Υπόβαθρο: Η παχυσαρκία συνιστά ένα ιδιαίτερα σημαντικό πρόβλημα για τη δημόσια
υγεία, ενώ ο καρδιομεταβολικός κίνδυνος αποτελεί ένα επίσης σημαντικό πρόβλημα,
δεδομένου ότι αυξάνει την πιθανότητα ανάπτυξης αγγειακών επεισοδίων ή διαβήτη.
Κοινό στοιχείο και των δύο αυτών προβλημάτων είναι πως συνδέονται με τις
διατροφικές πρακτικές. Τα γλυκαντικά χωρίς θερμίδες ενδεχομένως να συμβάλλουν
στην διαχείριση των δύο αυτών προβληματικών καταστάσεων.
Σκοπός: Σκοπός της μελέτης ήταν να εξετάσει την επίδραση των γλυκαντικών χωρίς
θερμίδες στο σωματικό βάρος και στον καρδιομεταβολικό κίνδυνο.
Μεθοδολογία: Η παρούσα μελέτη συνιστά μια συστηματική ανασκόπηση της
βιβλιογραφίας. Ειδικότερα, πραγματοποιήθηκε αναζήτηση ερευνών στις βάσεις
δεδομένων Pubmed, Google Scholar και Scopus χωρίς να τεθούν συγκεκριμένα
χρονικά κριτήρια, με στόχο τη συμπερίληψη όσο το δυνατόν περισσότερων μελετών.
Ο συνδυασμός που χρησιμοποιήθηκε ήταν ο παρακάτω: ("cardiometabolic risk" OR
"cardiometabolic health" OR CMR OR body-weight OR "glycemic response" OR
"glycose tolerance" OR BMI OR obesity OR overweight) AND ("Non-nutritive
sweeteners" OR NNS OR saccharin OR acesulfame-k OR sucralose OR "sugar
alcohol*" OR stevia). Η ροή πληροφοριών από την αρχική αναζήτηση ως και τον
εντοπισμό των μελετών πραγματοποιήθηκε με βάση τις αρχές και τα κριτήρια του
PRISMA Statement. Η αξιολόγηση των μελετών που εντάχθηκαν στη συστηματική
ανασκόπηση έλαβε χώρα μέσω της κλίμακας Newcastle-Ottawa Scale (NOS), μιας
κλίμακας εξέτασης της μεθοδολογικής ποιότητας δημοσιευμένων μελετών με εύρος
από 0-8.
Αποτελέσματα: Από τις 381 μελέτες των οποίων το πλήρες κείμενο εξετάστηκε, 151
δεν ήταν πρωτογενείς έρευνες, 45 δεν αξιολογούσαν τη χρήση οποιουδήποτε
γλυκαντικού χωρίς θερμίδες ως ανεξάρτητη μεταβλητή και 169 δεν αξιολογούσαν το
σωματικό βάρος ή τον καρδιομεταβολικο κίνδυνο ως εξαρτημένη μεταβλητή. Κατά
συνέπεια, στο τελικό στάδιο έμειναν 16 μελέτες, οι οποίες και εντάχθηκαν στη
συστηματική ανασκόπηση. Η μεθοδολογική αξιοπιστία των ερευνών ήταν αρκετά
υψηλή: μια μελέτη έλαβε 3 στην κλίμακα ΝOS, έντεκα μελέτες 5, τρείς μελέτες 7 και
μία μελέτη 6.Έξι έρευνες εξέτασαν την επίδραση στο δείκτη μάζας σώματος, με τις
τέσσερις από αυτές τις μελέτες να καταλήγουν σε μια ευεργετική επίδραση των
γλυκαντικών χωρίς θερμίδες. Από τις τρεις μελέτες που εξέτασαν την άμεση επίδραση
στον καρδιομεταβολικό κίνδυνο, οι δύο μόνο οδήγησαν σε σχετικές ευεργετικές
επιδράσεις. Παρομοίως, οι υπόλοιπες έρευνες εξέτασαν την επίδραση των γλυκαντικών
χωρίς θερμίδες σε μετρήσεις σχετικές με το διαβήτη, καταλήγοντας σε μη ευεργετικές
επιδράσεις
Συμπεράσματα: Η ετερογένεια των αποτελεσμάτων των επιμέρους ερευνών που
εξετάστηκαν, η αδυναμία ελέγχου των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων των
γλυκαντικών χωρίς θερμίδες και η ημερομηνία διεξαγωγής ορισμένων ερευνών που
συμπεριελήφθησαν καταδεικνύουν την αναγκαιότητα περαιτέρω έρευνας για τη
4
διερεύνηση της επίδρασης των γλυκαντικών χωρίς θερμίδες στην παχυσαρκία και στον
καρδιομεταβολικό κίνδυνο. Οι μέχρι στιγμής διαπιστώσεις είναι ενθαρρυντικές και
προκύπτουν από τις μελέτες με την υψηλότερη μεθοδολογική αξιοπιστία,
υπαγορεύοντας ωστόσο την αναγκαιότητα περαιτέρω έρευνας για την κατάληξη σε
πληρέστερες προτάσεις για τη δημόσια υγεία.
Background: Obesity is a particularly important public health problem, and
cardiometabolic risk is also an important problem as it increases the likelihood of
developing vascular events or diabetes. What both of these problems have in common
is that they are linked to dietary practices. Calorie-free sweeteners may help to manage
both of these problems.
Aim: The aim of this study was to examine the effect of non-nutritive sweeteners
(NNS) on body weight and cardiometabolic risk.
Methodology: This study constitutes a systematic review of the literature. In particular,
a search of studies in the Pubmed, Google Scholar and Scopus databases was performed
without setting specific time criteria, with the aim of including as many studies as
possible. The combination used was the following: ('cardiometabolic risk' OR
'cardiometabolic health' OR CMR OR body-weight OR 'glycemic response' OR
'glycose tolerance' OR BMI OR obesity OR overweight) AND ('Non-nutritive
sweeteners' OR NNS OR saccharin OR acesulfame-k OR sucralose OR 'sugar alcohol*'
OR stevia). The flow of information from the initial search to the identification of
studies was based on the principles and criteria of the PRISMA Statement. The
assessment of the studies included in the systematic review was performed using the
Newcastle-Ottawa Scale (NOS), a scale for examining the methodological quality of
published studies with a range of 0-8.
Results: Of the 381 studies whose full text was reviewed, 151 were not primary studies,
45 did not assess the use of any calorie-free sweetener as an independent variable, and
169 did not assess body weight or cardiometabolic risk as a dependent variable.
Consequently, 16 studies remained at the final stage and were included in the systematic
review. The methodological reliability of the studies was quite high: one study scored
3 on the NOS scale, eleven studies scored 5, and four studies scored 7. Five studies
examined the effect on body mass index, with only three studies concluding a beneficial
effect of calorie-free sweeteners. Of the three studies that examined the effect on
cardiometabolic risk, only two resulted in relevant beneficial effects. The remaining
studies examined the effect of calorie-free sweeteners on diabetes-related measures,
concluding overall in non-beneficial effects.
Conclusions: The inconsistence between the individual studies reviewed , the inability
to control the long -term effects and the date some of the included surveys were
conducted ,point to the need for further research to investigate the effect of calorie-free
sweeteners on obesity and cardiometabolic risk. The findings so far are encouraging
and result from the studies with the highest methodological reliability, however,
dictating the need for further research to arrive at more complete public health
recommendations
