Επιδράσεις της κλιματικής αλλαγής στα συστήματα γαλακτοπαραγωγής

Abstract

Η παρούσα εργασία η οποία υλοποιείται στα πλαίσια του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών σπουδών (Δ.Π.Μ.Σ.) των συνεργαζόμενων Τμημάτων Επιστήμης Τροφίμων & Διατροφής του Ανθρώπου και Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΓΠΑ) με τίτλο ‘Ολοκληρωμένη Διαχείριση Παραγωγής Γάλακτος και Γαλακτοκομικών Προϊόντων’, ασχολείται με τις επιδράσεις της κλιματικής αλλαγής στα συστήματα γαλακτοπαραγωγής. Στο πρώτο μέρος της εργασίας γίνεται εκτενής αναφορά στα αίτια και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και συγκεκριμένα στην υπερθέρμανση του πλανήτη, καθώς και στην κλιματική επιβάρυνση που προκύπτει από τα γαλακτοπαραγωγά μηρυκαστικά ζώα. Στο δεύτερο μέρος αναλύονται οι αρνητικές επιδράσεις στη φυσιολογία και την παραγωγικότητα των ζώων, με έμφαση στο θερμικό στρες που υφίστανται, καθώς και τρόποι πρόληψης και αποφυγής αυτών. Στο τρίτο μέρος παρουσιάζεται ο βαθμός περιβαλλοντικής επιβάρυνσης των συστημάτων εκτροφής (εντατικών, εκτατικών) καθώς και σενάρια προσαρμοστικότητας τους στις προβλεπόμενες αλλαγές του κλίματος. Ακόμη προτείνονται αλλαγές στη διαχείριση του συνόλου μίας κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης, με σκοπό τη μείωση των περιβαλλοντικών ρύπων και βελτίωση των αποδόσεων. Στο τέταρτο και τελευταίο κεφάλαιο λαμβάνει χώρα το ερευνητικό μέρος της εργασίας. Συμπληρώθηκαν ερωτηματολόγια με σκοπό την αποτύπωση του βαθμού ενημέρωσης των πολιτών για το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής γενικά, αλλά και ειδικά στον τομέα της κτηνοτροφίας, όπως επίσης και κατά πόσο είναι διαθέσιμοι να αλλάξουν καταναλωτικές και διατροφικές συνήθειες με στόχο τη χαμηλότερη περιβαλλοντική επιβάρυνση. Στο τέλος του κεφαλαίου παρουσιάζονται τα συμπεράσματα και στο παράρτημα εμπεριέχεται αυτούσιο το ερωτηματολόγιο, με τη μορφή που δόθηκε στους ερωτηθέντες.

The present study, which is being implemented in the framework of the Interdepartmental Postgraduate Programme of the collaborating Departments of Food Science & Human Nutrition and Animal Production Science of the Agricultural University of Athens (A.U.A), entitled 'Integrated Management of Milk and Dairy Production', focuses on the effects of climate change on dairy production systems. In the first part of the thesis, extensive reference is made to the causes and impacts of climate change and specifically to global warming, as well as to the environmental impact resulting from dairy ruminants. The second part analyses the negative effects on animal physiology and productivity, with emphasis on heat stress, as well as ways to prevent and alleviate them. The third part presents the degree of environmental impact of farming systems (intensive, extensive) and scenarios of their adaptability to the predicted climate changes. It also proposes changes in the management of the whole livestock farm, with the aim of reducing environmental pollutants and improving yield. The fourth and final chapter is the experimental part of the thesis. Questionnaires were formulated in order to assess the level of awareness of citizens about climate change in general and specifically in the livestock sector, as well as their willingness to change their consumption and eating habits in order to reduce their environmental impact. The conclusions are presented at the end of the chapter and the annex contains the questionnaire used in the present study.