Στην Ελλάδα, όπως και σε όλες τις χώρες της λεκάνης της Μεσογείου, η
αµπελοοινική παράδοση είναι ιδιαίτερα πλούσια. Το κρασί δεν είναι συνδεδεµένο
µόνο µε τις διατροφικές συνήθειες του Έλληνα, αλλά και µε τη θρησκευτική και
λαϊκή παράδοση και µε την πολιτιστική του κληρονοµιά. Τη διατήρηση και
ανάδειξη αυτής της κληρονοµιάς υποστηρίζει µία ειδική µορφή Αγροτουρισµού, ο
οινοτουρισµός, που προτείνει στον επισκέπτη να ακολουθήσει µία προσεκτικά
επιλεγµένη διαδροµή, η οποία διασχίζει τα πιο γραφικά σηµεία µιας
αµπελουργικής ζώνης και να επισκεφτεί επιλεγµένες οινοπαραγωγικές µονάδες,
να δοκιµάσει τα τοπικά κρασιά συνοδευµένα από παραδοσιακές γεύσεις της
περιοχής και να περιηγηθεί σε παραδοσιακούς οικισµούς, αρχαιολογικούς
χώρους, κ.ά. Πρόκειται για µια σχετικά νέα µορφή τουρισµού, απόλυτα
εναρµονισµένη µε το φυσικό περιβάλλον και άριστα οργανωµένη, που στοχεύει
στην ουσιαστική γνωριµία µε τον κάθε τόπο, µέσα από την παράδοση της
αµπελουργίας και της οινοποιίας. Ο οινικός τουρισµός συµβάλλει στη δηµιουργία
θέσεων εργασίας στις παραδοσιακά αγροτικές και οικονοµικά µειονεκτικές
περιοχές και προσδίδει ένα ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονεκτήµατα στις
οινοπαραγωγικές περιοχές, αποφέροντας κέρδη στις οινοποιητικές επιχειρήσεις.
Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η διερεύνηση του οινικού τουρισµού
στην περιοχή της Μαντινείας του Νοµού Αρκαδίας και η συµβολή των '' ∆ρόµων
Κρασιού'' στην ανάπτυξη της περιοχής. Αρχικά για την προσέγγιση του θέµατος
πραγµατοποιήθηκε βιβλιογραφική ανασκόπηση. Αναζητήθηκαν έρευνες σχετικές
µε το θέµα της εργασίας. Κυριότερη πηγή αναζήτησης βιβλιογραφικών αναφορών
ήταν το διαδίκτυο µέσω µηχανών αναζήτησης επιστηµονικών περιοδικών αλλά
και η βιβλιοθήκη του Γεωπονικού Πανεπιστηµίου Αθηνών. Στη συνέχεια
ακολούθησε η συλλογή και η επεξεργασία των στοιχείων που θα αποτελούσαν τη
βάση για τη στατιστική ανάλυση που θα ακολουθούσε. Η έρευνα βασίστηκε σε πρωτογενή στοιχεία και περιελάµβανε: α)την ποιοτική έρευνα η οποία
πραγµατοποιήθηκε µέσω συνεντεύξεων στους ιδιοκτήτες των πέντε οινοποιείων
που είναι ενταγµένα στο δρόµο κρασιού της Μαντινείας και β)την ποσοτική
έρευνα που πραγµατοποιήθηκε στους επισκέπτες των οινοποιείων, µέσω
ερωτηµατολογίου που συντάχθηκε έχοντας ως βάση κυρίως τα δεδοµένα της
ποιοτικής έρευνας και της βιβλιογραφίας. Το δείγµα αποτελείται από 103
επισκέπτες οι οποίοι συµπλήρωσαν πλήρως το ερωτηµατολόγιο και οι οποίοι
επιλέγησαν τυχαία. Η έρευνα διεξήχθη µεταξύ Οκτωβρίου του 2010 και
Ιανουρίου του 2011.
Η στατιστική ανάλυση των δεδοµένων πραγµατοποιήθηκε µε το στατιστικό
πακέτο SPSS (v.16) for Windows. Η ανάλυση των δεδοµένων περιελάµβανε
έλεγχο αξιοπιστίας και εγκυρότητας, περιγραφική στατιστική ανάλυση των
δεδοµένων της ποιοτικής έρευνας, περιγραφική στατιστική ανάλυση των
δεδοµένων της ποσοτικής έρευνας. Έπειτα πραγµατοποιήθηκε διερευνητική
παραγοντική ανάλυση στα κίνητρα επίσκεψης των τουριστών στην περιοχή και τα
οινοποιεία. Στη συνέχεια εφαρµόστηκε στατιστική τµηµατοποίηση των
επισκεπτών µε τη µέθοδο της διβηµατικής ανάλυσης σε συστάδες.
