Νομοθετικό πλαίσιο της διαχείρισης υδατικών πόρων - Οδηγία ΕΚ 60/2000 στάδια και φάσεις εφαρμογής της

Abstract

Κάθε μορφή δραστηριότητας στον πλανήτη περιλαμβανομένων των οικοσυστημάτων, της κοινωνίας και της οικονομίας µας εξαρτάται από το νερό. Η προστασία των υδάτινων πόρων, των οικοσυστημάτων, των γλυκών και αλμυρών υδάτων και ιδιαίτερα των υδάτων που χρησιμοποιούνται για ύδρευση, αποτελούν έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους των πολιτικών για την προστασία του περιβάλλοντος στην Ευρώπη. Η Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει συνήθως σοβαρά προβλήματα επάρκειας και ρύπανσης των υδατικών της πόρων, παρά µόνο εποχιακά και εστιασμένα σε τοπική κλίμακα. Τα επί μέρους όμως προβλήματα, που έχουν ήδη αρχίσει να αναδεικνύονται σε συνδυασμό µε τις ετήσιες διακυμάνσεις των βροχοπτώσεων και την ανομοιόμορφη γεωγραφική κατανομή των αποθεμάτων, επιβάλλουν την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού που θα διασφαλίσει σε μακροπρόθεσμη βάση την αειφορική χρήση του νερού. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζονται βασικά δόγματα, αρχές και θεμελιώδεις παραδοχές της διαχείρισης των υδατικών πόρων ενώ παρατίθεται και η έννοια της αειφορίας των υδατικών πόρων. Πραγματοποιείται εκτενής αναφορά στις επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών στους υδατικούς πόρους. Ακολούθως θίγεται μια σειρά προβλημάτων που εμφανίζονται εντονότερα τα τελευταία χρόνια με κυριότερα την λειψυδρία, την ξηρασία, την υφαλμύρωση και τη ρύπανση των υπόγειων υδάτων. Παρατίθενται συνοπτικά στοιχεία σχετικά με την επικρατούσα κατάσταση των υδατικών πόρων στον κόσμο, στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αναλυτικότερα για την Ελλάδα. Επισημαίνονται τα βασικότερα προβλήματα διαχείρισης υδατικών πόρων στην Ελλάδα. Παρατίθενται οι σημαντικότερες Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αφορούν τη διαχείριση των υδατικών πόρων καθώς και το αντίστοιχο στάδιο ενσωμάτωσης των Οδηγιών στο εθνικό δίκαιο. Ακολουθεί παράθεση στόχων, σκοπών και η ανάλυση βασικών σημείων της οδηγίας 2000/60/ΕΚ. Το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής. Το πλαίσιο των οικονομικών αρχών της Οδηγίας. Η ενσωμάτωση της Οδηγίας στο εσωτερικό δίκαιο με το νόμο 3199/2003. Περιγράφεται ο νέος νόμος που αποτελείται από 14 άρθρα και εισάγει την έννοια της ολοκληρωμένης διαχείρισης των υδάτων. Μελετώνται οι βασικές αρχές, τα κύρια στοιχεία και ο τελικός στόχος του νόμου που λαμβάνει μέριμνα για την κάλυψη των κοινωνικών αναγκών. Πραγματοποιείται αναφορά στο Προεδρικό Διάταγμα 51/2007 στόχος του οποίου είναι η πλήρης ενσωμάτωση των διατάξεων και των ρυθμίσεων των Παραρτημάτων της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ στο Εθνικό Δίκαιο. Τέλος παρουσιάζονται οι έννοιες και τα στάδια που αφορούν την εκπόνηση Σχεδίων Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) των Υδατικών Διαμερισμάτων της χώρας καθώς οι έννοιες και τα στάδια εκπόνησης Στρατηγικών Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ). Παρατίθενται και παρουσιάζονται τα δεκατέσσερα (14) Υδατικά Διαμερίσματα της χώρας, τα Εγκεκριμένα Σχέδια Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) του συνόλου των Υδατικών διαμερισμάτων της χώρας και τα αντίστοιχα Σχέδια Στρατηγικών Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) καθώς επίσης και τα εγκεκριμένα Σχέδια της 1ης Αναθεώρησης Σχεδίων Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών των Υδατικών διαμερισμάτων της χώρας. Γίνεται η αξιολόγηση της 1ης Αναθεώρησης Σχεδίων Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών των Υδατικών διαμερισμάτων της χώρας (ΣΔΛΑΠ)και των Σχέδιων Στρατηγικών Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) και οι δυσκολίες που προέκυψαν κατά την κατάρτιση των Σχεδίων. Προτείνονται θεσμικές παρεμβάσεις και παρατίθενται συμπεράσματα από των εφαρμογή των Σχεδίων και αξιολογούνται οι Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις των Σχεδίων αντιμετώπισης Λειψυδρίας – Ξηρασίας και παρατίθενται τα συμπεράσματα και οι προτάσεις. Στο τέλος παρατίθεται έγγραφο – αναφορά εργασίας των Υπηρεσιών της Επιτροπής. Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

Every form of activity on the planet, including ecosystems, society and the economy, depends on water. The protection of water resources, ecosystems, fresh and salt water and especially water used for water supply, is one of the cornerstones of environmental protection policies in Europe. Greece usually does not face serious problems of adequacy and pollution of its water resources, except seasonally and locally focused. However, the individual problems, which have already begun to emerge in combination with the annual fluctuations of rainfall and the uneven geographical distribution of stocks, require the implementation of an integrated plan that will ensure the sustainable use of water in the long run. This dissertation deals with the presentation of basic doctrines, principles and fundamental assumptions of water resources management and the concept of water resources sustainability. Extensive reference is made to the effects of climate change on water resources. Subsequently, a list of problems that have become more pronounced in recent years, mainly water scarcity, drought, salinization and groundwater pollution are being mentioned. Summary data are provided on the prevailing state of water resources worldwide, in the European Union and extensively for Greece. The main problems of water resources management in Greece are pointed out. The most important Directives of the European Union concerning the management of water resources are listed, as well as the corresponding stage of integration of the Directives into national law. Subsequently, a list of objectives, aims and analysis of key points of Directive 2000/60 / EC are being mentioned. The implementation schedule. The framework of the economic principles of the Directive. The integration of the Directive into national law by law 3199/2003. The new law consists of 14 articles and introduces the concept of integrated water management. The basic principles, the main elements and the final goal of the law that takes care of meeting the social needs are studied. Reference is made to Presidential Decree 51/2007, the aim of which is the full integration of the provisions and regulations of the Annexes to Directive 2000/60 / EC into national law. Finally, the concepts and stages concerning the elaboration of Catchments Management Plans of the Water Compartments of the country as well as the concepts and the stages of elaboration of Strategic Environmental Impact Studies. The fourteen (14) Water Compartments of the country, the Approved Catchments Management Plans of all the Water Compartments of the country and the corresponding Strategic Environmental Impact Assessment Plans as well as the approved Plans of the 1st Revision of Catchments Management Plans of the Water Compartments of the country, are presented. The 1st Revision of Catchments Management Plans of the Water Departments of the country and the Strategic Environmental Impact Assessment Plans and the difficulties that arose during the preparation of the Plans, are evaluated. Institutional interventions are proposed and conclusions from the implementation of the Plans are presented and the Environmental Impacts of the Water Scarcity- Drought Management Plans are evaluated and the conclusions and proposals are presented. Finally, a document - working report of the Commission Services is attached. Communication from the Commission to the European Parliament and the Council.