιες προϋποθέσεις που έχουν να κάνουν με την επέκταση και αναζήτηση νέων αγορών και τη βελτίωση των τιμών πώλησης των παραγόμενων βιολογικών προϊόντων και στις τιμές των βιολογικών ζωοτροφών, αλλά και τη βελτίωση των συνθηκών υγιεινής για τη μείωση του ποσοστού θνησιμότητας και οι επιλογή κατάλληλων φυλών για μεγαλύτερες αποδόσεις. Παράλληλα, διαπιστώθηκε ότι και οι δύο μονάδες έχουν σημαντική εξοικονόμηση στην αγορά ζωοτροφών, και ειδικότερα Χ.Ζ., λόγω της εκμετάλλευσης των βοσκοτόπων που έχουν στη διάθεσή τους. Άλλωστε, μεγαλύτερο κέρδος από την αγορά σιτηρεσίων προκύπτει μετά το γραμμικό προγραμματισμό. Επίσης, παρατηρήθηκε ότι η συμβατική μονάδα είχε περισσότερα λειτουργικά έξοδα λόγω των περισσοτέρων αποσβέσεων των παγίων που διαθέτει, ενώ η βιολογική μονάδα έχει περισσότερα έσοδα από τις επιδοτήσεις λόγω της βιολογικής της μορφής. Τέλος, θα πρέπει να επισημανθεί ότι θα πρέπει και οι δύο μονάδες, μετά τη σχετική υπόδειξη από τους αρμόδιους του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης μέσω των αντίστοιχων υπηρεσιών της Περιφέρειας, να μην υπερβόσκουν τα βοσκοτόπια (ιδιόκτητα, μισθωμένα, δημοτικά), έτσι ώστε να συνεχίζουν να βόσκουν τα κοπάδια τους σε αυτά.

Sheep farming was, is and will be, under the right conditions, one of the most important pillars of our country's economy. In addition, it should be noted that in recent years, organic sheep farming has also gained an important place in the primary sector. The purpose of this master's thesis - research is initially to make a presentation of the course of both organic and conventional sheep breeding during the last decade (2010-2019) at home, European and global level and while comparing two equivalent sheep farms (a conventional and a biological) in the wider area of R.U. of Ioannina to draw some indicative conclusions as to which of the two farming methods is the most profitable, from an economic point of view, for a producer to follow. This work is divided into two parts, the theoretical (first, second and third chapters) and the practical part (fourth chapter and conclusions). Starting with the theoretical part and specifically in the first chapter is presented the control course of organic and conventional sheep farming both in our country and in the E.U. and in the world over the last decade (2010-2019). The next chapter defines the concepts of conventional and organic breeding. Also, the conditions are presented in order for a sheep breeding unit to be organic, while at the same time a comparison is made, at a theoretical level, between organic and conventional sheep breeding as well as the advantages and disadvantages of these two breeding methods. Finally, the third chapter will present the European and national legal framework regarding the way of organic farming and production of organic products as well as the bodies that certify a unit as organic as well as the certification system in our country and the conditions that must be met. slaughterhouses called to serve organic farms and dairies supplied with organic milk in order to produce organic products. The following is the practical part of the dissertation study (fourth chapter and conclusions - proposals). Here, are presented, using the excel program, the financial data of two equivalent sheep farms (one organic and one conventional) from the wider area of R.U. of Ioannina. This information was collected after personal telephone conversation with the owners of these units. Specifically, in the fourth chapter a comparative analysis of the financial data of these two units is made, in order to make a first comparison of these data and to derive as reliable results as possible as to which of the two units is more profitable. In particular, their costs, expenses and financial results are compared. In addition, with the use of linear programming, the nutrition program of these two units is restructured in order to optimize the livestock nutrition of the two units. After this process, the costs and financial results are redefined. This whole process is done in order to get the safest possible results on which of the two breeding methods is more profitable and if it is worth, in the end, a young person to deal with it. Following the relevant calculations, comparisons were made which led to the conclusion that the conventional unit brings more agricultural income to its owner than the organic one. This is due to the lower yields of meat and milk brought about by organic farming, the expensive feed, the high mortality rate, the poor hygiene conditions, the difficulty of selling meat as organic. However, this does not mean that it does not bring the owner of the biological unit a satisfactory income, which can be increased under certain conditions related to the expansion and search for new markets and the improvement of the selling prices of the organic products produced in prices of organic feed, but also the improvement of hygienic conditions to reduce the mortality rate and the selection of suitable breeds for higher yields. At the same time, it was found that both units have significant savings in the feed market, and in particular coarse feed (C.F.), due to the exploitation of the pastures at their disposal. After all, a bigger profit from the diet market comes after linear programming. It was also observed that the conventional unit had more operating expenses due to the more depreciation of fixed assets, while the biological unit has more revenue than subsidies due to its biological form. Finally, it should be noted that both units, after the relevant instruction by the officials of the Ministry of Rural Development through the respective services of the Region, should not overgraz the pastures (privately owned, leased, municipal), so that they continue to they graze their flocks in them.