Mελέτη και αξιολόγηση αντιοξειδωτικών και βιοδραστικών ιδιοτήτων εκχυλισμάτων του φυτού Portulaca oleracea

Abstract

Η Portulaca oleracea ή κοινώς γλιστρίδα αποτελεί ένα από τα πιο διαδεδομένα φυτά παγκοσμίως. Παρότι δεν έχει προσδιοριστεί ακριβώς η καταγωγή της (αναφέρεται ως φυτό σε πάνω από 44 χώρες), το είδος είναι γνωστό από την αρχαιότητα και χρησιμοποιείται ανά τους αιώνες, είτε στην γαστρονομία, αξιοποιώντας την υψηλή διατροφικής της αξία, είτε ως φαρμακευτικό φυτό για να αντιμετωπισθούν παθήσεις όπως ο διαβήτης, οι ουρολοιμώξεις, οι νεφρικές και καρδιαγγειακές παθήσεις, το άσθμα, η διάρροια, ο πονοκέφαλος και τα έλκη. Έχει χαρακτηριστεί από τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας με τον όρο “Global panacea” όρο που τον οφείλει στην πλούσια συλλογή της από βιοδραστικές ενώσεις όπως αλκαλοειδή, σαπωνίνες, τανίνες, φλαβονοειδή, καρδιακοί γλυκοζίτες, τερπενοειδή, φαινολικά οξέα, οργανικά οξέα και ω3- λιπαρά οξέα. Η περιεκτικότητα της σε αυτές μπορεί να επηρεαστεί από διάφορους περιβαλλοντικούς παράγοντες, τις συνθήκες καλλιέργειας, τον χρόνο συγκομιδής και τους διαφορετικούς διαλύτες εκχύλισης. Για να αποκλείσουμε όλες τις επιδράσεις, εκτός από τον χρόνο συγκομιδής, αναπτύξαμε τα φυτά σε θάλαμο ανάπτυξης με σταθερές την θερμοκρασία και την φωτοπερίοδο. Σε γενικές γραμμές, η περιεκτικότητα των φυτών σε αντιοξειδωτικά μπορεί να αυξηθεί με την πάροδο του χρόνου καθώς αυτά ωριμάζουν. Αυτό πιθανότατα οφείλεται στο γεγονός ότι τα αντιοξειδωτικά παράγονται συχνά ως μηχανισμός άμυνας έναντι περιβαλλοντικών παραγόντων, όπως η υπερβολική ηλιακή ακτινοβολία, τα φυτοπαθογόνα και φυτοφάγα. Καθώς ένα φυτό μεγαλώνει και προετοιμάζεται για να βιώσει αυτούς τους παράγοντες καταπόνησης, μπορεί να αντιδράσει παράγοντας περισσότερα αντιοξειδωτικά για να προστατευτεί. Ο σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να προσδιορίσει την επίδραση της ηλικίας του φυτού στην πρωτεϊνική συγκέντρωση και την αντιοξειδωτική του ικανότητα. Τα ευρήματα αυτής της μελέτης είναι σημαντικά για την επιλογή φυτών γλιστρίδας στο κατάλληλο στάδιο ωριμότητας για χρήση ως πηγή πολύτιμων ανόργανων συστατικών και αντιοξειδωτικών, ιδίως για διατροφικές και φαρμακευτικές εφαρμογές.

Portulaca oleracea or common purslane is one of the most widespread plants in the world. Although its exact origin has not been determined (it is listed in over 44 countries), the plant has been known since ancient times and has been used throughout the centuries, either in gastronomy, taking advantage of its high nutritional value, or as a medicinal plant to treat conditions such as diabetes, urinary tract infections, kidney and cardiovascular diseases, asthma, diarrhea, headache, and ulcers, to name a few. It has been labeled by the World Health Organization as "Global panacea", due to its rich collection of bioactive compounds such as alkaloids, saponins, tannins, flavonoids, cardiac glycosides, terpenoids, phenolic acids, organic acids and omega-3 fatty acids. Their content can be influenced by various environmental factors, growing conditions, harvest time and different extraction solvents. We grew the plants in a growth chamber with constant temperature and photoperiod to exclude all effects except harvest time. In general, the antioxidant content of plants can increase over time as they mature. This is likely because antioxidants are often produced as a defense mechanism against environmental factors such as excessive sunlight, phytopathogens and herbivores. As a plant grows and prepares to experience these stressors, it may react by producing more antioxidants to protect itself. The purpose of this study is to determine the effect of plant age on protein concentration and antioxidant capacity. The findings of this study are important for selecting purslane plants at the appropriate stage of maturity for use as a source of valuable minerals and antioxidants, especially for nutritional and pharmaceutical applications.