Η κλιματική αλλαγή σε συνδυασμό με τη συνεχή αύξηση του πληθυσμού, την καταπολέμηση της φτώχειας, τη μείωση της υποβάθμισης του περιβάλλοντος και τη διασφάλιση της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας αποτελούν καθοριστικές προκλήσεις του 21ου αιώνα. Έχει αποδειχθεί πως γενικότερα τα ζώα συνεισφέρουν στην παγκόσμια κλιματική αλλαγή εκπέμποντας τα κύρια αέρια που είναι υπεύθυνα για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, είτε άμεσα (από εντερική ζύμωση και διαχείριση κοπριάς) είτε έμμεσα (από την παραγωγή και επεξεργασία ζωοτροφών και την μετατροπή των δασών σε βοσκότοπους). Επιπλέον, η παραγωγή των γαλακτοκομικών προϊόντων έχει άμεσες επιπτώσεις στο περιβάλλον, κυρίως μέσω των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου και της υπερκατανάλωσης των φυσικών πόρων. Η παρούσα μεταπτυχιακή μελέτη είχε ως σκοπό τη βιβλιογραφική συλλογή όλων των δεδομένων σχετικά με τις επιπτώσεις της εκτροφής των γαλακτοπαραγωγών ζώων στις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου αλλά και την αναφορά των προσεγγίσεων μετριασμού
τους μέσω καινοτόμων διαχειριστικών επεμβάσεων στα αντίστοιχα σύγχρονα συστήματα παραγωγής. Επιπροσθέτως, εντός του πλαισίου της διατριβής, συντάχθηκε και διανεμήθηκε σε 60 συμμετέχοντες ένα ερωτηματολόγιο που προσπάθησε να εξετάσει το βαθμό ευαισθητοποίησης των καταναλωτών σε θέματα που συνδέονται με τις επιπτώσεις της εκτροφής των γαλακτοπαραγωγών ζώων στις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου, καθώς και τους τρόπους μείωσής τους. Επίσης, περιλάμβανε και διερευνητικές ερωτήσεις σχετικά με την πρόθεση αγοράς προϊόντων μειωμένου περιβαλλοντικού αποτυπώματος από τους καταναλωτές. Από τα αποτελέσματα προέκυψε πως η σημασία των γαλακτοκομικών προϊόντων στην καθημερινότητα των συμμετεχόντων είναι αυξημένη, καθώς καταναλώνονταν σε καθημερινή βάση, ωστόσο παρατηρήθηκε η μη οικολογική χρήση τους, καθώς μέρος αυτών απορρίπτονταν. Επιπροσθέτως, ένα μεγάλο τμήμα των συμμετεχόντων χαρακτηρίζονταν από άγνοια απέναντι στις περιβαλλοντικές συνέπειες των γαλακτοκομικών προϊόντων. Επιπλέον, οι πεποιθήσεις τους για το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των γαλακτοκομικών προϊόντων αποδείχθηκε λανθασμένο. Ειδικότερα, φάνηκε πως το οικονομικό κομμάτι αποτελεί καθοριστικό παράγοντα σχετικά με την επιλογή των προϊόντων και σημειώθηκαν ενθαρρυντικά στοιχεία σχετικά με την
πρόθεσή τους να συμβάλλουν στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Ωστόσο, αποθαρρυντικά σημειώνονται τα στοιχεία σχετικά με την πρόθεση των συμμετεχόντων στη συμβολή τους σε δράσεις που στοχεύουν στην ενημέρωση για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Από τα παραπάνω, καθίσταται αντιληπτό πως παρ'όλο που οι περισσότεροι συμμετέχοντες είναι ενημερωμένοι σχετικά με την έννοια του «περιβαλλοντικού αποτυπώματος», περισσότερες ενημερωτικές δράσεις είναι απαραίτητες με σκοπό την πλήρη κατανόηση του θέματος και τη συμβολή του καθενός στη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που συμβάλλουν στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος του πλανήτη μας.
Επιστημονική περιοχή: Περιβαλλοντικό αποτύπωμα γαλακτοκομικών προϊόντων
Λέξεις κλειδιά: γαλακτοκομικά προϊόντα, περιβαλλοντικό αποτύπωμα, αέρια θερμοκηπίου.
Climate change combined with population growth, poverty mitigation, the reducing environmental degradation, and ensuring global food security ensurance are the major key challenges of the 21st century. Animals in general have been shown to contribute to global climate change by emitting the main gases responsible for the greenhouse effect either directly (from intestinal fermentation and manure management) or indirectly (from feed production and processing to forest grazing). In addition, dairy production has a direct impact on the environment, mainly through greenhouse gas emissions and over-consumption of water resources. The aim of the present study was to collect all the data on the effects of dairy farming on greenhouse gas emissions and to report their limitation approaches through innovative management interventions in the respective modern production systems. In addition, within the framework of the dissertation, a questionnaire was drafted and distributed to 60 participants to examine the degree of consumer awareness of issues related to the effects of dairy farming on greenhouse gas emissions and measurements for its reduction. Also, included exploratory questions about the intention of consumers to purchase products with a reduced environmental footprint. The results showed that the importance of dairy products in the daily life of the participants as the consumption was daily, however, their non-ecological use was observed as some of them were discarded. In addition, a large proportion of participants were unaware of the environmental consequences of dairy products. In addition, their beliefs about the environmental footprint of dairy products proved to be wrong. In particular, it appeared that the financial part is a decisive factor in the choice of products and there were encouraging facts about their intention to help reduce the environmental footprint. However, the intention of the participants in their contribution to actions aimed at informing about the reduction of the environmental footprint are discouraging. From the above, it is understood that although most participants are aware of the concept of "environmental footprint", more informational actions are needed in order to fully understand the issue and contribute to reducing the environmental impact that contributes to the degradation of the environment.
Scientific area: enviromental footprint of dairy products
Keywords: dairy products, environmental footprint, greenhouse gases