Επίδραση της αλατότητας NaCl στην ανάπτυξη, την παραγωγή και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των καρπών παραδοσιακών ποικιλιών πεπονιού προερχόμενων από τη Μεσογειακή λεκάνη σε συνθήκες υδροπονικής καλλιέργειας

Abstract

H αλατότητα οφειλόμενη σε NaCl αποτελεί έναν παράγοντα βιοτικής καταπόνησης με δυσμενείς επιπτώσεις τόσο στην συμβατική γεωργία όσο και τις νέες τεχνολογίες στην καλλιέργεια και την παραγωγή κηπευτικών. Στην παραδοσιακή καλλιέργεια στον αγρό, η υποβάθμιση των εδαφών ως συνέπεια της υπερεκμετάλλευσης της καλλιεργήσιμης γης και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής μειώνει ποσοτικά και ποιοτικά τα μεγέθη της παραγωγής, οδηγώντας παράλληλα στην απώλεια καλλιεργήσιμων εκτάσεων. Στις καλλιέργειες εκτός εδάφους και ιδιαίτερα στα κλειστά υδροπονικά συστήματα, η σταδιακή συσσώρευση αλάτων NaCl αποτελεί πρόκληση για τη βιωσιμότητα των εν λόγω εκμεταλλεύσεων. Η πεπονιά αποτελεί μια καλλιέργεια με οικονομικό ενδιαφέρον με σημαντική εξάπλωση και μεγάλο αριθμό ποικιλιών. Η μελέτη της επίδρασης της υψηλής αλατότητας σε υδροπονικής καλλιέργεια παραδοσιακών ποικιλιών πεπονιάς έχει το δυναμικό να συμβάλει στην εύρεση λύσεων στο πρόβλημα της αλατότητας, αναδεικνύοντας ανθεκτικούς γονοτύπους ή θέτοντας τις γενετικές βάσεις για την ανάπτυξη και την επιλογή ανθεκτικών ποικιλιών, προσαρμοσμένων στις κλιματολογικές συνθήκες τις Μεσογειακής λεκάνης. Το πείραμα έλαβε χώρα στις θερμοκηπιακές εγκαταστάσεις του εργαστηρίου κηπευτικών καλλιεργειών του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, με αντικείμενο την αξιολόγηση 5 παραδοσιακών ποικιλιών και 1ος εμπορικού υβριδίου σε ανοιχτό υδροπονικό σύστημα καλλιέργειας υπό την καταπόνηση υψηλής αλατότητας στο θρεπτικό διάλυμα. Ο παράγοντας της καταπόνησης είχε δυσμενή επίδραση στην ανάπτυξη και την παραγωγή των φυτών πεπονιάς, με σημαντικές διαφορές στην απόκριση των ποικιλιών στο ποσοστό ξηρής ουσίας και της περιεκτικότητας των οργάνων σε μακροστοιχεία. Ορισμένες ποικιλίες διατήρησαν ή και βελτίωσαν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των καρπών. Έχοντας ως αφετηρία την ποικιλομορφία των αποκρίσεων που παρατηρήθηκε, οι ποικιλίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν υλικό βάσης για την επιλογή γονοτύπων με υψηλότερη ανεκτικότητα σε συνθήκες αλατότητας.

High sodicity of soil and growing media in soilless culture poses a great challenge in modern agriculture. The excessive, high input use of agricultural land combined with the degrading effects of climate change leads to the reduction of the quality and quantity of produced vegetable crops, as well as the loss of vast areas of agricultural fields. High sodicity can be a significant problem in soilless culture too because of the gradual built up of toxic Na+ ions in the substrates used, especially in closed hydroponics systems. Cucumis melo is one of the major crops of economic importance belonging to the cucurbitaceae family. Melon is widely cultivated around the world for valuable nutritious fruits. In the present study, five landraces and one commercial hybrid were cultivated under sodicity stress in an open soilless culture system in order to evaluate their response to the abiotic stressor. The experiment was held in the greenhouse premises of the Laboratory of Horticulture in the Agricultural University of Athens. The high concentration of sodium in the nutrient solution adversely affected the growth of the plants in general. The response of each cultivar in response to the stressor varied greatly, exhibiting differences in the dry matter content of the plant tissue, as well as the concentration of the macronutrients. Certain landraces improved the quality traits of the fruits produced under abiotic stress. Further study of the genotypes used in the experiment could result in the implementation of heirloom varieties in breeding programs to develop new cultivars suitable for high sodicity environments.