Ο σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση του αντίκτυπου και των προκλήσεων που αντιμετώπισαν οι επιχειρήσεις που αξιοποιούν τα σιτηρά για την παραγωγή των τελικών τους προϊόντων, υπό την επίδραση δύο σημαντικών κρίσεων: της πανδημίας COVID-19 και του πολέμου μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας. Επιπλέον, η μελέτη εξετάζει τις νέες στρατηγικές που υιοθέτησαν οι εταιρείες για να ανταποκριθούν στις δύο αυτές κρίσεις, καθώς και τα διδάγματα που αποκομίστηκαν για την προληπτική προετοιμασία τους απέναντι σε πιθανές μελλοντικές κρίσεις και κινδύνους.
Η δομή της μελέτης περιλαμβάνει δύο βασικά μέρη. Στα δύο πρώτα κεφάλαια παρουσιάζεται το θεωρητικό υπόβαθρο, με ανάλυση της πανδημίας και του πολέμου σε διάφορους τομείς, περιλαμβανομένης της βιομηχανίας σιτηρών, καθώς και των στρατηγικών που ανέπτυξαν οι επιχειρήσεις για την αποτελεσματική διαχείριση αυτών των κρίσεων. Στα δύο επόμενα κεφάλαια παρουσιάζεται το ερευνητικό μέρος της μελέτης, το οποίο βασίζεται σε ποσοτική και ποιοτική ανάλυση δεδομένων που συλλέχθηκαν από στελέχη του κλάδου των σιτηρών.
Η έρευνα διεξήχθη μέσω δομημένου ερωτηματολογίου και συνεντεύξεων. Συγκεκριμένα, 53 στελέχη από ισάριθμες εταιρείες και διαφορετικές θέσεις εργασίας συμπλήρωσαν ηλεκτρονικά ένα ερωτηματολόγιο που περιλάμβανε 25 ερωτήσεις, ενώ πραγματοποιήθηκαν συνεντεύξεις με τρία στελέχη από δύο μεγάλες αλευροβιομηχανίες. Το ερωτηματολόγιο ήταν οργανωμένο σε τέσσερις θεματικές ενότητες: (1) την κρίση της πανδημίας COVID-19, (2) την κρίση του πολέμου Ουκρανίας-Ρωσίας, (3) την προετοιμασία των εταιρειών για μελλοντικές κρίσεις, και (4) τις γενικές πληροφορίες για την εταιρεία και τα στοιχεία των συμμετεχόντων στελεχών.
Από τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας προκύπτει ότι τόσο η πανδημία του COVID-19 όσο και ο πόλεμος Ουκρανίας-Ρωσίας είχαν αρνητικό αντίκτυπο στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα των σιτηρών. Κατά την περίοδο της πανδημίας, οι επιχειρήσεις αντιμετώπισαν σοβαρές δυσκολίες που σχετίζονταν κυρίως με την ομαλή λειτουργία της εφοδιαστικής αλυσίδας και την εφαρμογή των υγειονομικών πρωτοκόλλων. Η πιο διαδεδομένη στρατηγική για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας ήταν η αυστηρή εφαρμογή υγειονομικών μέτρων και πρωτοκόλλων ασφάλειας. Όσον αφορά τον πόλεμο Ουκρανίας-Ρωσίας, ο οποίος παραμένει σε εξέλιξη, οι κύριες προκλήσεις που αναδείχθηκαν ήταν το αυξημένο κόστος των πρώτων υλών και η αύξηση του κόστους ενέργειας. Οι επιχειρήσεις ανταποκρίθηκαν σε αυτές τις δυσκολίες μέσω στρατηγικών προσαρμογής, όπως η αύξηση των τιμών στα τελικά προϊόντα που διατίθενται στην αγορά, η τεχνολογική αναβάθμιση, η αναζήτηση νέων και εναλλακτικών προμηθευτών, καθώς και η επένδυση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Τέλος, οι εταιρείες σιτηρών ανέπτυξαν συγκεκριμένες στρατηγικές που βασίζονται στα κύρια διδάγματα που αντλήθηκαν από τις δύο σημαντικές κρίσεις, αξιολογώντας ως κορυφαία στρατηγική την συνεχή εκπαίδευση και ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού, με σκοπό την προ δραστική προετοιμασία τους για πιθανές μελλοντικές κρίσεις
The purpose of this study is to investigate the impact and challenges faced by companies utilizing grains for the production of finished products under the influence of two major crises: the COVID-19 pandemic and the war between Ukraine and Russia. Additionally, the study examines the new strategies adopted by companies to respond to these crises and the lessons learned for proactive preparation against potential future crises and risks.
The structure of the study comprises two main parts. The first two chapters present the theoretical framework, analyzing the pandemic and the war across various sectors, including the grain industry, as well as the strategies developed by businesses for effective crisis management. The subsequent two chapters focus on the research component of the study, which is based on quantitative and qualitative analysis of data collected from executives in the grain industry.
The research was conducted using a structured questionnaire and interviews. Specifically, 53 executives from an equal number of companies across different roles completed an electronic questionnaire consisting of 25 questions, while interviews were conducted with three executives from two major flour milling companies. The questionnaire was organized into four thematic sections: (1) the COVID-19 pandemic, (2) the Ukraine-Russia war, (3) the preparation of companies for future crises, and (4) the general information about the companies and the details of the participating executives.
The findings of this study reveal that both the COVID-19 pandemic and the Ukraine-Russia war had a negative impact on businesses operating in the grain sector. During the pandemic, companies encountered significant challenges primarily related to the smooth operation of supply chains and the implementation of health protocols. The most common strategy to address the pandemic’s effects was the strict application of health and safety protocols.
Regarding the Ukraine-Russia war, which remains ongoing, the main challenges identified included the increased cost of raw materials and rising energy costs. Businesses responded to these difficulties through adaptation strategies such as increasing the prices of final products in the market, technological upgrades, seeking new and alternative suppliers, and investing in renewable energy sources.
Finally, grain companies developed specific strategies based on the key lessons drawn from the two major crises, evaluating continuous training and development of human resources as the top strategy for proactive preparation against potential future crises.
