Τοποκλιματικές συνθήκες γεωργικών περιοχών της Κεντρικής Μακεδονίας, σε σχέση με τη φαινολογία καλλιεργούμενων φυτών

Abstract

Σκοπός του πονήματος είναι η μελέτη των τοποκλιματικών συνθηκών σε δύο αγροτικές περιοχές της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Ελλάδας, τα Γιαννιτσά του Ν Πέλλας και τη Ράχη του Ν. Πιερίας την περίοδο 2016-2021. Λήφθηκαν μετεωρολογικά δεδομένα από αγρομετεωρολογικούς σταθμούς που κάλυψαν τις περιοχές μελέτης. Αρχικά διερευνήθηκαν οι μέσες μηνιαίες τιμές των μετεωρολογικών παραμέτρων (Ta, Tx, Tn, P, RH και WS) κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς. Στη συνεχεία οι μέσες μηνιαίες τιμές των Ta, Tx και Tn συσχετίστηκαν με την χρονική εκδήλωση των φαινοφάσεων ανάπτυξης (BBCH 52, 53, 55, 57, 61 και 65) της μηλιάς (Malus domestica Borkh) και των (BBCH 03, 53, 54, 61, 65 και 69) της ροδακινιάς (Prunus persica Batsch.). Ο έλεγχος διεξήχθη διότι η συμπεριφορά των φυτών επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από τις κλιματικές συνθήκες, ιδίως δε από τη θερμοκρασία του αέρα. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι, υψηλότερες μέγιστες και χαμηλότερες ελάχιστες θερμοκρασίες αέρα επικράτησαν σχεδόν σε όλο τον κάμπο των Γιαννιτσών από αυτές στη Ράχη. Το συνολικό ετήσιο ύψος υετού είναι υψηλότερο στη Ράχη από την περιοχή των Γιαννιτσών. Η μέση σχετική υγρασία και η μέση ταχύτητα ανέμου παρουσιάζουν ομοιότητα και στις δύο περιοχές. Οι εξεταζόμενες φαινοφάσεις στη μηλιά και στη ροδακινιά έδειξαν ότι, εκδηλώνονται πρωϊμότερα στα Γιαννιτσά από ότι στη Ράχη αντίστοιχα. Η πρωίμιση , αυξάνει τον κίνδυνο βλάβης των ευάλωτων φυτικών ιστών κατά την ανάπτυξη των οφθαλμών και την ανθοφορία από τους όψιμους ανοιξιάτικους παγετούς. Οι Τχ και Τn του Φεβρουαρίου και Φεβρ-Μαρτίου, ήταν σημαντικές για την εκδήλωση του σταδίου BBCH 03 και BBCH 53 αντίστοιχα στη ροδακινιά. Οι Tx και Tn του Μαρτίου θεωρήθηκαν καθοριστικές για την εμφάνιση των φαινοφάσεων BBCH 52, 53 και 55 στη μηλιά και των BBCH 54 και 65 στη ροδακινιά, ενώ οι Tx και Tn του Απριλίου ήταν καθοριστικές για την εμφάνιση των φαινοφάσεων BBCH 61 και 65 στη μηλιά και της BBCH 61 και 69 στη ροδακινιά. Οι γνώσεις που αποκομίστηκαν για τη σχέση μεταξύ της φαινολογίας στη μηλιά και στη ροδακινιά με το τοπικό κλίμα, ιδίως όσον αφορά τη θερμοκρασία του αέρα μπορούν να δώσουν πολύτιμα στοιχεία για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τις αγροτικές πρακτικές που θα ακολουθηθούν στο μέλλον για αυτές τις καλλιέργειες .

The purpose of the project is to study the topoclimatic conditions in two rural areas of the Region of Central Macedonia in Greece, Giannitsa in N. Pella and Rachi in N. Pieria in the period 2016-2021. Meteorological data is obtained from agrometeorological stations that covered the study areas. First, the mean monthly values of the meteorological parameters (Ta, Tx, Tn, P, RH και WS) during the reference period were investigated. Then the average monthly values of Ta, Tx and Tn were correlated with the temporal manifestation of the growth phenophases (BBCH 52, 53, 55, 57, 61 and 65) of apple (Malus domestica Borkh) and the phenophases (BBCH 03, 53, 54, 61, 65 and 69) of the peach (Prunus persica Batsch.). The control was carried out because the behavior of the plants is greatly influenced by the climatic conditions, especially by the air temperature. The results showed that higher maximum and lower minimum air temperatures prevailed in almost the entire Giannitsa plain than those in Rachi. The total annual rainfall is higher in Rachi region than in the area of Giannitsa. Average relative humidity and average wind speed are show similarity in both regions. The tested phenophases in the apple and peach trees showed that they manifest themselves earlier in Giannitsa than in Rachi respectively. The earlier appearance of phenophases increases the risk of damage to vulnerable plant tissues during bud development and flowering by late spring frosts The Tx and Tn of February and February-March are important for the manifestation of the stage BBCH 03 and BBCH 53 respectively in the peach tree. Tx and Tn of March were considered decisive for the appearance of BBCH 52, 53 and 55 phenophases in apple and BBCH 54 and 65 in peach, while Tx and Tn of April were decisive for the appearance of phenophases BBCH 61 and 65 in apple and BBCH 61 and 69 in peach. The knowledge gained on the relationship between apple and peach phenology and local climate, especially in terms of air temperature, can provide valuable information for making decisions about future agricultural practices for these crops.