Μελέτη καινοτόμων κυκλικών επιχειρηματικών μοντέλων στον ελαιοκομικό τομέα της Ελλάδας

Abstract

Η Κυκλική Βιοοικονομία και τα κυκλικά επιχειρηματικά μοντέλα αποτελούν δύο ανερχόμενα πεδία προς μελέτη. Οι περιβαλλοντικές προκλήσεις καθώς και η ανάγκη μετάβασης από ένα γραμμικό σε ένα κυκλικό μοντέλο παραγωγής, καθιστούν αναγκαία την καινοτομία των επιχειρηματικών μοντέλων. Στόχος της παρούσας έρευνας ήταν η μελέτη κυκλικών επιχειρηματικών μοντέλων που χαρακτηρίζονται από καινοτομία, στον ελαιοκομικό τομέα της Ελλάδας για την αξιοποίηση των αποβλήτων και παραπροϊόντων της ελιάς. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε μέσω διαδικτυακής αναζήτησης όπου συλλέχθηκαν δεδομένα κυρίως από ιστοσελίδες εταιρειών, εκθέσεις ερευνητικών προγραμμάτων, ερευνητικά άρθρα και επαγγελματικές ιστοσελίδες. Μέσω αυτής της διαδικασίας προέκυψαν επτά περιπτώσεις όπου έγινε ταξινόμηση των επιχειρηματικών πρωτοβουλιών και καταγραφή των επιχειρηματικών λόγων ενώ παράλληλα έγινε η γεωγραφική κατανομή τους και η παρουσίαση των προτάσεων αξίας. Τέλος αυτές οι περιπτώσεις αναλύθηκαν με βάση τα στοιχεία του καμβά επιχειρηματικού μοντέλου. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ο αριθμός των περιπτώσεων κυκλικών επιχειρηματικών μοντέλων που αξιοποιούν τα απόβλητα και παραπροϊόντα της ελιάς στην Ελλάδα, ήταν περιορισμένος. Επιπλέον, προκύπτει ότι ορισμένοι από τους παράγοντες που παίζουν ρόλο στην μετατροπή των επιχειρηματικών μοντέλων σε κυκλικά είναι η τεχνολογική καινοτομία και η δημιουργία συνεργασιών μεταξύ διάφορων εταίρων. Σχετικά με τις προτάσεις αξίας, αυτές αφορούσαν προϊόντα όπως βιοκαύσιμα, πυρηνέλαιο, λίπασμα, βιοτεχνικά αντικείμενα και βιομόρια. Τέλος σκοπός της παρούσα έρευνας ήταν να αναδείξει πτυχές της καινοτομίας κυκλικών επιχειρηματικών μοντέλων για την αξιοποίηση των αποβλήτων και παραπροϊόντων ελιάς καθώς και να συμβάλλει σε θεωρητικό επίπεδο μέσω των περιπτώσεων που μελετήθηκαν, στην τυπολογία των κυκλικών επιχειρηματικών μοντέλων στον ελαιοκομικό τομέα.

Circular Bioeconomy and the circular business models are two emerging fields of study. The environmental challenges as well as the need of the transition from a linear to a circular model of production, makes it necessary for innovating business models. The purpose of this research was the study of innovative circular business models in the olive sector of Greece, and they valorize wastes and byproducts of olive. The research was conducted through online research where there were collected secondary data from businesses websites, research program reports, research articles and professional websites. Through this process there were detected in total seven cases of business initiatives which are categorized and their business drivers for implementing circular practices is recorded. In addition, their geographical distribution as well as their value proposition is presented and there is an analysis of the business initiatives according to the elements of the business model canvas. The results showed there were a few cases of circular business models that valorize olive wastes and by-products in the olive sector of Greece. In addition, it appears that some of the factors that contribute to the transition from linear to circular business models are technological innovation and the synergies between different stakeholders. Regarding the value proposition it involved products such as biogas, bio-fertilizers, artisanal products and bio-molecules. In conclusion, the aim of the research is to show some aspects of circular business model innovation for olive waste and by-products valorization as well as contribute on a theoretical lever for the typologies of circular business models in the olive sector.