Υπολογισμός και αξιολόγηση αποτυπώματος άνθρακα σε καλλιέργεια βιομηχανικής τομάτας στον νομό Ηλείας

Abstract

Η παρούσα διπλωματική μελέτη άπτεται με τη ποσοτικοποίηση των Αερίων του Θερμοκηπίου σε καλλιέργεια Βιομηχανικής τομάτας στη περιοχής της Ηλείας. Ένα μείζον ζήτημα στη σημερινή εποχή είναι η άμβλυνση της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεων που έχει φέρει. Οι επιπτώσεις της επηρεάζουν πολυάριθμους τομείς, αναφορικά με την οικονομία, τη ποιότητα ζωής και την ασφάλεια των ζώντων οργανισμών. Ο αγροτικός τομέας είναι ιδιάζουσα περίπτωση. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής που επηρεάζουν αρνητικά τον αγροτικό τομέα είναι αρκετές, όπως τα ακραία καιρικά φαινόμενα, η αλλαγή στη κατανομή των βροχοπτώσεων και οι παρατεταμένες ξηρασίες. Εξαιτίας αυτού παρατηρείται αύξηση των εισροών στη γεωργία, προκειμένου να παραμείνει ίδια η απόδοση και η ποιότητα των καλλιεργειών.

Επομένως, οι εκπομπές Αερίων του Θερμοκηπίου από τον αγροτικό τομέα είναι υψηλές, αποτελώντας σχεδόν το 1/3 των συνολικών εκπομπών ΑτΘ. Η ποσοτικοποίηση των εκπομπών ΑτΘ από τα καλλιεργητικά συστήματα είναι υψίστης σημασίας, ώστε να βρεθούν οι μεγαλύτερες πηγές εκπομπών. Με τον εντοπισμό των πηγών δύναται η σωστή διαχείριση της καλλιέργειας για να μετριαστεί το ανθρακικό αποτύπωμα, ενώ θα παραμείνει σταθερή η παραγωγή. Σκοπός της μελέτης είναι η ποσοτικοποίηση των εκπομπών ΑτΘ σε επίπεδο προϊόντος στη καλλιέργεια βιομηχανικής τομάτας, προς αξιολόγηση και μετριασμό τους. Για την ποσοτικοποίηση χρησιμοποιήθηκαν ερωτηματολόγια, τα οποία δόθηκαν σε ομάδα παραγωγών βιομηχανικής τομάτας στη περιοχή της Ηλείας. Στο ερωτηματολόγιο συμπληρώθηκαν ερωτήσεις αναφορικά με όλες τις καλλιεργητικές τεχνικές που έλαβαν χώρα κατά την καλλιεργητική περίοδο του 2023 και για τη μεταφορά του τελικού προϊόντος.

Η ποσοτικοποίηση των εκπομπών ΑτΘ από τη στιγμή της σποράς μέχρι και την προσέλευση του προϊόντος στο τελικό προορισμό αποτέλεσε τα όρια του συστήματος. Με τη χρήση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας Cool Farm Tool υπολογίσθηκαν οι εκπομπές ΑτΘ στη καλλιέργεια (ανθρακικό αποτύπωμα) σε επίπεδο προϊόντος. Στη συνέχεια, ακολούθησε αξιολόγηση των αποτελεσμάτων για εντοπισμό των μεγαλύτερων πηγών εκπομπών. Βρέθηκε ότι οι περισσότερες εκπομπές πραγματοποιήθηκαν στη παραγωγή και χρήση των λιπασμάτων, καθώς και κατά την χρήση ενέργειας για τις καλλιεργητικές πρακτικές. Τέλος, παρατέθηκαν προτεινόμενες μέθοδοι μείωσης του ανθρακικού αποτυπώματος με στόχο τη διατήρηση της απόδοσης και της ποιότητας του τελικού προϊόντος.

The present study deals with the quantification of Greenhouse Gases in the cultivation of Industrial (processing) tomatoes in the geographic area of Ilia. A major issue in modern times is the mitigation of climate change and its effects. The negative effects of climate change affect numerous sectors, regarding the economy, the quality of life and the safety of living organisms. The agricultural sector is a special case. The effects that negatively affect the agricultural sector are several, such as extreme weather events, changes in the distribution of rainfall and prolonged droughts. Because of this, an increase has occurred in the inputs to agriculture in order to keep the yield and quality of the crops the same.

However, GHG emissions from the agricultural sector are high, accounting for almost 1/3 of total GHG emissions. Therefore, the quantification of GHG emissions from cropping systems is of utmost importance in order to find the largest sources of emissions. By identifying the sources, the crop can be properly managed to mitigate the carbon footprint, while production will remain stable. The purpose of the study is the quantification of GHG emissions at the product level in the cultivation of industrial tomatoes to evaluate and mitigate them. Questionnaires were used for the quantification, which were given to a group of industrial tomato producers in the area of Ilia. The questionnaire was filled with questions regarding all cultivation techniques that took place during the 2023 cultivation season and the transportation of the final product.

The quantification of GHG emissions from the moment of sowing until the arrival of the product at the destination constituted the system boundaries of the study. Using the online platform Cool Farm Tool, GHG emissions during farm practices (carbon footprint) were calculated at the product level. This was followed by an evaluation of the results to identify the largest emission sources. It was found that most emissions occurred in the production and use of fertilizers, as well as in the use of energy for farming practices. Afterwards, suggested methods of reducing the carbon footprint with the aim of maintaining the yield and quality of the final product were listed.