Αντικείμενο της παρούσας μεταπτυχιακής διατριβής αποτέλεσε η μελέτη της επίδρασης δύο διαφορετικών κομπόστ (compost) σε συνδυασμό με την εφαρμογή βιοδιεγέρτη, στην ανάπτυξη και τα αγρονομικά χαρακτηριστικά φυτών βιoμηχανικής κάνναβης (Cannabis sativa L.) ποικιλίας Ferimon. Το πειραματικό μέρος έλαβε χώρα στον πειραματικό αγρό του Εργαστηρίου Γεωργίας, στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Η εγκατάσταση της καλλιέργειας έγινε σε 80 γλάστρες όγκου 12 λίτρων ενώ το πειραματικό σχέδιο που εφαρμόστηκε ήταν οι πλήρως τυχαιοποιημένες ομάδες (complete randomized design), με 20 επαναλήψεις, δύο κύρια τεμάχια και δύο υποτεμάχια. Το υλικό πάνω στο οποίο αναπτύχθηκαν τα φυτά βιoμηχανικής κάνναβης αποτέλεσαν δύο υποστρώματα ανάπτυξης. Πιο συγκεκριμένα, οι 40 γλάστρες πληρώθηκαν με το πρώτο υπόστρωμα ανάπτυξης - κόμποστ ΜΑ που αποτελούταν από εξαντλημένο υπόστρωμα μανιταριών (Pleurotus ostreatus) με προσθήκη αγελαδινής κοπριάς σε αναλογία 70:30, και οι υπόλοιπες 40 με το δεύτερο υπόστρωμα ανάπτυξης - κόμποστ ΜΠ που αποτελούταν από εξαντλημένο υπόστρωμα μανιταριών με προσθήκη πρόβειας κοπριάς σε αναλογία 70:30. Έξι εβδομάδες μετά το φύτρωμα, εφαρμόστηκε με ριζοπότισμα βιοδιεγέρτης από εκχύλισμα φυκών του είδους Ascophyllum nodosum στα μισά φυτά για κάθε μεταχείριση υποστρώματος ανάπτυξης. Η ποσότητα που εφαρμόστηκε ήταν 1 L υδατικό διάλυμα ανά γλάστρα, που προέκυψε με την προσθήκη 4 mL σκευάσματος βιοδιεγέρτη. Ταυτόχρονα έγινε διαφυλλική εφαρμογή του βιοδιεγέρτη με 2,5 mL σκευάσματος ανά λίτρο διαλύματος σε δόση 1 L διαλύματος ανά 20 γλάστρες. Τα χαρακτηριστικά που μελετήθηκαν σε σχέση με την επίδραση του υποστρώματος ανάπτυξης και της εφαρμογής βιοδιεγέρτη ήταν: η μεταβολή του ύψους των φυτών, το νωπό και ξηρό βάρος τους, ο συνολικός αριθμός ταξιανθιών ανά φυτό, το μήκος και το νωπό και ξηρό βάρος της κύριας ταξιανθίας, το μέσο μήκος και το μέσο νωπό και ξηρό βάρος των δευτερευουσών ταξιανθιών, η περιεκτικότητα σε CBD, ο δείκτης φυλλικής επιφάνειας (Leaf Area Index) και ο δείκτης βλάστησης κανονικοποιημένης διαφοράς (NDVI). Από τη στατιστική ανάλυση των μετρήσεων προέκυψε ότι ο παράγοντας κομπόστ είχε στατιστικά σημαντικές διαφορές (p<0,05) για αρκετές παραμέτρους που μελετήθηκαν. Ο παράγοντας βιοδιεγέρτης είχε σημαντική επίδραση σε κάποια αγρονομικά χαρακτηριστικά της κάνναβης αλλά όχι στα περισσότερα. Η αλληλεπίδραση «κομπόστ X βιοδιεγέρτης» δεν ήταν στατιστικά σημαντική για κανένα από τα αξιολογούμενα χαρακτηριστικά. Με βάση τη στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων, προέκυψε ότι η μεγαλύτερη αύξηση της βλάστησης, της βιομάζας, των δεικτών βλάστησης, του CBD % κ.α. παρατηρήθηκε στην μεταχείριση με υπόστρωμα ανάπτυξης ΜΠ, ενώ η μεταχείριση με βιοδιεγέρτη δεν έδειξε στατιστικά σημαντικές τουλάχιστον διαφορές (p>0,05), πέραν της περιεκτικότητας σε CBD %.
This M. Sc. Thesis evaluates the effect of two different composts in combination with the application of a biostimulant factor, on the growth and agronomic characteristics of industrial hemp plants (Cannabis sativa L.), variety Ferimon. The experiment took place at the experimental field of the Agriculture Laboratory, of the Agricultural University of Athens. The cultivation was established in 80 pots with a volume of 12 liters each, while the experimental design applied was based on completely randomized groups (complete randomized design). The industrial hemp plants of the Ferimon variety were grown in two growth substrates. More specifically, 40 pots were filled with compost (MA), a growth substrate consisted of depleted mushroom substrate (Pleurotus ostreatus) and cow manure at a ratio of 70:30, while the remaining 40 pots were filled with compost (MΠ), a growth substrate consisted of depleted mushroom substrate and sheep manure at a ratio of 70:30. After six weeks of the seeds’ germination in the pots, a biostimulant of Ascophyllum nodosum algal extract was applied by root drench to half of the plants for each growth substrate treatment. The quantity applied was 1 L of aqueous solution, obtained by adding 4 mL of biostimulant formulation. At the same time, foliar application of the biostimulant was administered with 2.5 mL of formulation per liter of solution at a dose of 1 L of solution per 20 pots. The characteristics studied, based on the effect of the growth substrate and biostimulator application, were: the change in plants’ height, the plants’ wet and dry weight, the total number of inflorescences per plant, the length and wet and dry weight of the main inflorescence, the average length and the average wet and dry weight of secondary inflorescences, CBD content, Leaf Area Index (LAI) and Normalized Difference Vegetation Index (NDVI). From the statistical analysis of the measurements, it emerged that the compost factor had statistically significant differences (p<0.05) for several parameters studied. The biostimulant factor had a significant effect on some hemp agronomic traits such as LAI but not on most. The interaction "compost X biostimulant" was not statistically significant for any of the evaluated traits. Based on the statistical analysis of the results, it emerged that the greatest increase in vegetation, biomass, vegetation indices, CBD % etc. was observed in the MΠ growth substrate, while the biostimulator treatment did not show at least statistically significant differences (p>0.05), except for CBD % content.
