Επίδραση Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης στις διατροφικές συνήθειες Ελλήνων καταναλωτών

Abstract

Η ολοένα αυξανόμενη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έφερε μια επανάσταση στον τρόπο που οι καταναλωτές αναζητούν, αποκτούν και ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικά με το πλήθος των προϊόντων και των υπηρεσιών που διατίθενται στην αγορά. Μέσα από τα μέσα αυτά, οι καταναλωτές διαμοιράζονται καθημερινά τις εμπειρίες, τα ενδιαφέροντα και τις απόψεις τους σχετικά με την καταναλωτική τους συμπεριφορά και τις επιλογές των τροφίμων που εντάσσουν στη διατροφή τους. Στο πλαίσιο αυτό, η παρούσα διπλωματική μελετά τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και την επίδρασή της από τη μία στις διατροφικές συνήθειες των καταναλωτών και από την άλλη στην κατανάλωση υγιεινών τροφίμων. Για τους σκοπούς της διπλωματικής, αρχικά παρουσιάζεται το θεωρητικό υπόβαθρο που περιλαμβάνει βασικές έννοιες για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συνοπτική παρουσίαση των δημοφιλέστερων μέσων και της χρήσης τους. Ακόμα, παρουσιάζονται σχετικές έννοιες με την καταναλωτική συμπεριφορά, αναλύεται η διαδικασία λήψης αποφάσεων από τους καταναλωτές, ενώ γίνεται ειδική μνεία στις κοινωνικές επιρροές σχετικά με την επιλογή τροφίμων. Στη συνέχεια παρουσιάζεται εμπειρική έρευνα, η οποία βασίστηκε σε ερωτηματολόγια σε δείγμα 216 καταναλωτών. Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, οι συμμετέχοντες προτιμούν να χρησιμοποιούν το Instagram και το Facebook. Όσο μικρότερη είναι η ηλικία των συμμετεχόντων, τόσο μεγαλύτερη είναι η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ενώ οι γυναίκες φαίνεται πως τα χρησιμοποιούν περισσότερο από τους άνδρες. Δεν υπάρχει κάποια στατιστικά σημαντική σχέση μεταξύ της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των διατροφικών συνηθειών (θετικών ή αρνητικών) των συμμετεχόντων. Επιπλέον, δεν υπάρχει διαφορά στις διατροφικές συνήθειες σε σχέση με το φύλο. Ωστόσο, υπάρχει θετική συσχέτιση μεταξύ της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της καταναλωτικής συμπεριφοράς για αγορά υγιεινών τροφίμων. Περίπου οι μισοί από τους συμμετέχοντες ούτε συμφωνούν ούτε διαφωνούν σχετικά με το ότι εάν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προβάλλουν υγιεινά τρόφιμα. Επίσης, πιστεύουν ότι διαθέσιμες πληροφορίες για τη διατροφική αξία του προϊόντος είναι ικανές να επηρεάσουν την αγορά υγιεινών τροφίμων ενώ αντίθετα, η φωτογραφία του προϊόντος, το βίντεο, ο αριθμός των επισημάνσεων «μου αρέσει», οι κοινοποιήσεις και ο αριθμός των σχολίων δεν θεωρούν ότι την επηρεάζουν. Τέλος, το φύλο επιδρά στην καταναλωτική συμπεριφορά για αγορά υγιεινών τροφίμων, με τις γυναίκες να παρουσιάζουν υψηλότερο μέσο όρο καταναλωτικής συμπεριφοράς.

The increasing use of social media has revolutionized the way consumers search, obtain and exchange information about products and services that are available on the market. Through these media, consumers share their experiences and interests daily, about their consumer behavior and the food they include in their diet. In this context, this thesis studies the use of social media and its impact on eating habits of consumers and also, its impact on the consumption of healthy foods. For the purposes of this thesis, is presented first the theoretical framework which includes basic concepts for social media, a brief presentation of the most popular one and their use. Also, relevant concepts with consumer behavior are presented, the decision-making process by consumers is analyzed, while special mention is made of the social influences related to food choice. Subsequently, the empirical survey is presented, which was based on questionnaires from a sample of 216 consumers. According to the research findings, the participants prefer to use Instagram and Facebook. The younger the participants, the greater the use of social media, while women seem to use them more than men. There is no statistically significant relationship (positive or negative) between the use of social media and the eating habits. In addition, the gender factor does not make any difference. However, there is a positive correlation between the use of social media and consumer behavior in purchasing healthy food. About half of the participants neither agree nor disagree on whether social media promotes healthy food. Information on the nutritional value of the product on social media is able to influence the market of healthy food while on the contrary, photo of product, video, number of "likes", shares and number of comments do not affect the purchase of healthy food. Finally, gender influences consumer behavior for buying healthy food, with women having a higher average consumer behavior.