Τα οινοποιεία του δρόµου κρασιού της Μαντινείας σε ποσοστό 60% έχουν
συγκεκριµένο πρόγραµµα επισκέψεων και δέχονται τουρίστες έπειτα από
προγραµµατισµό. Οι παροχές στους επισκέπτες περιορίζονται στην ξενάγηση και
την γευσιγνωσία ενώ κανένα από τα οινοποιεία δεν διαθέτει κατάλυµα και
οργανωµένο εκπαιδευτικό πρόγραµµα. Όσον αφορά τους επισκέπτες, από την
ανάλυση των απαντήσεων προέκυψε ότι στην πλειοψηφία τους είναι ώριµα
ηλικιακά άτοµα, παντρεµένοι και µε ανώτερο κοινωνικό-οικονοµικό επίπεδο.
Επίσης τα κίνητρα των επισκεπτών είναι διαφορετικά. Το σηµαντικότερο κίνητρο
είναι η εικόνα της περιοχής ενώ το κρασί έπεται ως κίνητρο εκείνου του τοπίου.
Οι υποδοµές πρόσβασης και το πόσο κοντά είναι το οινοποιείο στον τόπο µόνιµης
κατοικίας αποτελούν επίσης σηµαντικό κίνητρο, ενώ χαρακτηριστικά που
αφορούν το οινοποιείο όπως το τοπίο που διαµορφώνουν το οινοποιείο και οι
αµπελώνες και η αρχιτεκτονική του οινοποιείου αναδείχθηκε µικρότερης σηµασίας κατηγορία κινήτρων. Τέλος για κάποιους η επίσκεψη υποκινήθηκε από
τυχαία κίνητρα. Η αξιολόγηση των κινήτρων δείχνει ότι το κρασί και οι υπηρεσίες
και γνώσεις µε τις οποίες συνδέεται δεν αποτέλεσαν τα κυριότερα κίνητρα και
εποµένως η έννοια του οινοτουρισµού δεν φαίνεται εµπεδωµένη σε µεγάλο µέρος
των επισκεπτών. Παρόµοια συµπεράσµατα προέκυψαν και από την τµηµατοποίηση των επισκεπτών σε συστάδες.
In Greece, as in all countries of the Mediterranean, the wine tradition is
particularly rich. The wine is not only connected with the dietary habits of Greeks,
but also religious and folk tradition and cultural heritage. A special form of
agrotourism, the wine tourism supports the maintainance and the enhancement of
this heritage . The wine tourism suggests the viewer to follow a carefully chosen
route, which traverses the most scenic spots of a wine region and visit selected
wine production units to test local wines served with traditional dishes of the
region and to wander in traditional villages, archaeological sites, etc. This is a
relatively new form of tourism in total harmony with the natural environment and
well-organized, aiming at substantial contact with each site, through the tradition
of viticulture and wine making.
Wine tourism contributes to the creation of jobs in traditional rural and
economically disadvantaged areas and gives a strong competitive advantage in
wine production areas, bringing benefits to the wine business. The aim of this
survey is to explore the wine tourism of the wine region of Mantinea of Arcadia
and the contribution of ''Roads of Wine''in the development of the region.
Initially for the approach of the issue a literature review was taken place.
Recearces relevant with the issue were searced. The main source of the
bibliography was the internet through search engines of scientific magazines and
the library of the Agricultural Univercity of Athens. Then the collection and the
processing of the data which formed the basis for statistical analysis was followed.
The survey was based on primary data and included: a) qualitative research carried
out through interviews with owners of five wineries that are integrated into the
street wine Mantinia and b) a quantitative survey of winery visitors, through a
questionnaire prepared having as based on data of qualitative research and literature. The sample consisted of 103 visitors who completed the full
questionnaire and who were selected randomly. The survey was conducted
between October 2010 and January 2011.
The statistical analysis of data was the statistical package SPSS (v.16) for
Windows. The data analysis involved checking reliability and validity, descriptive
statistical data analysis of qualitative research, descriptive statistical data analysis
of quantitative research. Then exploratory factor analysis on the incentives of
tourists who visit the region and the wineries was held. Then statistical
segmentation of visitors using the two-step analysis in clusters was applied.
The wineries of the wine road of Mantinia have at 60% a specific program
for visitors and they receive visitors after programming. The benefits to guests are
limited to tour and tasting and none of the wineries do not have accommodation
and organized training program. As for visitors, after the analysis of responses
emerged that the majority of people are mature age, married and with a higher
socioeconomic level. Also the motives of the visitors are different. The main
motivation is the image of the area and the wine follows. Infrastructure access and
how close the winery is to the place of residence is also an important incentive.
The features on the winery as the landscape forming the winery and the vineyards
and winery architecture became less important category of incentives. Finally, for
some, a visit prompted by accidental motives. Evaluation of incentives shows that
wine and services and knowledge with which it is not the main motivation and
therefore the concept of wine tourism seems not embedded in much of the visitors.
Similar conclusions emerged from the segmentation of visitors in clusters.
